De carrière van de uit Griekenland afkomstige regisseur Yorgos Lanthimos is er een waarin hij als cineast steeds meer is gegroeid. Van de boeiende, maar ook wat ruwe ‘Weird Wave’ titels die hij draaide in zijn thuisland (My Best Friend, Dogtooth) langs de vroege internationale erkenning met een aardig werkstuk zoals The Lobster, tot aan het meer volwassen en voldragen filmwerk in The Favourite en vooral The Killing of a Sacred Deer. Met Poor Things – dat de Gouden Leeuw won op het meest recente filmfestival van Venetië – lijkt Lanthimos in ieder geval een voorlopig hoogtepunt te hebben bereikt: een bevrijdende les in subtiel en doordacht feminisme die ook nog eens geraffineerd esthetisch plezier brengt en een toonbeeld is inzake het uiterst creatief aanwenden van moderne technieken.
Gebaseerd op een roman uit 1992, verhaalt de film het leven van de jonge Bella (een geweldige Emma Stone die ondertussen een hele reeks prijzen in de wacht sleepte) die gecreëerd werd door Dr. Godwin Baxter (een even geweldige Willem Dafoe). ‘God’ zoals hij zichzelf graag laat noemen, nam het lichaam van een vrouw die zelfmoord pleegde en verving haar brein door dat van het ongeboren kind dat ze in zich droeg, waardoor hij nu een surrogaat-dochter heeft met het lijf van een volwassen vrouw maar het intellectuele niveau van een peuter. Wanneer Bella’s opvoeding vordert, bevrijdt ze zichzelf van de controle die over haar wordt uitgeoefend en trekt ze samen met een mooi pratende verleider (Mark Ruffalo, ook al in groten doen) de wereld in, waar haar ontbolstering avonturen zal behelzen op seksueel, amoureus en filosofisch vlak.
Lanthimos en zijn fotografieleider Robbie Ryan met wie hij ook al werkte voor The Favourite, bouwen voor dit alles een uniek universum dat bestaat uit het gebruik van ouderwetse studiosets, maar ook het inzetten van meer en minder recente technieken op een manier waar veel cineasten een puntje kunnen aan zuigen. De opnames gebeurden in de enorme Origo studio’s in Boedapest, waar geschoten werd op pellicule (onder andere speciaal vervaardigd uiterst lichtgevoelig Kodak Ektachrome) in decors die eerst in 3D werden uitgewerkt en dan helemaal in het echt gebouwd. Omdat een van de visuele inspiratiebronnen Bram Stoker’s Dracula van Francis Ford Coppola was, kozen Lanthimos en Ryan ervoor om te werken met LED-schermen als achtergrondprojectie, om op die manier dezelfde referenties aan vroege cinema en fotografie te benaderen als in die
griezelprent uit 1992. In combinatie met de extreem korte lenzen (met sterk vervormend effect) die een beetje een signatuur zijn van Lanthimos’ stijl, levert dat alles een duizelingwekkend panorama op van gedurfde vormgeving en dito camerawerk. We komen letterlijk ogen tekort om alles in ons op te nemen en zoals in het allerbeste werk van Terry Gillam – The Adventures of Baron Munchausen – levert dat surrealistische taferelen op waar we ons als toeschouwer volop kunnen aan laven. Dat daaronder ook nog een fascinerende blik zit op emancipatie en zelfbeschikking, is wat van deze Poor Things een triomf maakt voor het evenwicht tussen vorm en inhoud dat hier op verbazende wijze bereikt wordt.