Het heeft lang geduurd maar eindelijk wordt oud zijn in film- en televisieland normaal bevonden. Vroeger leek het altijd alsof het leven voorbij was na 60. De laatste jaren wordt dit prachtig tegengesproken door verschillende series. Na 65 is er nog leven, na 70 is er nog plezier. Tot aan deze series leek het altijd alsof mensen boven de 75 niets meer konden, maar plots zie je Picard of hier Martin Short bijvoorbeeld, rennen. Dankzij Michael Douglas en Alan Arkin in The Kominsky Method weten we dat er zelfs nog seks kan zijn na 70 of 80 en Steve Martin bevestigde dat in het eerste seizoen van deze Only Murders in the Building. Ouder worden lijkt al een pak minder kommer en kwel dankzij dit soort prachtreeksen. Het is bijna ondenkbaar nu, maar nog niet zo lang geleden was er een reeks The Golden Girls, waarin de hoofdpersonages stokoude grootouders leken, maar in werkelijkheid maar rond de 60 waren en het personage Blanche een prille vijftiger. Er lijkt wel een ware en terechte renaissance aan de gang voor oudere acteurs die hun eigen reeks mogen dragen in plaats van gereduceerd te worden tot ‘glorieuze cameo’ genre The Love Boat (al doet dit tweede seizoen van Only Murders in the Building wel iets gelijkaardigs door in twee afleveringen Shirley MacLaine op te laten draven in een overigens heerlijke bijrol).
Voor de gemiddelde kijker betekent de naam Shirley MacLaine misschien even weinig als die van al die sterren die in The Love Boat mochten paraderen – wie kende toen immer nog Janet Gaynor of Ray Milland? Maar MacLaines aanwezigheid in een flatgebouw linken aan een plot over overspel, is wel een dikke vette knipoog naar haar rol in het meesterwerk The Apartment van Billy Wilder en is bijzonder leuk voor wie het kan smaken. Hoofdrolspeler Steve Martin had er dan weer al anderhalve carrière opzitten toen hij in 1977 zijn eerste langspeler maakte en zich in de jaren 1980 ontpopte tot een box-officemagneet. In een van die succesvolle komedies speelde hij naast Martin Short. Deze Canadese komiek heeft er ook een carrière van nagenoeg 50 jaar opzitten maar was nog nooit beter dan hier als Oliver Putnam. Het is bijna onvatbaar dat deze twee waardige senioren (Martin is 77, Short 72) zo een geweldige ‘chemistry’ kunnen hebben met jonge Selena Gomez, amper 30. Zij is vooral bekend als Disneykindster (Wizards of Waverly Place) en zangeres (goed voor een miljoenenverkoop). Dat alles was al duidelijk in seizoen 1, maar seizoen 2 tapt uit een nog straffer vaatje.
Wie goed in z’n geheugen graaft, herinnert zich misschien nog hoe Scream 2 (uit 1997 alweer) volop voor de metahumor ging. Wel, die film is klein bier vergeleken met wat showrunners John Hoffman en Steve Martin hier de kijker serveren. Ze werpen als volleerde jongleurs 10 ballen tegelijk in de lucht, zetten iedereen voortdurend op een zijspoor en spelen met het concept van ‘een vervolg’ en de druk van verwachtingen die daarmee gepaard gaan. Sommige grappen lijken bijna de vierde muur te gaan doorbreken. Op een bepaald moment is het zelfs alsof alle sporen terug leiden naar het eerste seizoen. Het zijn dan ook, dixit Hoffman, ‘zusterseizoenen’, maar dan plots vallen er enkele onverwachte bochten uit de lucht (alhoewel, zo onverwacht nu ook weer niet). Er zitten een resem tips in de serie verwerkt die soms zand in de ogen strooien maar ook soms oh zo veelzeggend zijn. Het leuke is dat sommige (zij)sporen worden aangereikt, maar dan letterlijk genegeerd worden tot ze toch weer belangrijk zijn – of niet. Een heerlijk spel is ook de begingeneriek. Op het meesterlijk en aanstekelijk deuntje van Siddhartha Khosla (terecht genomineerd voor een Emmy, het eerste seizoen is trouwens genomineerd voor niet minder dan 17 Emmy’s) krijgen we een geanimeerde generiek. Deze sequentie werd gemaakt door Elastic, hetzelfde bedrijf dat ook instond voor de ondertussen legendarische begincredits van Game of Thrones. In elke aflevering zit een ander detail verstopt: een extra detail in een kamer, een ander huisdier, flip-flops in een boom, andere kleuren, … allemaal details die een belangrijke rol gaan spelen in die bepaalde aflevering.
De serie blinkt dan ook uit op ontelbare niveaus. De vertelmethode is om te beginnen van de bovenste plank. Veel series blijven bij een gezichtspunt, een enkele verteller die alles weergeeft, hier worden telkens andere personages gebruikt om een nieuw puzzelstuk aan te reiken. In het eerste seizoen zat al die fantastische afleveringen vertelt vanuit het perspectief van een doof personage. Hier zit het wonderlijkste gegeven in de derde aflevering, de episode die dit tweede seizoen in een hogere versnelling trapt en momentum creëert dat het hele seizoen niet meer wordt gelost. The Last Day of Bunny Folger volgt, zoals de titel al zegt, de laatste dag van het slachtoffer Bunny. Op zich niet zo bijzonder, maar Hoffman en Martin brengen iets extra, iets wat veel series makkelijk vergeten of enkel gebruiken als scenariotool maar dat hier een essentieel onderdeel vormt van het wezen van Only Murders in the Building (OMitB): empathie. Niet de in zwang zijnde emotionele versie, wel de rationele vorm die de gepaste afstand bewaart zodat andere emoties als bezorgdheid of medelijden buitenspel blijven. Het is een eigen gepatenteerde mengeling die OMitB net dat beetje extra menselijkheid en oprechtheid geeft. Dit in combinatie met hoe de drie hoofdpersonages hierop doorgaans ongewild of onbewust ongepast op reageren, tilt het geheel ver boven andere series uit.
Er kan ook nooit genoeg gezegd worden hoe goed de drie hoofdrolspelers wel niet zijn. Steve Martin kwam naar verluidt voor deze serie uit pensioen en hij zou na het derde seizoen, dat volgende zomer volgt, definitief vaarwel zeggen aan de camera. In tegenstelling tot wat je vaak leest, is dit niet zijn eerste tv-uitstap. In 1984 bedacht hij mee een serie voor collega komiek Martin Mull, Domestic Life, dat na één seizoen werd stopgezet, maar waarvan de premisse wel verdacht veel lijkt op Frasier dat 9 jaar later startte. Martin is dus een ‘allround guy’: stand-up comedian en muzikant – de man heeft 5 Grammy’s op z’n schouw – acteur, scenarist, schrijver van columns, kortverhalen en romans, maar ook toneel en zelfs musical op Broadway. De man is van zoveel markten thuis en ondertussen zo ervaren, dat deze hele serie daar volop kan van profiteren. Niet te veel peper, maar evenmin te weinig zout. Je komt vaker tegen dat makers op een bepaald moment hun stiel zo onder de knie hebben, dat wat ze doen hen plots zo makkelijk lijkt af te gaan. Even lijkt het dan alsof het product eveneens makkelijk is, of te vlot verteert, maar dat is slechts schijn, zoals ook hier weer blijkt.
Steve Martin is hier echter niet het losgeslagen projectiel dat hij al eerder speelde, het soort rol dat hem zeker goed afgaat. Dat laat hij hier over aan Martin Short, die op sommige momenten ‘full’ maniakaal mag gaan en ettelijke van de beste oneliners geserveerd krijgt (denk aan zijn rol in Inherent Vice, maar dan zonder de drugspsychose en schuttingtaal). Zijn belachelijke anekdotes vallen ten pas en te onpas uit de lucht en meestal laten ze zijn omstaanders totaal verbouwereerd achter. De scène waarin de drie hoofdrolspelers een alternatief voor een verfbom zoeken, levert deze op: “If my years in regional theater and wild orgies have taught me anything, it’s that there is no getting rid of glitter”, een ‘line’ die zelfs nog een ‘pay-off’ kent twee afleveringen later. De aflevering vanuit het standpunt van Shorts personage (de vijfde, The Tell) is een pareltje inzake scenarioschrijven en draait om het zien van de zogenaamde ‘tell’ die verraadt wanneer iemand liegt.
Tussen van deze twee oudere mannen die zo perfect op elkaar zijn ingespeeld (dat perfecte slowmo-moment in de laatste aflevering) staat Selena Gomez. Zij is dit seizoen immers de hoofdverdachte voor de moord op Bunny en was ook al in het eerste seizoen bevriend met slachtoffer Tim Komo. Ze ervaart blackouts tijdens stress, haar confrontatie met ‘glitterman’ op de metro gaat viraal. Iedereen kent haar als ‘Bloody Mabel’ en haar al dan niet geliefde Alice is ook al een kanshebber als de dader. Er duikt een oude collega op die haar op een concurrerende podcast ervan beschuldigt zijn hand te hebben verminkt. Haar aflevering is nummer 7: Flipping the Pieces, een ‘showcase’ voor Gomez die kan tonen dat ze meer is dan een zingende bimbo en ex-lief van Bieber. Ze staat behoorlijk indrukwekkend haar mannetje en de korte, goed geplaatste flashbacks naar haar verleden geven haar personage eindelijk de nodige diepte en achtergrond.
Deze aflevering leidt naar de achtste: Hello, Darkness en – inderdaad – die woorden zetten iedereen spontaan aan tot het neuriën van The Sound of Silence. Dat gebeurt ook hier, zij het op een manier die niemand ooit eerder bedacht. Hier krijgen we een bekende ‘New York trope’, maar met een hilarische insteek: de zogenaamde ‘blackout’ die op televisie misschien het bekendst werd door het eerste seizoen van Friends, maar wel degelijk een reëel fenomeen is met de meest beruchte editie die van 1977. Tijdens de blackout in deze aflevering vinden we plots heel veel mensen in de lobby van het gebouw de Arconia waar alles zich nog steeds afspeelt. De hoofdpersonages proberen ondertussen Lucy, de stiefdochter van Charles, terug te vinden in het netwerk van geheime gangen dat dit gebouw kent. Nog tijdens de blackout krijgt de kattenliefhebberbuur Howard een mooi moment. Hij heeft een oogje op een andere bewoner, wat een wederzijds oogje blijkt. Tijdens hun eerste aftastend gesprek bij kaarslicht blijkt dat Howard in een jodelkwartet zingt (Simon and Garfyodel, I kid you not). Hij zet in en plots zingen alle mensen in de lobby mee en terwijl een moordenaar Oliver op de hielen zit, kan hij het niet laten uit volle borst mee te zingen (“Sorry, it is just one of the great breaks in folk rock history. It’s hard not to sing along.”) Het levert een de beste comedymomenten van het jaar op en krijgt een absoluut briljant staartje tijdens de generiek van de laatste aflevering. Die laatste aflevering heeft niet alleen een bevredigende ontknoping, ze lanceert ook alvast het volgende seizoen met een cameo van Paul Rudd. Hop naar de volgende zomer voor het volgende seizoen, dat er maar snel nog een jaar bij komt op de teller dus.
