Wired for Empathy :: STUK Leuven

Beeld je in hoe anders onze samenleving eruit zou zien, ondanks haar hedendaagse problemen, als we telkens schouderophalend zouden reageren op lijden. In de expo Wired for Empathy in STUK Leuven gaan twintig hedendaagse kunstenaars via hun kunstwerken op zoek naar wat empathie voor hen betekent in een specifieke context. 

De expo Wired for Empathy focust op een vaststelling waarover biologen en neurowetenschappers het eens zijn: we zijn als menselijke wezens uitzonderlijk goed uitgerust voor empathie. Toch leven we, dixit de expo, in een samenleving met een nijpend tekort aan empathie.

De coronacrisis en de navenante politieke maatregelen hebben dat tekort extra benadrukt. De mogelijkheden tot ontspanning – gedachten verzetten bij moeilijkheden – waren het voorbije jaar beperkt. Coronamoeheid, het gevolg van het onevenwicht tussen in- en ontspanning, zorgt ervoor dat we kortaf en onvriendelijk worden, dat we minder van elkaar kunnen verdragen.

Net op het moment dat we warmte heel hard nodig hebben, is het enorm moeilijk om dat te delen. Denken we alleen aan onszelf? Moeten we empathie opnieuw definiëren in het licht van de coronacrisis? Is er überhaupt een definitie mogelijk en, zo ja, kan die dan universeel zijn?

De mindlessness-houding, de automatische piloot waarin we individueel soms verzeild geraken, wordt in het werk One van de Belgische multimediakunstenares Anouk De Clercq aangeklaagd. De film verbeeldt een 21ste-eeuws protestlied dat ons bewustzijn wil aanroepen om complexiteit te omarmen en om zonder angst ten volle in onze wereld te leven met onze gevoelens.

Met haar audiovisuele werken creëert ze telkens potentiële werelden waarin een nieuwe realiteit de werkelijkheid wordt. Empathie komt in One in het licht van witte superioriteit terecht; de maatschappelijke zeggingskracht van het werk is gigantisch.

Deze video-installatie is slechts één van de vele kunstwerken – en dus houdingen – tegenover empathie in deze expo. Empathie is geen begrip dat afgebakend kan worden in tijd of beeld, of dat enkel functioneert in een hiërarchie – van hoog naar laag of omgekeerd, dat laten we voor het gemak even in het midden. Wat je als bezoeker ziet, is vooral een aanzet voor verdere eigen ideeën.

Die persoonlijke ervaring werd overschaduwd door nervositeit van de suppoosten; één van de video’s werkte namelijk niet op het moment van ons bezoek. Na herhaaldelijk weinig empathisch aangespoord te worden niet te wachten omdat het weleens lang zou kunnen duren, leek de expo zélf wat aan de oppervlakte te blijven. Zijn we allen empathische wezens, of bevinden we ons in een empathische crisis? En in hoeverre kan kunst daar een impact op hebben, meer dan slechts een (tijdelijke) bewustmaking in een esthetisch kader?

De expo Wired for Empathy loopt nog tot 27 juni in STUK Leuven, in het kader van Artefact Festival.

7
Beeld:
Sofie Van de Velde Gallery

recent

Zimmerman

17 maart 2024Rotown, Rotterdam

Zondagavond spelen Ivy Falls en Zimmerman in Rotown in...

Coeur :: SHOW

Meer pompende beats. Meer duizelingwekkend Frans. Meer pure, feestelijke...

The Smile

15 maart 2024Vorst Nationaal, Brussel

Er zit een goeroe verborgen diep in Thom Yorke....

Benni :: Make Me Blind

Vanuit het land van de eeuwige herfst bracht de...

Miek Zwamborn :: Onderling – Langs de kustlijn van Mull

Hoe maak je als auteur het landschap tot hoofdpersonage...

verwant

David Hockney :: BOZAR Brussel

Sinds 8 oktober is in de solo-dubbeltentoonstelling van de...

Madonna ontmoet Dulle Griet :: Museum Mayer van den Bergh :: Antwerpen

De Dulle Griet van Bruegel en De Madonna van...

Allan Sekula :: MHKA :: Antwerpen

Allan Sekula (1951-2013) verbaast en laat verwonderen met zijn...

German Expressionists :: Museum De Reede :: Antwerpen

1905, Dresden, Duitsland. Vier studenten van de Technische Hochschule...

Thao Nguyen Phan. Monsoon Melody :: Wiels, Brussel

Geen sensatie heviger in deze coronatijden dan dat onbestemde...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in