Sinds de prille begindagen van de studio, had Pixar een overeenkomst met Disney, met het oog op het verdelen van de titels die het bedrijf uit Californië op de markt bracht. Toen die regeling diende te worden heronderhandeld, kwam het tot een krachtmeting die leidde tot het opgaan van Pixar in het grote Disney-imperium, weliswaar met een grote garantie op blijvende onafhankelijkheid: de aandeelhouders van de animatiestudio verkregen immers ook grote controle over de aandelen van het gigantische Disney. Het zou oneerlijk zijn te stellen dat Pixar sinds die transactie geen kwaliteit meer biedt, maar het lijstje met The Good Dinosaur, Cars 3, Finding Dory, Coco, Toy Story 4; oogt ontegensprekelijk minder indrukwekkend dan dat met Toy Story, Finding Nemo, Ratatouille, Wall-E, Up en Toy Story 3.
Dat wil absoluut niet zeggen dat de pioniers van de digitale animatie dezelfde ondingen afleveren zoals het moederbedrijf deed met Frozen 2 (al is er altijd Brave om dat tegen te spreken), maar de echte hoogdagen lijken nu toch al een tijdje voorbij te zijn.
De premisse lijkt bij de start van Onward nochtans veelbelovend: ‘Ooit was de wereld vol wonderen’ vertelt de voice-over, maar die wonderen en magie werden vervangen door moderne technologie, waardoor elfen, trollen en eenhoorns nu een banaal leven lijden, zich niet langer bewust van hun magische verleden. Die ‘fantasy’ setting bevat al te veel makkelijke knipogen naar The Lord of the Rings (de plaatselijke hamburgertent heet ‘the shire burger’) maar verankert zich ook in een andere wereld: die van ‘role playing games’ waarin begeesterde spelers elkaar bekampen met fictieve magische spreuken en avonturen beleven met draken, demonen of buitenaards gespuis, terwijl ze gebogen zitten of staan over uitgebreide speelvelden, gewapend met pen, papier, speelkaarten, dobbelstenen en een leger aan figuurtjes.
Het is die belevingswereld waar het leven rond draait van Barley Lightfoot (stem van Chris Pratt), de oudste van twee trollenbroers, die op jonge leeftijd hun vader verloren. Wanneer de jongere Ian (Tom Holland) zestien wordt, duikt een staf op met toverkracht, die de verloren vader voor 1 dag terug kan brengen. Een en ander loopt mis, waardoor enkel de benen verschijnen en de broers noodgedwongen op zoek moeten naar een kristal dat de spreuk zal vervolledigen. De casting van de stemmen was altijd een van de sterke punten in eerder werk, maar met Pratt en Holland, lijkt het er op dat de obligate Disneyficatie ook bij Pixar onvermijdelijk ingang gevonden heeft.
De queeste van beide broers, levert helaas ook geen grote cinema op. Het eerst uur is chaotisch – een achtervolging die geïnspireerd lijkt door Mad Max is een zootje – en daar brengen ook de vele knipogen naar Indiana Jones, weinig verandering in. Ook de digitale animatie weet niet echt opwinding te brengen en bezit vooral geen echte magie … het oogt allemaal wat banaal en gemakzuchtig. Halverwege komt er beterschap wanneer de prent enige emotionele kern weet te ontwikkelen (altijd al een sterkhouder in het Pixar oeuvre) en er ook beeldende momenten opduiken die gelijke tred houden met die ontwikkeling: een boottochtje op een onderaardse rivier, een achtervolging in de bergen of het lichtspel tijdens een paar tedere momenten. Uiteindelijk zijn het die meer ingetogen scènes die Onward ternauwernood overeind houden en niet de al te lawaaierige hyperkinetische zoektocht die daaraan voorafgaat. De films van de Pixar studio hebben altijd een zekere poëzie in zich gedragen, die een rariteit was binnen het Amerikaanse animatielandschap. Onward staat daar ver van af en regisseur Dan Scanlon (Monsters University) en zijn team, weten slechts bij vlagen de inspiratie te vinden die nodig is om dat soort cinema te brengen. Tijdens de momenten dat ze daarin slagen is dit inderdaad een ‘magisch’ avontuur, de rest van de looptijd is het vooral een prent die geen maat weet te houden, noch visueel, noch verhalend.
