Sinds hij zijn muzikale activiteit opkrikte met In A Place Of Mutual Understanding, een samenwerking met Dirk Serries, is Stratosphere (Ronald Mariën) naarstig aan de weg blijven timmeren. Nu doet hij dat voor het eerst met een album dat in het teken staat van samenwerking met een resem gelijkgezinden.
Misschien past het in de verschuivende teneur – na de relatief donkere samenwerking met leermeester Serries, voor wie Mariën al jarenlang de vaste geluidsman is, lieten Aftermath en Rise steeds meer licht toe –, maar die uitgestoken hand zat er eigenlijk wel aan te komen. Collaborations bevat negen stukken, elke keer met ander volk, en laat een vrij divers geluid horen. Sommige stukken liggen duidelijk in het verlengde van de voorgaande releases, andere voegen voor het eerst een nieuw geluid of een nieuwe aanpak toe.
Ook daar zit de invloed van Serries vermoedelijk voor iets tussen. Die liet enkele jaren geleden de houvast varen toen hij voor het eerst in aanraking kwam met Kristoffer Lo en Tomas Järmyr, het trio waar hij vervolgens Yodok III mee vormde. Ook Mariën sloeg voor Collaborations I aan het improviseren. Opener “ Breaking the Barriers / Revealing the Unknown” is zo een collage van twee improvisaties, waarvoor hij de steun kreeg van Peter Verwimp (Ashtoreth, Emptiness). Er waait een gure wind door het resultaat. Spookachtige galm en duistere effecten creëren een onheilspellende sfeer, zonder dat het samenspel verzandt in een ondoordringbare pap. Het is de eerste in een reeks van stevige excursies die de totaalduur naar de vijf kwartier stuwen.
Ook (live) geïmproviseerd: “Lesum”, waarvoor Mariën samenwerkte met N (Hellmut Neidhardt). Het mooie is hier vooral de manier waarop een terugkerend, getokkeld motief zich steeds inniger verstrengelt met een zware onderstroom, om uiteindelijk te belanden bij een melancholische massa van geluid. Die komt er ook in “Erratic Flow”, met Aidan Baker, een stuk dat nauwer aansluit bij een soort van ambient minimalisme, maar dan met een meer abstracte aanpak. “Core”, een samenwerking met Serries zelf, is een hoogtepunt dat in de lijn ligt van diens Microphonics-project, met een pakkende melancholie die verscholen zit in de voortdurend transformerende geluidsmassa. Knap hoe het uitgroeit tot een constructie van epische proporties zonder daarom bombastisch uit zijn voegen te barsten.
Die vier stukken zou je kunnen beschouwen als verschillende interpretaties van een persoonlijk gitaarminimalisme en ze voelen dan ook aan als de ruggengraat van het album. Het strekt Mariën wel tot eer dat hij dat hier en daar heeft verbreed met elementen die daarbuiten vallen. De schrille pulserende synths en de elektronische drums van Misantronics stuwen “Thrive” naar de elektronische muziek zonder de nadruk op textuur op te geven, terwijl het aangeleverde materiaal van Distant Fires Burning voor “Within The Unintended” met een gepaste ingetogenheid behandeld wordt. Het leidt tot de meest etherische, ambient-getinte samenwerking op het album.
Van de resterende stukken zit vooral een nieuwe versie van “Desolation” goed. Daarvoor kreeg Mariën input van drumster Karen Willems, die het geheel voorziet van een tribale stuwing die de emotioneel geladen grandeur van het basismateriaal extra in de verf zet. “La Vallee de la Somme”, met pianobijdrage van Georgeson (Joris De Bolle) flirt met pop en heeft iets vaag-filmisch, al loopt de ultra-melodieuze insteek ook een beetje verloren tussen de homogene massiviteit met Baker en N. Ook “Until We Meet Again”, met Jesse Machant van Black Narcissus, valt een beetje uit de toon, maar werd bewaard tot het einde en is erg compact gehouden.
Door de lange speelduur en de rij gasten van divers allooi is Collaborations I uitgegroeid tot een kloeke release die een beetje de coherentie en consistentie van de voorgaande releases ontbeert. Het is wél een album dat Mariëns groei als muzikant in de kijker zet. Dat hij het in zijn eentje kon, wisten we al. Dat hij met diverse verwante geesten aan de slag kan, is nu ook bewezen. Die I in de titel suggereert dat er ooit misschien nog een vervolg komt. Geen slecht idee.
Het album wordt zaterdag 21/4 voorgesteld in Kasteel Bouckenborgh (Merksem), met Aidan Baker, Ashtoreth, N, Dirk Serries en Tom Malmendier als gasten.
