Vier jaar geleden maakte Mathieu Vandekerckhove als Syndrome indruk met het persoonlijke Now And Forever. Sindsdien passeerden nog een paar splitreleases, maar met Forever And A Day is nu ook het échte vervolg op dat fraaie album klaar. En dat suggereert nu een groter verhaal, met een even sterke impact.
We willen allemaal iets nalaten en herinnerd worden. Natuurlijk, sommigen nemen genoegen met een leven in slaapstand voor een televisie, of hebben al genoeg werk met hun hoofd boven water te houden in de gesjeesde kermiskoers die het leven kan zijn, maar voor de meesten onder ons zijn er nog altijd de werkplek, de eigen omgeving, of eventueel kinderen om mee aan de slag te gaan. Of het nu gaat om muziek, schilderijen, ballet of recensies (tja…), we hopen allemaal iets te kunnen betekenen. Want ook daar komt het steeds op neer: een achtergelaten spoor (los van ecologische ravage), een connectie, anderen. Ook de muzikale wereld van de Church Of Ra, die zo intimiderend, duister en asociaal kan lijken, is uiteindelijk gericht op interactie met anderen. Gedeelde pijn is halve pijn. Maar ook: steun, gelijkwaardigheid en verbondenheid.
Nergens komt dat zo duidelijk tot uiting als in het solowerk van Mathieu Vandekerckhove, dat mag gelden als illustratie van de idee dat het maken van muziek en creëren van beelden zo helend kan zijn. Zo noodzakelijk. Het vertellen van verhalen met woorden, muziek of beelden is, zoals Harry Crews dat eens zo meeslepend samenvatte, een manier van zeggen wie je bent in de wereld, een begrip van jezelf. Het is jezelf laten weten hoe jij denkt dat de wereld in elkaar steekt, ten goede of ten kwade. Vandekerckhove paste het toe op de meest intieme relatie denkbaar: die tussen ouder en kind.
Was Now And Forever (2012) eigenlijk een muzikale brief, een act van verbinding, gericht aan zijn zoon Wolf (die op dat moment nog te klein was om die intentie te vatten, maar het mee kon nemen), dan maakt Vandekerckhove op Forever And A Day een bruggetje naar zijn vader, Carlos. Mooi is dat hij deze keer vertrok vanuit een bronzen beeld dat zijn vader rond de tijd van zijn geboorte maakte, en dat tijdens zijn jeugd een constante aanwezigheid in huis was. Het abstracte beeld, dat afgebeeld staat in het (toepasselijk bronskleurige) artwork van het album, ziet er zonder ogen en ledematen opvallend uit. Het is niet enkel aanwezigheid, maar vooral ook gemis. Ook dat is Syndrome ten voeten uit.
Of misschien is het gewoon iets algemeen menselijk. Ieder van ons is soms overgeleverd aan zichzelf, kwetsbaar, beknot in mogelijkheden, om welke reden dan ook. Op zo’n moment is een geste van vertrouwen al veel waard. Net als zijn voorganger baadt Forever And A Day, eigenlijk één stuk muziek van 34 minuten, in een loden melancholie. Het klankbeeld is daarbij zo goed als identiek aan Now And Forever, had haast uit dezelfde opnamesessie kunnen voortkomen. Verwacht geen bijgestuurde koers of vernieuwende aanpak. Dat was niet eens de bedoeling. Het album is gewoonweg het volgende hoofdstuk in een totaalverhaal (is er nog gepland?), en bevindt zich opnieuw in een zone tussen gitaarminimalisme, ambient/drones, folkgetokkel, soundscape (met een beetje hulp van Dehn Sora) en droomvertelling. Het is ingedeeld in drie delen, maar die maken deel uit van een onlosmakelijk totaal.
Daarbij wordt opnieuw gewerkt met eenvoud, een traag tempo en lagen, veel lagen. Clean gespeelde thema’s krijgen gezelschap van EBowzinderingen, subsonische golven en etherische gitaarspiralen, waarbij de combinatie van brommende onderstroom, repetitieve motieven en haast fysiek voelbare massa een storm van klank en weemoed genereert. Amper negen minuten ver en je belandt al in een climax. Die wordt afgebouwd en maakt plaats voor het tweede luik, waarin Vandekerckhoves prevelende baritonstem opduikt. Hier blijft de muziek resoluut eenvoudig, met subtiele nevelen waarin heel even ook Colin Van Eeckhouts stem uit Now And Forever lijkt te gaan opduiken, wat op zijn beurt ook weer uitdooft, zodat het duister startende derde deel kan aanvatten.
Het voelt aan alsof er een woelige storm woedt in de verte, Vandekerckhove fluistert geruststellende woorden, en de minimale processie stapt, gestaag en onverstoord, richting een nieuwe, intensifiërende muur van geluid die aanhoudt en aanhoudt en uiteindelijk abrupt gaat liggen, en plaats maakt voor een stilte die even ongeschonden moet blijven. Het is het einde van een plaat die opnieuw zeer persoonlijk klinkt, maar ook toegankelijk, met een emotionaliteit en melancholie die voor velen herkenbaar zal zijn. Syndrome maakt nog altijd geen opmonterende muziek, geen medicijn of vitaminen om de dag aan te vatten met een glimlach. Maar dat moet ook niet, want we zijn meer dan dat. Vandekerckhove beseft dat we vol tegenstrijdigheden zitten en net door het omarmen van gebreken, onzekerheid en die duistere kant tot een completer beeld kunnen komen van wie we zijn en wat we kunnen betekenen. Voor onszelf, maar vooral ook voor een ander.
