Uw kennis over de recente geschiedenis moet dringend bijgespijkerd worden, maar u luistert op een zondagnamiddag liever naar een goeie plaat dan een kurkdroog non-fictieboek te doorploeteren? Dan is de nieuwste van Dear Reader er eentje voor u. Rivonia verbergt een geschiedenisles over Zuid-Afrika, compact in elf nummers gegoten, maar het is in de eerste plaats een fijne popplaat.
Dat Cherilyn MacNeil niet-alledaagse thema’s in haar platen durft te verwerken, toonde ze al op het vorige album van Dear Reader, Idealistic Animals. Toen zong ze over hoe ze haar geloof in God kwijtraakte. Nu doorploegt MacNeil dus (in uw plaats) de complexe geschiedenis van Zuid-Afrika en schetst in elf popnummers enkele historische momenten, maar ook het leven van de gewone man in de straat.
Een album dat de woelige Zuid-Afrikaanse geschiedenis als inspiratiebron gebruikt? Klinkt als een ambitieuze onderneming waarvan het resultaat stevig zou kunnen tegenvallen. Gelukkig weet Cherilyn MacNeil donders goed dat popsongs boven alles interessant en luistervriendelijk moeten zijn. Of ze nu over een knap ex-lief gaan of over Apartheid, dat maakt niet uit: het zijn liedjes en dus moeten ze ook goed klinken. Op Rivonia werkte MacNeil bovendien voor de eerste keer zonder producer en dus kwam, naast de teksten, ook de verantwoordelijkheid voor de sound op haar schouders terecht. Geen sinecure, maar ze doet het met verve.
Op Rivonia geen Afrikaanse ritmes of exotische instrumenten, neen, het is pas wanneer je de teksten onder de loep neemt, dat Zuid-Afrika zich echt manifesteert. In “Down Under, Mining” bezingt MacNeil het harde leven van de Afrikaanse mijnwerkers, “Took them away” verhaalt over de gewelddadige arrestatie van opposanten van het Apartheidsregime in Rivonia, een buitenwijk van Johannesburg. “26.04.1994” schetst dan weer — de datum in de titel geeft een hint — de dag van de historische eerste multiraciale verkiezingen in Zuid-Afrika. Allemaal redelijk zware en ernstige thema’s dus.
Toch hoor je dat niet meteen in de arrangementen, want zoals altijd klinkt er in de liedjes van Dear Reader een inherente vrolijkheid door. Het scala instrumenten werd redelijk eenvoudig gehouden, met piano, percussie en stem als basis. De meeste zanglijnen en muziek nam MacNeil ook in haar eentje op in haar Berlijnse appartement. Maar met die al bij al beperkte middelen doet ze heel wat: Rivonia klinkt vol en warm en levendig. Hier en daar klinkt er zelfs iets verhevens door, iets religieus, een sfeer van hoop en verwachting. De achtergrondkoortjes die de songs geregeld opfleuren, dragen ongetwijfeld bij aan die sfeer. De beste voorbeelden zijn het verder karig gearrangeerde “From Now On” (wat piano-aanslagen, een drum, een fluisterend trompetje en een koor, meer moet dat soms niet zijn) en het exuberante en qua tekst nogal bijbels aandoende “Man Of The Book”. Maar vooral de a capella-afsluiter “Victory” is opmerkelijk. Het is nauwelijks een songs te noemen, deze bevlogen, anderhalve minuut durende kruising tussen gospel en strijdlied. Even waan je je in een Afrikaanse kerk waar het koor een glorieuze toekomst bezingt.
Zoals we gewoon zijn van Dear Reader staat er ook op Rivonia geen enkele slechte song. Helaas is er ook geen enkel nummer dat er echt bovenuit steekt. Dat maakt van dit album een zeer geschikte zondagnamiddagplaat, maar het is er niet een die jaren later nog grijsgedraaid zal worden. Is dat erg? Helemaal niet. U hebt in tussentijd in elk geval wat fijne popmuziek door de boxen gejaagd én ineens ook nog kennis opgedaan over Zuid-Afrika. Dat kan een mens ook niet elke dag zeggen.
