Metal, hoewel vaak verguisd door niet-liefhebbers, blijft op verschillende vlakken een van de meest boeiende genres die er bestaan. Ontstaan vanuit de rock ontpopte het zich al snel tot een veelkoppig monster dat na het vastleggen van enkele geijkte genrekenmerken gretig snoepte uit de korf van mogelijkheden en aldus het ene subgenre na het andere baarde. Opvallend daarbij was dat weinig andere genres zich zozeer tot extremisme en avant-garde durfden te bekeren zonder hun basis-DNA te verliezen of fans af te stoten.
Black metal behoort in die categorie tot een van de genres die zich aan de meest uiteenlopende expressies waagde zonder daarbij aan waarde in te boeten. In het bijzonder in zijn hoogdagen in de vroege jaren negentig konden bands zich verliezen in de meest rauwe expressie of net opteren voor een haast onherkenbaar avant-gardische aanpak zonder aanhang te verliezen. Geen wonder dus dat ook nu het (sub)genre zich ingeschreven heeft binnen het bredere spectrum van alternatieve muziek en zijn initiële undergroundstatus afgeworpen heeft, het ook buiten de eigen niche een publiek en vaandeldragers gevonden heeft. Niet langer staat het louter satanische/occulte of (helaas) rechts-extremistische gedachtegoed centraal maar nemen ook bands met een ander verhaal hun toevlucht tot de stijlkenmerken.
Het meest opmerkelijke daarbij is dat dit type bands vaak oprechter en individueler klinken dan vele acolieten van na het millennium. Het bekendste voorbeeld blijft uiteraard Wolves In The Throne Room, al mocht ook Menace Ruin ten tijde van zijn debuut ertoe gerekend worden. Vanaf opvolger The Die Is Cast zocht die laatste evenwel meer aansluiting bij een puur avant-gardische invulling en werd de muziek een amalgaam van black metalinvloeden en andere stijlkenmerken. Ook op de nieuwe worp Alight In Ashes blijven echo’s van het duistere metaal te horen, maar is tezelfdertijd duidelijk dat een ander pad ingeslagen is. Dat de groep vanuit een bepaalde optiek zichzelf daarbij verliest in narcistisch aandoende spielereien is een jammerlijke consequentie die het einddoel van het album tussen haakjes zet.
Alight In Ashes is een album dat streeft naar een transcendente ervaring waarbij luisteraar en band in elkaar opgaan en de muziek zich als een auditieve gids aanbiedt voor een egoloze trip. In die optiek mag het niet verbazen dat de songs zich steevast schrap zetten voor het overschrijden van de tien minutengrens en dat ze daarnaast eenzelfde toon en gevoel aanhouden doorheen de hele plaat. Het gebrek aan nuance en variatie kunnen in deze voor de groep spreken, ware het niet dat de opzet het doel dreigt voorbij te schieten door de focus te veel op zichzelf gericht te houden en zo een autarkische zelfreflectie te creëren in plaats van een transcendentale excursie die de individuele luisterervaring overstijgt.
Terwijl de gitaren zich aan een repetitieve herhaling bezondigen zonder in pure drones te vervallen en andere instrumenten in die mate naar de achtergrond verdreven zijn dat ze nauwelijks nog hoorbaar zijn en veeleer op het gevoel geregistreerd worden, wordt alle aandacht getrokken naar de declamerende zangstijl van Geneviève die alvast niet misstaan zou op een album van Current 93. De meerdere zanglagen maken het vaak zo goed als onmogelijk om te horen wat ze net zingt, al is het veilig te veronderstellen dat door hun mantrische karakter de woorden — hoe belangrijk ook — er minder toe doen dan het gevoel op zich dat opgeroepen wordt. In combinatie met de voortgierende gitaren die zich wars van elke herkenbare melodie voortbewegen en de volledig naar de achtergrond weggemixte drums (wie aandachtig luistert, hoort ze bijvoorbeeld in “Arsenikon (Faded In Diskord)”), blijft bovenal het ritualistische karakter bij.
Menace Ruine is nooit een band geweest die de weg van de minste weerstand koos, van bij zijn debuut Cult Of Ruins maakte het duidelijk dat de muziek die het creëerde een persoonlijk doel diende en dat het aan de luisteraar was om al dan niet te volgen. Op de volgende platen werd het kleurenpalet in al zijn duisternis iets genuanceerder maar tezelfdertijd ook onbuigzamer en introverter. Alight In Ashes is een voorlopig eindpunt dat volledig op zichzelf teruggeplooid is en bij elke beluistering de luisteraar dwingt partij te kiezen. Het maakt de plaat enerzijds een omvattende en allesvernietigende ervaring maar anderzijds ook een vermoeiende inkijk op wat niet meer is dan een zelfbevlekkende egotrip.
