Surrender All, 2010-2011
Bertus
In de lente van vorig jaar bracht UNKLE zijn nieuwe
album ‘Where Did The Night Fall’ uit. Ongetwijfeld kwam een
recensie van het album op dat moment goed tot zijn recht – zoals
het van een goede recensent verwacht wordt. Nu lijkt dat echter
voorbarig te zijn geweest. Slechts een jaar later zien we opnieuw
een release die dezelfde titel en nummers draagt. Zijn het de ogen
die ons bedriegen? Nee, want het originele album is nu vervolledigd
met een aanhangsel dat de titel ‘Another Night Out’ draagt. Een
lepe verkooptruc, of een gouden zet?
Van UNKLE durven we te geloven dat ze gewoon een overvloed aan
uitstekend materiaal hadden, om op één album te proppen, waardoor
ze de voorkeur gaven aan een meerdelige reeks. Geen 1+1 gratis, bij
wijze van verkoopstunt, want het tweeluik ‘Where Did the Night Dall
– Another Night Out’ is een bedwelmende psychedelische trip die
vanaf de eerste luisterbeurt al zijn aankoop rechtvaardigt.
Psychedelische muziek is heden ten dage weer hot, onder
andere door een bedrijvige Sun Araw die ons de
afgelopen jaren overspoelde met hypnotische bevliegingen en
bevreemdende geluidservaringen. Die ene welbekende scene uit
‘2001: A Space
Odyssey‘ was telkens niet veraf. Bij UNKLE hebben ze de
structurele chaos en het lo-fi-geluid grotendeels achterwege
gelaten, en het genre helemaal naar hun eigen hand gezegd. In
praktijk betekent dat een verzameling aan gastzangers om U tegen te
zeggen (ondertussen al een trademark geworden), en een
ritmesectie die gewoon vraagt om in een dance hall
gedraaid te worden.
Zowel ‘Where Did the Night Fall’ en ‘Another Night Out’ brengen
het gezegde “eenheid in verscheidenheid” tot werkelijkheid. Kleur,
beweging en dynamiek zijn de voornaamste woorden die in het hoofd
springen tijdens de opeenvolging van de nummers. Het eerste deel
schiet krachtig in gang met ‘Follow Me Down’, waar zowel zang als
ritme net niet over het randje gaan. Heerlijk zwoel, volledig
opgaan in het geheel. UNKLE heeft van het tweeluik een bijzonder
genietbaar album gemaakt dat zelfs nauw bij IDM aanleunt. Triphop
om uit te bol te gaan, nooit gedacht dat het nog zou komen.
Op een aantal momenten gaat het ook een pak verder dan
“intelligente dansmuziek”. In de sferische opbouw van ‘The Answer’,
merk je dat UNKLE ook in staat is om voldragen en volwassen songs
te maken. Een prikkelend plaatje die werkt van a tot z. ‘On A Wire’
onderscheidt zich dan weer door een atypische opbouw en een stijl
die aanleunt bij new wave (‘A Forest’ iemand?). Een nummer dat
vlamt, met een melancholisch gevoel dat blijft hangen en zich uit
in het refrein: “Out on a limb / on a wire / by a thread you
collide”.
Verder onthouden we ook ‘The Runaway’, dat eerder op vlak van
beats op zoek gaat naar innovatie. De donkere maar bedwelmende stem
van Elle J (ook te horen op het nummer ‘On A Wire) past wonderwel
bij het strakke, elektronische geluid van de melodie. Gavin Clarke
laat daarnaast ook een sterke indruk na op ‘The Healing’: zijn
breed stemregister strijkt de overgang tussen mysteriespel en
aanstekelijk refrein helemaal glad. Het meesterwerk van ‘Where Did
the Night Fall’ schuilt echter in het slotnummer: samen met Mark
Lanegan wordt de luisteraar in de diepste krochten van UNKLE’s
psychedelische wereld meegezogen. Groots.
‘Another Night Out’ mag dan wel het achterkomertje zijn, het
valt moeilijk als klein broertje te catalogeren. Op het
groovy ‘In My Mind’ horen we wederom een Gavin Clarke die
en plein forme is, met een bijzonder krachtig gezongen
refrein. Toch is het vooral de gelaagde onderbouw van het nummer
dat de doorslag geeft; het beste bewijs dat elektronische muziek
ook diepgang kan bevatten. Man with the moustache Nick Cave draagt zijn
steentje bij in het vlammende ‘Money en Run’: fijne onheilspellende
rock ’n roll (en een heerlijke gitaarriedel in de chorus).
Over de gastbijdrages valt in zijn geheel allesbehalve te
klagen. Gavin Clarke – wie anders? – laat zich onderdompelen in een
aardig potje woesstijnrock. Een overschot aan alter ego’s, want
opnieuw Clarke met zijn stemgeluid verrassend uit de hoek: diep en
charismatisch om vervolgens op de hoge stukken een volledig ander
gevoel op te wekken. Wat valt er voor het overige zeker nog te
onthouden: de stampvoetende folkmuziek op ‘Sunday Song’ (met een
heerlijke stem van Rachel Fannan), de hypnotiserende kracht van het
uptempo ‘With You in My Head’ en als laatste het minimale pianowerk
op ‘Every Single Prayer’ dat maximaal beklijft. Indrukwekkend
einde.
Er valt in zijn geheel weinig op te merken aan het
voortreffelijk samengestelde ‘Where Did the Night Fall – Another
Night Out’. Een rijke verzameling, met gevarieerde en
aantrekkelijke muziek en voorzien van ijzersterke gastbijdrages
(Gavin Clarke, Elle J en Mark Lanegan in het bijzonder). Al blijft
niet alles even hard nazinderen, doch zijn de vele hoogtepunten
over de twee cd’s verspreid zijn een hernieuwde bevestiging waarom
UNKLE allesbehalve ten dode is opgeschreven. Springlevend en
voorwaarts de wereld in.
