Is Audrey Tautou nu een goede actrice of gewoon een lief
snoetje? Ik ben er nog altijd niet uit. Natuurlijk waren we
allemaal smoorverliefd op de aanbiddelijke Amélie, maar lag dat
niet eerder aan het betoverende personage uit de Jeunet-stal dan
aan de actrice? Veel meer dan een geslaagde combinatie
tuitmondje-gitzwarte ogen heeft de frêle Française sinds haar
sprankelende intrede nu ook niet laten zien. Of we moeten ‘The Da
Vinci Code’ al gaan meerekenen... aheum. In het Scarlett
Johanssen-schuitje zit ze gelukkig nog niet. Die zal straffe toeren
moeten uithalen om ooit nog uit de categorie ‘hete truffels’ te
geraken. Op haar zinderende onderbroekjesentree in ‘Lost in
Translation’ volgden helaas alleen teleurstellende Marilyn
Monroe-variaties. Dan heeft Tautou toch meer in haar mars dan een
mooi kopke. In de huid kruipen van de jonge Coco Chanel is
voor haar alvast een kleintje: de rol fits her like a
glove. Ze heeft de juiste looks, de juiste bijna-arrogante
blik en toegegeven: ze is ook gewoon de elegantie zelve.
Een zwart mantelpakje, een wit parelsnoer, rode lippen en een
kortbruine haarsnit: zo kennen we Coco Chanel, het mode-icoon dat
met haar ‘petite robe noire’ en ‘garçonne’-look begin deze eeuw de
modewereld op zijn kop zette. De film ‘Coco avant Chanel’ focust op
het leven van Gabrielle Chanel (Tautou) vóór het logo met de
ineengestrengelde c’s de Parijse high society domineerde.
Toen droomde Gabrielle nog samen met haar zus van een carrière als
cabaretier en zangeres. Wanneer zusterlief echter wil trouwen en
hun sister act uit elkaar valt, neemt Coco een sprong in
het duister. Ze reist de stinkend rijke paardenfokker Etienne
Balsan (Benoît Poelvoorde) achterna en gaat voor onbepaalde tijd in
zijn uitgestrekte kasteeldomein wonen. Op de decadente feestjes die
flierefluiter Balsan geeft, valt Coco meer dan op: terwijl de
uitgedoste vrouwen niet zonder belemmerend strak gesnoerd korset en
zwaar overladen hoed buiten durven, knipt zij uit Balsans kleren
een mannenpak op maat, afgewerkt met een sobere zwarte hoed of
draagt ze een kleedje waarin ze vrij kan ademen. Voor die tijd was
dat even revolutionair en gedurfd, als zou er nu iemand plots terug
korsetten beginnen dragen. Met de steun van Balsan en haar grote
liefde Boy (Allesandro Nivola), ontwikkelt de eigenzinnige meid
langzaam haar smaakpapillen der mode, ontplooit haar talenten als
couturier en laat een tipje van de sluier zien van een van de
invloedrijkste Françaises ooit.
Modefreaks en showbizzspotters komen mogelijk niet aan hun
trekken. De film stopt namelijk vóór de modeshows, de minnaars, de
roem en de beroemde deux-pièces. Voor haar gloriedagen zullen we
moeten wachten op de tweede Chanelverfilming dit jaar: de film
‘Coco Chanel & Igor Stravinsky’ van Jan Kounen, die een licht
werpt op de legendarische affaire tussen Coco Chanel (ditmaal
gespeeld door Anna Mouglalis) en de radicale componist Igor
Stravinsky (Deen der Denen Mads Mikkelsen). Dat neemt niet weg dat
regisseuse Anne Fontaine (u kent haar misschien van ‘Nathalie’) de
juiste keuze heeft gemaakt. Ze streeft niet naar volledigheid door
alle feiten en geliefden uit Coco’s leven tot in detail af te
raffelen. Zoiets doet niemand eer aan. Zo’n benadering is vaak
ronduit saai, komt kunstmatig of onsamenhangend over of gaat
helemaal de mist in zoals bij het rommelige schminkfestijn dat die
andere Franse heldinverfilming ‘La Môme’ was. Fontaine kiest voor
een duidelijk afgelijnde periode uit Coco’s leven, het deel vóór
Chanel No. 5, waarin we de kiem te zien krijgen waar later een
grote dame uit zal groeien. We zijn getuige van de vele indrukken
die ze opdoet, die later haar stijl zullen bepalen, zoals het
zwart-wit van de nonnenpijen dat terugkeert in haar
kleurenpatronen, haar fascinatie voor vissers (de streepjes) en
haar afkeer van alles wat te veel blinkt en glittert. Het zorgt
voor een mooi afgerond geheel. Geen enkele scène lijkt overbodig –
als dat geen echte Chanel-aanpak is.
Bij biografieën ligt de slang der overdadig sentiment steeds
verleidelijk op de loer. Af en toe klinkt de film dan ook iets te
gemaakt profetisch. ‘Ze zullen nog vechten om aan mijn tafel te
zitten’, hoeft écht niet en ‘je zult nog spijt hebben dat ik niet
in je wagen gestapt ben’ neemt ook heel wat spanning weg voor de
kijker die niets van haar levensloop afweet. Al bij al waait er een
luchtige wind doorheen het verhaal, vooral dankzij de hoogst
vermakelijke dialogen, die er uit de monden van Tautou en
Poelvoorde weer in extreem hoog tsjik-tsjaktempo uitvloeien. Die
twee zijn trouwens serieus op dreef. Audrey Tatou lijkt niet alleen
erg op de eigenzinnige dame, ze weet ook de verschillende
karakterlaagjes, een cocktail van trots, eigenzinnigheid en
onzekerheid, erg geloofwaardig over te brengen. Het is echter
Poelvoorde die de show steelt. Het is een waar genot om hem zo te
zien genieten in een rol die echt rond zijn lijf geboetseerd is:
tikkertje-tet spelen tussen de dames, Coco onder haar
oksels kietelen of gewoon de flauwe plezante uithangen, het gaat
hem nog geen klein beetje af.
Qua beelden trakteert ‘Coco avant Chanel’ op haute couture-
kwaliteit: de kostuums en settings zijn om van te smullen, het
tijdsbeeld van de beau monde wordt prachtig in beeld gezet en er
zit hier en daar zelf een symbolische scène tussen die zal
bijblijven, zoals die waarin Coco naar de zee staart en in haar
bruine plunje volledig afsteekt tegen de rest van de uitgedoste
chichi-madammen.
‘Coco avant Chanel’ is zoals de titel al zegt, een mooie
illustratie van waar non-conformiste Coco Chanel de mosterd voor al
haar modecreaties wist te halen. Een meer dan degelijke teaser op
de gebeurtenissen uit het leven van madame Chanel die nog moeten
komen en die we wellicht later dit jaar in ‘Coco Chanel & Igor
Stravinsky’ te zien zullen krijgen. Op naar deel twee dus.
