Indie Records / PHD, 2009
Bands en hun promotieagenten proberen ons journo-rakkers nogal eens
te overdonderen met hyperbolische persberichten. De
aankondigingstekst voor VREID’s 4e album (in 5 jaar!) is een prima
voorbeeldje hiervan. Het is moeilijk je sarcasme te beteugelen als
je leest dat Noorse folk en metal gepaard zullen worden aan 70’s
classic rock als Black Sabbath en Alice Cooper! Nu is de invloed
van ouwe Vince al langer te zÃen aan de meeste blackmetalbands maar
dat we het nu ook zouden moeten aanhoren deed me de wenkbrauwen
fronsen. Bovendien bedacht men weer een verschrikkelijk etiket voor
de muziek zelf: ‘Black & roll’. ‘Milorg’ zou uiteraard een
mijlpaal moeten worden, niet alleen voor de band zelf maar voor de
hele Noorse metalscene. Zulk gebrek aan bescheidenheid haalt de
scherpste criticus in mij naar boven. “Die Mijlpaal zullen ze eens
rap ontleden” was dan ook mijn eerste gedacht. Resultaat daarvan
kan je hieronder lezen maar snel ging het niet. Het album bevat
namelijk meer diepgang dan die shock rock-referenties doen
vermoeden.
‘Milorg’ is een conceptalbum dat verhaalt over de daden en
tegenslagen van een verzetsgroepering in het door de Nazi’s bezette
Noorwegen. Die sfeer van een wanhopig maar vastberaden gevecht in
ijzige valleien wordt doorheen het hele album goed gerepresenteerd
in het gitaargeluid en met een zeldzaam donker tintje synths. Toch
is er ook plaats voor warmte en menselijkheid: de vermelde 70’s
invloeden komen immers vooral tot uiting in de mix en de productie.
Het geheel klinkt organisch, gebalanceerd en met zeer veel aandacht
voor de basgitaar, best ongewoon in black metal. Bassist Hváll is
de voornaamste songschrijver in de band en hij weet zijn kompanen
flink aan te vuren met ronkende en rollende basriffs. Gitaristen
Sture en Ese beheersen ook een heel pallet aan kunstjes, van
typische staccato thrash/black riffs tot brede melancholische
solo’s en akoestische kampvuurdeuntjes. Drummer Steingrimm is de
minst opvallende van de muzikanten maar laat zeker geen steken
vallen, of het nu om blastbeats gaat of om boogie patronen, iedere
klap arriveert messcherp op de metronoomtik.
De lp begint met het meest epische nummer. ‘Alarm’ meandert negen
minuten lang voort maar verveelt geen moment. Het begint zeer
rustig om er dan stevig te gaan inhakken en in het midden krijgen
we een eerste keer de melancholische kant van Vreid te horen, met
zelfs een stukje cleane zang. In de laatste twee nummers voert die
melancholie de boventoon en is er van agressie bijna geen sprake
meer. ‘Argumento Ex Silencio’ is een kabbelend instrumentaal stuk.
De titeltack is een dramatisch nummer gestut door een boogieritme
van bas en drums. Hoewel niet slecht, sluit het de plaat af op een
zeurderige toon.
Jammer eigenlijk want daarvoor zat nogal wat vuurwerk.
‘Disciplined’ en ‘Heroes & Villains’ bijvoorbeeld. Het eerste
bevat wel een stukje cleane zang maar is verder een stormachtige
affaire tussen ouderwetse thrashmetal en Hváll’s punkbaslijnen. Het
tweede begint midtempo en bouwt dan op naar een steeds heftiger
einde voorzien van een paar ijselijke schreeuwen. Het nummer ‘Speak
Goddamnit’ maakt een omgekeerde beweging: het begint met wat black
metal geplogenheden om dan vanaf het eerste refreintje steeds meer
de rust op te zoeken om op het einde toch weer wat heftiger te
gaan.
De aandachtige lezer heeft het ondertussen al wel door: Vreid maakt
(gedeeltelijk) de beloften van hun promotekst waar. Milorg is een
divers en dynamisch album; geen enkel nummer openbaart zich
volledig na een beluistering. Geen enkele song is trouwens
eenvoudigweg te klasseren volgens het stereotype van dit of dat
subgenre. Het album als geheel behoudt wel degelijk een identiteit
en een flow die het aangenaam beluisterbaar maken. Toch is dat net
een punt van kritiek. Sinds wanneer is black metal aangenaam? Hoe
straf de composities ook zijn, geen enkele is confronterend of écht
emotioneel meeslepend. Vreid vertelt hier zeer kunstig in woorden
en muziek het verhaal van een vastberaden ondergrondse maar als
luisteraar blijf ik steeds het gevoel houden aan de zijlijn te
staan. Muziek bezit nochtans de capaciteit om je ‘middenin’ de
actie te plaatsen. Laat deze kritiek je er niet van te weerhouden
de vierde van Vreid zelf uit te proberen. Meer dan waarschijnlijk
vind je het de moeite waard.
http://www.myspace.com/thepitchblackbrigade
Vreid speelt op 15 februari in de Dynamo te
Eindhoven