Eerlijk? Het is mooi meegenomen om als Vlaams scribentje af en toe plaats te mogen nemen tegenover mooie mensen die mooie muziek maken. Als de artiest dan ook nog eens iets te vertellen heeft, kan de pret al helemaal niet op. Om maar te zeggen: our heart belongs to Jesse Sykes. Hou het stil.
Sykes en begeleidingsband The Sweet Hereafter doen aan langetermijnplanning. Albums verschijnen aan een gezapig tempo, en elke keer worden er net iets meer mensen bereikt. De recentste worp, Like, Love, Lust & The Open Halls Of The Soul was een van de hoogtepunten van het voorjaar, en bracht het alt.country-gezelschap een paar keer naar de Vlaamse podia. Het optreden dat Sykes en Co. in de Botanique speelden, kreeg door een gênante podiumruzie een vies bijsmaakje, maar van enige spanning viel een paar uur voor het optreden nog niets te merken. Terwijl Sykes de performer fluistert achter een muur van verlegenheid, was Sykes de gesprekspartner een spraakwaterval die slechts één woord nodig had om te begrijpen waar we heen wilden. De volledig uitgeschreven baksteenversie komt er misschien bij een papieren jubileumuitgave van 10 jaar goddeau. Voorlopig stelt u het met:
enola: Het nieuwe album lijkt een grotere diversiteit aan stemmingen en tempo’s te herbergen dan jullie vorige albums. Was dat de bedoeling toen je de songs begon te schrijven?
Sykes: “Het is er gewoon zo uitgekomen. Ik maak eigenlijk nooit bewust plannen op voorhand. Tegelijkertijd hoop je natuurlijk wel dat je je blijft ontwikkelen als muzikant én songschrijver. Je groeit en verandert, en dat is aan de muziek te horen. En bij ons zorgt Phil (Wandscher, gitarist, gp) voor de dynamiek van de songs. Zijn composities en opvullingen zijn vaak erg gedetailleerd, waardoor ik als centrale songschrijver uitgedaagd word om beter te doen. Ik probeer te zorgen voor een basis, een omgeving, waarin hij dan de grenzen kan verschuiven.”
enola: Gebeurt het vaak dat de eindresultaten totaal anders klinken dan je had verwacht?
Sykes: “Meestal zelfs. Ik weet wel dat we een bepaald geluid hebben dat kenmerkend is, maar voor ons is er op voorhand geen zekerheid over een song. Ik verwachtte bijvoorbeeld dat “I Like The Sound” een rocker zou worden, terwijl ik “You Might Walk Away” in een soort folkpoprichting zag gaan. Maar dat is net het mooie: je voegt drums en gitaarpartijen toe en plots gaat zo’n song een eigen leven leiden. Daarom is het voor mij ook belangrijk om een band te hebben, en niet gewoon een singer-songwriter te zijn. Ik hou ervan dat we samen gegroeid zijn in deze band, en dat elk z’n rol heeft in het ontstaan van de songs. Het is steeds een natuurlijk groeiproces.”
enola: Blazers- en strijkersarrangementen zijn ook prominent deze keer, en toch was de afwezigheid van die opluisteringen me niet eens opgevallen toen ik jullie laatst zag.
Sykes: “Ik haat het om dit te zeggen, en ik denk dat meer mensen dit zouden mogen toegeven, maar ik denk dat je in de studio dingen toevoegt omdat het nu eenmaal kan. De mogelijkheden zijn zo uitgebreid en je kan zoveel kanten op. We gingen de studio in met het idee songs op te nemen die we achteraf ook live kunnen spelen, maar ik hou tegelijkertijd ook van strijkers. ’t Is gewoon opwindend om wat meer dingen uit te proberen en tijdens een optreden terug te keren naar de essentie, en dat is uiteindelijk wanneer je een song belichaamt op emotioneel vlak. Ik wil mezelf niet te veel complimentjes geven en zeggen dat ik daar geweldig in slaag, maar het is wel iets dat ik steeds probeer te bereiken. Als het me lukt, is dat het grootste compliment dat ik mezelf kan geven. Als je niets mist als je een band ziet optreden, dan is hij erin geslaagd die song te belichamen.”
“En dat is iets waar veel mensen het niet meer over hebben. Wat betekent het om een song te belichamen? Je hebt de toeters en bellen helemaal niet nodig om emotioneel aanwezig te zijn in je songs. Als ik het geld zou hebben, zou ik natuurlijk dolgraag op tournee gaan met een heleboel extra muzikanten, maar dat zit er niet in.”
enola: Wat me elke keer opvalt als ik naar je laatste album luister, is dat er tekstueel een heleboel onzekerheden verwerkt zijn in de songs, dat er veel vragen gesteld worden en dat de antwoorden doorgaans achterwege blijven. Is het makkelijker om op zo’n manier te schrijven?
Sykes: “Enkel achteraf kan ik zo’n thematische eenheid zien, maar terwijl je schrijft, ben je je vanzelfsprekend wel bewust van je mentale ruimte. Ik weet dus wel degelijk wat ik denk en voel als ik schrijf. Ik heb ook al geprobeerd om positieve, gelukkige liedjes te schrijven, maar weet je… ze komen er steeds anders uit. (lacht) Het leven is nu eenmaal onzekerheid. Ik heb altijd al affiniteit gehad met de vluchtigheid van alles, dat evenwicht van schoonheid en triestheid. Dat is wat me drijft. Het is dus niet met opzet gedaan, maar het is wel wie ik ben. Als ik met jou op café zou belanden, en het zou klikken, dan ben ik er zeker van dat het uiteindelijk weer over de dood zou gaan. Daarom niet op een morbide manier, maar eerder als een fascinerende tegenstelling tot het leven, dat ik nog altijd graag leid. Ik merk wel dat ik wat dat betreft steeds op zoek ben naar verwante geesten.”
“Ik hou nu eenmaal van die spanning, zoals in “You Might Walk Away”. Het is niet dat ik het niet positief wil maken, ik vind nu eenmaal dat een song met een boodschap als “I got you” die spanning niet zou hebben. Elke liefdesaffaire kan op elk moment aan z’n einde komen, net zoals dat het geval is met je leven. Je kan dat allemaal niet zomaar als vanzelfsprekend beschouwen.”
enola: “Only music sets my soul free”, zing je ergens op de plaat. Ik haal het nu uit z’n context, maar kan je op tournee wel aan je trekken komen wat (nieuwe) muziek betreft?
Sykes: “Op tournee kom je natuurlijk altijd andere muzikanten tegen, en daar kan het wel eens gebeuren dat je onverwacht een oplawaai krijgt van een of andere artiest. De laatste keer dat het me overkwam, was toen we speelden met Nicolai Dunger. Hij blies me omver, maar het was pas de tweede avond, en na het beluisteren van zijn album, dat ik het echt begreep. Zulke dingen gebeuren wel maar een paar keer in je carrière, denk ik. Je ontmoet iemand die ervoor zorgt dat je de lat hoger wilt leggen. Het is grappig dat je het aanhaalt, want ik las laatst nog een artikel in een Brits boekje… (zucht), en je moet weten dat ik een pak problemen heb met de Britse muziekpers. Ze zijn er zo bekrompen dat ik er kwaad van word. In ieder geval, het was een artikel over hoeveel bands er nu te vinden zijn dankzij MySpace etc. Bij mij is muziek iets als liefde en vrienden, ik ga er niet doelbewust naar op zoek, het komt wel op een andere manier bij mij terecht. Er moet een context aan verbonden zijn.”
Wandscher: “Onzin is het! De hele dag liggen ze te verkondigen hoeveel bands je nu wel niet kan terugvinden, zowel oude als nieuwe, en wat doen ze: de godganse dag leuteren over de Arctic Monkeys!”
Sykes: “De hele cover van het magazine ging over hoe 2007 de gouden tijd van de muziek is, en in het artikel raast de schrijver maar door over de voordelen van het internet, en als je dan kijkt naar de kolom ernaast, dan heeft hij het opnieuw over The Decemberists en … ach, het doet er niet toe over welke bands het gaat. Het punt is dat er een miljoen bands zijn die de moeite zijn om ontdekt te worden, en dan toch blijven lullen over de fucking Decemberists… Die band krijgt al zoveel persaandacht, die heeft dat toch niet nodig!?”
Wandscher: “Als 2007 zo geweldig is, waarom staat Hendrix dan op de cover van Mojo?”
Sykes: “Ik heb helemaal niet de behoefte om alles te horen! Ik weet best wel dat er heel wat talent rondloopt, talent dat het verdient gehoord te worden, ook al kan iedereen nu eigenlijk een eigen plaat in elkaar steken. Maar eerlijk gezegd kunnen de meesten me geen bal schelen. Ik wil een verhaal, ik wil een mythologie, ik wil dat een plaat speciaal voor me is. Dat gebeurt niet omdat een plaat enkel goed is, maar omdat ze iets betekent, omdat ik een song hoorde op een belangrijk ogenblik, omdat ik de kans kreeg verliefd te worden op muziek. Als jij een stapel nieuwe releases voor je hebt liggen, kan je toch moeilijk beweren dat iets geweldig is tenzij je het in je leven kan laten en een persoonlijke betekenis laat hebben?”
“Anderzijds gaan de dingen waar ik van hou voor de rest van m’n leven mee, en ik ben daar kieskeurig in. Om een rol in mijn leven te spelen, moet je belangrijk voor me zijn, en dat geldt ook voor muziek. En er is nu eenmaal veel te veel rotzooi op de markt. Klink ik nu elitair? Ik weet dat ik nu maar zit te ratelen (lacht), maar dit ligt me allemaal erg na aan het hart, en ik vind dat we in een rare tijd leven. Iedereen blijft zo positief over het verdwijnen van de cd’s, de digitalisering en het internet, terwijl ik het aanvoel als een naderend einde. Ik ben misschien een pessimist!”
enola: Nee, je bent gewoon ouderwets.
Sykes: (lacht) “Dat is zo, ik hou van rustig plaatjes opleggen en luisteren. Het artikel had het er ook over dat muziek nu digitaal gearchiveerd kan worden en voor de eeuwigheid is, in tegenstelling tot een album waar 10.000 stuks van gedrukt zijn dat nu out of print is. Maar daar trap ik niet in. Je kan dat digitaal wel bewaren, maar dat is toch niet mooi meer, begrijp je?”
enola: Ik kan me ook nog het hele ritueel herinneren dat op m’n vijftiende verbonden was aan het kopen van een nieuwe plaat. Nu is het bij velen eerder iets van “Oh, de plaat is gelekt”, er worden twee songs beluisterd en daar blijft het bij.
Sykes: “Inderdaad, en alles staat nu in het teken van de luiheid, zowel bij de luisteraar, de muzikant als een groot deel van de muziekpers. Sorry hoor. (lacht) Maar hoe vaak zou het niet gebeuren dat iemand denkt “Laat ik die obscure artiest eens beluisteren”, nummers gaat downloaden, beluistert op een pc en dan denkt er iets van te kennen? Ik geloof mensen die na één beluistering al een mening gevormd hebben gewoon niet. Ik weet nog dat ik Nick Drake leerde kennen, toen er helemaal nog geen mythologie was zoals dat nu is, hij was nog steeds een obscure naam. Voor mij werd Drake gelinkt aan m’n liefde van toen die later m’n echtgenoot zou worden. Maar zulke ervaringen zullen zeldzamer worden, vrees ik. Alles is even beschikbaar geworden, waardoor niets nog speciaal kan worden. De mensen in je leven die je de grote schrijvers en favoriete muzikanten leren kennen… ze worden vervangen door websites en lijstjes met de boeken en platen die je moet kennen om “van je tijd te zijn”. Je moet niet meer op zoek gaan, of de dingen laten gebeuren. Ik vraag me af wat voor gevolgen dat op lange termijn zal hebben voor een omschrijving van wat een boeiend mens is. Iemand die dit heeft gezien en dat gelezen? Ach, ik hou gewoon te veel van verhalen, denk ik.”
enola: Zit je in over hoe je later herinnerd zal worden?
Sykes: “Ik ben niet populair genoeg om later iets cools aangemeten te krijgen. De kernvraag is waarschijnlijk niet of ik een nalatenschap zal krijgen, maar of dat voor wie dan ook nog wel weggelegd is. Zullen er nog wel mensen zijn die een bal geven om zo’n nalatenschap als de mijne? Zolang ik goede platen maak, zit het wel goed, maar ook ik zal ouder worden. Ik ga ervan uit dat de luisteraars van mijn albums daar niet mee inzitten, maar het gaat de dingen alleszins veranderen. Toeren zal niet blijven gaan, maar muziek maken lukt nog wel even, en ik let er wel op dat ik geen platen uitbreng die ik zelf niet goed vind. Maar ik weet niet of er ooit nog een nieuwe Townes Van Zandt of Nick Drake zal zijn. En Townes, dat was dan nog een underground icoon.”
enola: Ik denk dat de meeste artiesten liever herinnerd willen worden door een klein, maar loyaal publiek, dan een icoon te worden dat voor allerlei doelen wordt gebruikt en misbruikt.
Sykes: “Dat denk ik ook, en het geldt ook voor mezelf. Liever een klein eeuwig bloeiend plantje, dan zo’n geweldige bloem die na de zomer eraan is voor de moeite.” (lacht)
