La Tourneuse de Pages




Zing vreugde, er vindt nog eens een degelijke Franstalige film de
weg naar de Vlaamse bioscopen! Het is misschien niet door iedereen
geweten, maar die Frenchies laten toch wel gemiddeld om de twee
weken een nieuwe film los. Dat is al eens wat anders dan het
handvol Vlaamse ‘faits divers’ waar wij het jaar mee moeten vullen.
Jammer genoeg gaan de distributeurs er nogal snel van uit dat de
simpele Vlaming aan dat ruime aanbod geen boodschap heeft, met als
gevolg dat slechts om de zoveel maanden een Frans filmpje voorbij
Brussel geraakt om een volwaardige release te krijgen in de Vlaamse
regionen. Maar kijk, met deze ‘La Tourneuse de Pages’ hebben ze er
zich toch nog eens aan gewaagd: met de steun van het Filmfestival
van Gent kwam regisseur Dercourt in hoogsteigen persoon naar de
Arteveldestad afgezakt om zijn film voor te stellen. Een compacte
en intimistische thriller met in de hoofdrol Déborah François, die
vorig jaar hoge ogen wierp met haar debuutrol als marginaal
tienermoedertje in ‘l’Enfant’, het
prijsbeest van de broertjes Dardenne. En steek maar trots die kin
naar voor want het is de prestatie van die jonge Belgische belofte
waar het hem om te doen is in dit kleine, maar fijne filmpje.

Mélanie, een tienjarige slagersdochter, heeft een passie voor de
piano. Tijdens haar conservatorium-toelatingsproef verliest ze de
concentratie door een onoplettendheid van de juryvoorzitster, een
bekende pianospeelster (Cathérine Frot). Verbitterd en ontgoocheld
beslist ze om het pianospelen voorgoed op te geven.

Een tiental jaar later is Mélanie (Déborah François) een jonge
twintiger die als stagiair aan de slag gaat bij een succesvol
advocatenbureau. De grote baas, Fouchécourt, is niet toevallig de
man van de toenmalige juryvoorzitster, Ariane, die haar droom aan
diggelen sloeg. Ze laat zich opmerken en mag aan de slag ten huize
Fouchécourt, als oppas van het zoontje. Mélanie is lief, aardig,
attent, loopt constant rond met een creepy mysterieuze glimlach en
wint al snel het vertrouwen van Ariane, die geen flauw benul heeft
dat ze het meisje al eerder heeft ontmoet. Ariane voelt zich zelfs
zo goed in de buurt van Mélanie dat ze wordt aangesteld als de
persoon die de partituren omdraait. Een belangrijke taak die veel
kan betekenen voor de prestatie van de gevierde pianiste. En dan
begint Mélanie haar eigen spel te spelen…

‘Less is more’ moet regisseur Dercourt (zelf ook
muziekleraar aan het Conservatorium van Straatsburg en dus volledig
thuis in het klassieke muziekwereldje) gedacht hebben toen hij aan
zijn ‘Tourneuse’ begon. Geen kronkelende plotmechanismen of een
ingewikkelde structuur, maar een bijna uitdagend eenvoudige opzet,
gevolgd door een al even rechtlijnige ontwikkeling ervan. Het zou
een vergissing zijn om dit te zien als een gebrek aan ambitie, want
het getuigt zowel van lef als intelligentie om met zo weinig toch
nog zoveel uit de pols te kunnen werken. Want voor een film die
toch veel moet hebben van zijn mysterieus sfeertje (Chabrol en
Hitchcock-echo’s zijn nooit veraf) en enigmatische toon, heeft
‘Tourneuse’ op zich weinig echte verrassingen te bieden. Alles
ontplooit zich langzaam maar zeker zoals het hoofdpersonage het wil
en zoals de kijker het min of meer verwacht. En toch weet de film
grotendeels te boeien, wat naast de stijlvolle mise-en-scène vooral
te danken is aan het gevaarlijke blondje van dienst, mademoiselle
Déborah François.

We zullen de Dardennes maar bedanken zeker? Uiteindelijk waren zij
de mannen die François ontdekten voor de rol als jong moedertje in
‘l’Enfant’. In die film maakte ze
nog onderdeel uit van het observerende cinema vérité-decor, maar
als Mélanie in ‘Tourneuse’ moet ze het helemaal zelf doen en ze
doet het niet alleen goed, maar ook lichtjes fantastisch. Het is
een onderkoelde vertolking waar de gebaren meer zeggen dan de
woorden. Niet dat ze veel keuze heeft, want veel dialogen heeft ze
niet om op te kauwen (iemand die bladzijden moet omdraaien moet nu
eenmaal zwijgen). Maar haar non-verbale gedragingen zijn even
subtiel als veelzeggend. Bekijk ze maar eens in de pianoscènes waar
ze naast Ariane al glimlachend een partituur omdraait en voel die
rilling in uw nekvel! Zelden zoveel zien gebeuren met zo weinig.
Dit is een bevestigingsrol voor juffrouw François, en ze zou het
wel eens ver kunnen schoppen met haar natuurtalent.

Met zijn karige 80 minuten is ‘Tourneuse’ een thriller in
pocket-formaat. Die eenvoud en strakke rechttoe rechtaan-aanpak
siert de film, maar brengt ook een aantal nadelen met zich mee.
Dercourt mag nog zoveel onderhuidse en verborgen spanningen in zijn
prent verwerken, zodra je veel dieper gaat graven kom je al snel op
een dood spoor. En bij sommige cruciale gebeurtenissen wordt er
teveel ruimte opengelaten die de kijker op eigen houtje moet
opvullen. Zo is de manier waarop de relatie tussen Ariane en
Mélanie evolueert niet zo zeer ongeloofwaardig maar wel onvoldoende
uitgetekend om volledig te overtuigen. Toch een beetje jammer, want
met iets meer aandacht voor die diepgang had het als geheel stukken
beter uit de verf kunnen komen.

Waar Dercourt inhoudelijk een paar steken laat vallen weet hij dit
deels te compenseren met een sterke beeldvoering. Met een uiterst
classy mise-en-scène wordt de aandacht gevestigd op die o zo
belangrijke non-verbale gedragingen. Een zachte aanraking, een
vluchtig oogcontact of een verlegen glimlach, de regisseur sluipt
tot op de huid van zijn protagonisten en laat (zoals eerder al
aangehaald) de kijker actief meewerken naar de betekenissen van hun
gedragingen. Zo komen Mélanie en Ariane steeds meer samen in beeld
naarmate het verhaal vordert en worden ze als het ware
onlosmakelijk verbonden. Tijdens een spelletje verstoppertje in de
tuin krijgen we nog zo’n korte, maar veelbetekenende scène te zien.
Het is leuk om Dercourt te zien spelen met die beeldtaal. Er is
over nagedacht, hij weet wat hij moeten tonen om de bedoelingen
duidelijk te maken en het komt nooit pretentieus over. Fris en
intelligent gefilmd noem ik dat.

‘La Tourneuse de Pages’ is stijlvol, sober en intrigerend maar ook
oppervlakkig en iets te eenvoudig om te beklijven zoals het hoort.
Wat we wel onthouden is dat blondjes gevaarlijk kunnen zijn met een
contrabas, dat ze niet snel iets vergeten en dat ze met een
ijskoude glimlach heel ver kunnen geraken. Heren, u bent
gewaarschuwd!

6
Met:
Cathérine Frot, Déborah François, Pascal Greggory, Xavier de Guillebon
Regie:
Denis Dercourt
Duur:
85 min.
2006
F
Scenario:
Jacques Sotti, Denis Dercourt

verwant

My Queen Karo

Regie en scenario : Dorothée Van Den Berghe Zeven jaar...

L’empreinte de l’ange

Dit mogen ze ons elk jaar wel lappen. Tussen...

L’Enfant

Drie jaar na hun triomftocht met 'Le Fils', zijn...

aanraders

La Bête

De naam Bertrand Bonello laat misschien niet bij iedereen...

Dune Part Two

Na het opvallende succes (de film haalde een allesbehalve...

The Iron Claw

Regisseur Sean Durkin is een kei in het evoceren...

Human Forever

“Hoe ga je met dementerende mensen om?” moet plaats...

Dream Scenario

‘Nicolas Cage is de enige acteur sinds Marlon Brando...

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...
Vorig artikel
Volgend artikel

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in