Het ging Zita Swoon vorig jaar weer voor de wind. Niet alleen scoorden ze met "The Bananaqueen" zo mogelijk nog een grotere hit dan met "Disco" — en bekroonden ze dat met een sterk concert op Rock Werchter — in de herfst gingen ze ook op veroveringstocht in de Belgische binnenlanden.
Eupen-Charleroi-Koksijde-Bilzen… het is niet bepaald New York-London-Paris-Munich. Maar ook in die provinciesteden houdt iedereen van popmuziek. "Tom Waits izz Belgian," riep een onverlaat in Charleroi zelfs tijdens de outro van "Ricochet". Vreemd. Wij dachten altijd dat Tom Waits over de grote plas in een houten schuur woonde.
Stef Kamil Carlens heeft er duidelijk geen zin in, merken we als we de kleedkamer binnenstappen. Hij wil wel een inspanning doen maar onze eerste vraag is duidelijk niet van dien aard om zijn interesse te wekken. Daar ging ons plan om aan de hand van dat antwoord een gesprek aan te knopen dat zou afwijken van de platgetreden paden. Van dan af werd elke vraag, hoe clichématig ook, een mislukte poging om een gesprek te starten. Af en toe zag het er naar uit dat het kon lukken, even vaak zorgde een kritische vraag ervoor dat alles weer instortte.
enola: Kun je afgelopen jaar eens samenvatten in vijf momenten?
Stef Kamil Carlens: "Thomas is vader geworden."
enola: Proficiat. Heeft dat een grote invloed gehad?
Tomas De Smet (bas): "Ik ben gestopt met whisky drinken."
Carlens: "En Sammy is over de tien jaar gegaan. Die is nu elf. Het is al een bompa, al elf jaar een rock en rollhond. (tegen de hond) Hé Sjampo?" Hij richt zich terug tot ons: "Je moet niet teveel inspanning vragen van ons. We moeten straks nog optreden." In elk geval lijkt hij vastbesloten niet te antwoorden op onze volgende vraag. We gaan even mee en hopen dat hij alsnog over zijn muziek wil praten.
enola: Heb je het gevoel dat je geëvolueerd bent sinds je met A Beatband (de voorloper van Moondog Jr.) begon?
Carlens: "Er is nu een nieuwe film uit: In de ban van de ring. Heb je dat al gehoord? Heb je het boek gelezen?"
enola: Twee keer. Vind je dat een goed boek?
Carlens: "Fantastisch."
enola: Kijk je uit naar de film?
Carlens: "Echt kei. Heb je die tekenfilm gezien?"
enola: Neen, bestaat daar een tekenfilm van?
Carlens: "Een oude hoor, uit de jaren tachtig of zo. Maar ze hadden niet genoeg geld dus hebben ze enkel het eerste deel gedaan."
enola: Je weet met andere woorden niet hoe het afloopt?
Carlens: "Neen. Of jawel, want ik heb het boek gelezen. Ik heb al voorfilmpjes gezien en in De Morgen van vandaag — nu ja, ik heb het nog niet kunnen lezen want ik word constant onderbroken." En opnieuw verontschuldigt hij zich: "Sorry maar we bereiden ons momenteel spiritueel voor, dus wij zijn niet echt gericht op interviews." We verontschuldigen ons dat we hem vóór het optreden interviewen maar dat de platenfirma nochtans alles geregeld had. "Jamaar dat is geen probleem, ik zeg niet dat ik hier tegen mijn goesting zit. Ik zeg dat de tijdsindeling voor vanavond niet voor de hand liggend is. Normaal probeer ik voor interviews evenveel energie uit te trekken als voor optredens maar als dat qua timing niet klopt, dan klopt het qua energie ook niet."
enola: We willen het interview ook na het optreden doen, als jullie dat beter past.
Carlens: "Dat is het probleem niet. Nu ja, ik weet niet hoe ernstig je dit interview wil doen?"
enola: Wel, Het is heel interessant om het over In de ban van de ring te hebben, maar we kwamen eigenlijk om over jullie muziek te praten. We hadden het over de evolutie van je muziek sinds A Beatband.
Carlens: "Goh, dat is lang geleden. Na dat ep’tje mochten we een plaat maken. We waren toen van naam veranderd naar Moondog Jr. Dat was een toffe tijd. Die plaat werd heel snel opgenomen: ik speelde toen bij dEUS en daarmee belandden wij plots in een stroomversnelling. Niemand had dat verwacht, en ondertussen waren wij waren begonnen met Moondog Jr. Iets opnemen moest dan ook altijd snelsnel ergens tussenin want daar nog bovenop was Thomas naar Spanje getrokken. Ik herinner me dat ik in mijn bed lag — (tot Thomas) weet je dat nog?"
"Ik had Thomas een paar dagen daarvoor gebeld dat ik graag een plaat wou opnemen. Maar natuurlijk hadden we niets concreet afgesproken en op een dag word ik wakker, en staat Thomas boven mij. Toen hebben we "TV-song" opgenomen en is de bal aan het rollen gegaan. We zijn eerst met twee beginnen opnemen. Dat was keiplezant: ik had tandpijn en stond daar met zo’n kaak. Tom Pintens viel net op het laatste moment nog in, en ik speelde drums."
enola: Every day I wear a greasy black Feather on my Hat kwam dan uit. En in het kielzog van dEUS was ook Moondog Jr plots gelanceerd. Toen kwam op Rock Wercher plots het nieuws dat je uit dEUS stapte. Nu, dEUS is blijkbaar oud aan het worden en kijkt op dit moment over zijn schouder. Heb je er geen spijt van als je ziet hoe dEUS later evolueerde?
Carlens: "Spijt? Neen, zeker geen spijt. Alles wat sindsdien gebeurde, was keiplezant. Je moet niet achteruit kijken maar vooruit. Ik vind dat laatste nummertje — "Nothing really ends" — fantastisch. Als ze zoiets doen denk ik natuurlijk wel "fuck". Dan krijg ik zin om mee te spelen."
enola: Een deel van de charme van de vroege dEUS was zeker het samenspel tussen jouw stem en die van Tom Barman. Dat is er nu wel niet meer.
Carlens: "Dat was niet alleen de stem, dat was alles. Dat was ook de Jules (De Borgher, drummer, kb/mvs), den Tommy… Ik vond dat een ongelofelijk goeie groep. Ik zal nooit zeggen dat dat mij niets doet."
enola: Maar het was wel nodig dat je begon met je eigen groep.
Carlens: "Ja, om dit te doen, met deze groep, moest dat gebeuren. Maar dat is het verschil, weet je, dat is waarom we muziek maken. Omdat we altijd maar weg willen van de realiteit. Omdat je maar zoveel uren in een dag hebt."
enola: Waarom willen jullie weg uit de realiteit?
Carlens: "Omdat je maar zoveel uren hebt en je wil toch zoveel doen: ik wil met die vrouw trouwen en oud worden, maar met die en die ook. Dat soort dingen. Ik heb maar zoveel tijd in een dag. Er moeten keuzes gemaakt worden, en in de muziek moet dat niet. Telkens als je een nummer schrijft, die vier minuten, of als je een tekening maakt, de aanblik van die tekening, of dat uur dat je naar die film kijk: dat is die realiteit. Je kunt je eigen realiteit maken. Dat is fantastisch. Dat kan je in een gewoon leven niet."
enola: Toch moet je bij het maken van muziek veel keuzes maken, beslissingen nemen: moet er een plaat opgenomen worden, hoeveel singles zullen er op staan? Als ik "The Bananaqueen" hoor, vraag ik mij af of de platenfirma expliciet heeft gevraagd om een nieuwe hit à la "Disco".
Carlens: "Neen. Ik heb dat gevraagd. Dat is toch normaal: "Disco" was tof dus maken we er nog een." En hier loopt het weer fout. We murmelen nog iets over artiesten die meestal over de uitdaging van iets nieuws praten maar Carlens is duidelijk op zijn teen getrapt: "Mag eens iets zeggen over jullie en de hele fucking wereld? Langs de ene kant zeggen jullie: ‘wij willen dat’ en als je ze dat geeft zijn ze tevreden. Maar geef je ze dat nog eens, dan klagen ze dat het hetzelfde is. Wie zijn hier de fuckers? Zijn wij dat of zijn jullie dat? Tell me."
"Allei: wilde gij gewoon shaken of wilde gij niet shaken. Die vraag is niet moeilijk hoor. Jullie doen moeilijk, wij niet: we schrijven twee keer een keigoed nummer, wat is het probleem? Ach, over AC/DC zeiden ze dat ook, dat die steeds dezelfde plaat maken. Maar waarom deden ze dat? Omdat dat een goed recept is. Als je in een restaurant een spaghetti bolognese vraagt, dan wil toch dat die zo smaakt, en niet anders. Als je van ons een disco wilt horen, dan wil je deze disco horen, en geen ander. Dat is toch simpel? Of ben ik te simpel voor jullie? Ben ik niet lang genoeg naar school geweest?"
enola: De vraag was eigenlijk gewoon: als je zelf kookt, is er toch niets aan telkens hetzelfde recept toe te passen. Is het niet leuker telkens iets nieuws te doen?
De Smet: "Een spaghetti smaakt de tweede keer altijd beter. Dat is toch zo?"
enola: We zagen jullie op Rock Werchter, en dat optreden was vooral erg goed theater. Alsof de muziek enkel in functie van de show bestond. Is die inkleding belangrijk voor jullie?
De Smet: "Als ik zelf naar een optreden ga zien, dan wil ik ook een goede voorstelling zien. En als ik naar een theatervoorstelling ga wil ik ook een goed optreden zien. Dat is het probleem ermee, dat dat dikwijls anders is. Ik snap dat niet: alsof je je anders moet gedragen als je naar theater gaat. Dat zou toch allemaal hetzelfde moeten zijn en evenveel energie vergen. Dus: ja, zeker?"
enola: Met Life=a sexy Sanctuary wilden jullie expliciet een popplaat maken. Vroeger stonden jullie net synoniem met onverwachte wendingen. Er zat zogezegd een "angeltje" in jullie muziek. Vanwaar die koerswijziging?
Carlens: "Niemand zegt dat zo zwart op wit maar wij doen het wel: wij doen dat om meer publiek te bereiken. Niemand zegt dat, wij wel. Waarop dat mislukt natuurlijk. Omdat mensen dom zijn. Het is zo, maar je mag dat niet zeggen: de mensen willen verleid worden. People just ain’t no good. That’s the truth."
