Dunk!festival Europa’s beste post-rockfestival noemen, is geen overdrijving, integendeel. Het van oorsprong Zottegemse festival dat in 2005 met drie rockbands begon als benefiet voor de lokale basketbalclub , is vandaag een van de meest toonaangevende in het genre. We vieren het twintigjarige bestaan graag mee met oprichters en organisatoren Wout en Luc Lievens met een uitgebreid gesprek over de afgelopen jaren, de internationale verspreiding van het dunk!concept, weinig (en meer) slaap, en veel meer.
Google dunk!festival 2005 en je komt bij de volgende namen terecht: Green Itch, Hat Attack en Faraday’s Inn. Doe hetzelfde voor 2009 en je krijgt een affiche te zien met twee absolute toppers in het genre: This Will Destroy You en God Is An Astronaut, die ook al op de affiche van 2008 prijkten en afgelopen weekend in het Wintercircus speelden in het kader van 20 jaar dunk!. Hoe zijn ze indertijd als organiserende nieuwkomer bij God Is An Astronaut terechtgekomen?
“Ik was steeds op zoek naar alternatieve en meestal instrumentale muziek, het liefst traag en donker. Rond de eeuwwisseling ontdekte ik met bands als Sigur Rós, Mogwai en Godspeed You! Black Emperor een genre waarvan ik toen de naam helemaal niet kende. Het was vooral dankzij het programma Cucamonga van Zjakki Willems op Radio 1 dat ik in die periode veel bands en genres ontdekte,” steekt Luc van wal. “Het is nooit een doel op zich geweest om een postrockfestival te organiseren, we zijn er eerder in gerold.”
“God Is An Astronaut werd ergens vermeld als een jonge, opkomende én interessante band, en ik kocht meteen hun cd. We werden gewaarschuwd dat het een band was die vooral wou tonen hoe het moest om synchroon met de geprojecteerde beelden te spelen en het wat hoog in hun bol hadden. Het tegendeel was waar: we leerden hen kennen als gemakkelijk benaderbaar en aanspreekbaar, ze waren gewoon professioneel streng voor de show zelf. Met God Is An Astronaut hebben we tot vandaag een blijvende en vertrouwelijke band.”
Plaats van afspraak voor het gesprek naar aanleiding van de feesteditie is de dunk!-vinylfabriek in Zottegem, die er sinds 2022 gevestigd is. Het dunk!-pressingverhaal begon vier jaar eerder, maar wegens succes verhuisde de in 2018 opgestarte perserij naar een veel grotere locatie. Bij aankomst is Luc nog platenhoezen aan het afwerken, met de gedachten bij de aanstormende pre-festivalconcerten van God Is Astronaut, Godspeed You! Black Emperor en This Will Destroy You. De feestweek is de perfecte prelude voor het festival dat eind mei tijdens het Hemelvaartweekend plaatsvindt.
Handige leidraad bij het gesprek is het verjaardagsshirt met alle namen van de afgelopen edities. Ondertussen is Mart Lievens, zoon en broer van, nog druk bezig met het persen van een van de vele bestellingen platen. Terwijl het geluid van de machines weerklinkt dat onlosmakelijk met dunk! verbonden is, kan er geproefd worden van het verjaardagsbier. Leuk weetje: op het blikje van deze heerlijke creatie prijkt het afficheontwerp door Error!Design van de geannuleerde editie van 2020.
Heren, 20 jaar dunk!festival, wat doet dat met jullie?
Luc Lievens: “Ik vind dat echt zot, dat we al 20 jaar hebben kunnen overleven en trouw blijven aan ons concept, zonder af te glijden naar mainstream of enkel bands te boeken die vooral tickets doen verkopen. De minder bekende goden een podium geven: dat doen we het liefst, en zal onze core business blijven.”
Wout Lievens: “Ook al is het een feesteditie, we blijven met de voeten op de grond: we willen dat de verkoop goed loopt en tegelijk denken we altijd aan het volgende jaar. Maar bij elke editie komt het (bijna) goed en denken we: we doen er nog een jaar bij. We hebben telkens de bevestiging van elke editie nodig. Je mag niet vergeten dat we enkel steunen op vrijwilligers en shows van de bands op de affiche. Maar gelukkig zijn die altijd op hun best als ze bij ons komen.” (lacht)
Luc: “Daarbovenop hebben we een zeer goed gevoel bij de samenwerking met VIERNULVIER.”
In 2022 maakten jullie de verhuis naar de gebouwen van de Vooruit, voor een festival in samenwerking met VIERNULVIER. Wat is jullie indruk na drie edities?
Wout: “Het werk dat we nu hebben, is een fractie van vroeger. Vroeger was het twee weken voor het festival en twee weken erna doorperen, met amper slaap tijdens de festivaldagen.”
Luc: “Ik kwam eens op een zondagnamiddag thuis na een festivaleditie in Velzeke na een nacht doorwerken. Ik viel gewoon in slaap in de zetel voor ik mijn schoenen uit had gekregen. Dat zegt veel over de impact van een festival volledig zelf organiseren.”
“Naast het praktische aspect is uiteraard ook de inbreng van Wouter (Vanhaelemeersch, muziekprogrammator bij VIERNULVIER) zeer interessant voor dunk!. Hij brengt andere namen aan en dat levert een interessante synergie op. De drie voorbije edities had dunk!festival vier podia, waaronder de beeldschone theaterzaal. Het was een droom die uitkwam, om in één gebouw het publiek van het ene podium naar het ander te zien verplaatsen.”
Voor de verjaardagseditie hebben jullie met Mogwai, Cult of Luna en Sólstafir grote kanjers gestrikt. Zijn die namen ook diegene waar jullie het meest naar uitkijken?
Wout: “Jazeker, want dat zijn bands die we al jaren naar het festival proberen te krijgen, met sommige namen zijn we al 10 of 15 jaar bezig. Daarnaast kijken we minstens evenveel uit naar de kleinere en onbekende namen, zoals Black Aleph uit Australië, Ciudad de Tar uit Chili en An Corporation uit China.”
Het is niet de eerste keer dat er postrock uit China op het festival geprogrammeerd staat. Zo herinner ik me nog geweldige shows van Wang Wen en Zhaoze op eerdere edities. Wat zorgt ervoor dat postrock zo aanslaat in China?
Luc: “Ik heb de indruk dat de Chinese overheid sterk investeert in het aantrekken van westerse muziek, en dat mag je letterlijk nemen, want organisatoren worden daar stevig gesubsidieerd. Maar postrock floreert al langer. Wij hebben er ondertussen een vaste partner die er een eigen label heeft en booker is. Sinds dit jaar hebben we zelfs een officiële samenwerking met Offside Festival, bedoeld om bands afkomstig uit China naar Gent te blijven brengen en te helpen bij het boeken van bands van hier. Offside en dunk! organiseren nu ook packagereizen om Chinees publiek naar België te krijgen.”
Wout: “De reden dat postrock zo populair is in China, is waarschijnlijk omdat het meestal instrumentaal is, zodat je van de taalbarrière af bent en het dus heel universeel is. Een andere reden is dat de muziek zelf ook heel universeel, filmisch en emotioneel is. Tegelijk kan je er meer lokale culturele stijlen in onderbrengen, waardoor je iets unieks creëert dat verfrissend is voor een wereldwijd publiek.”
Hoe zouden jullie de dunk!bezoeker typeren?
Luc: “Atypische, rustige en vriendelijke mensen die open staan voor bands die ze niet kennen. Ze komen niet per se voor de grotere namen. De editie dat we met Swans en Earth minder evidente headliners hadden geprogrammeerd, is wat dat betreft een goed voorbeeld: we hadden meer volk bij de openingsbands. Daaruit hebben we dan ook geleerd: na een lange dag bands ontdekken, heeft het publiek nood aan een band die hen weer wakker schudt.”
Een leuk weetje van Pothamus: het optreden van Swans op dunk!festival was bepalend in hun artistieke evolutie, vertelden ze tijdens een interview.
Wout: “Amai, is dat waar? Dat is de max om te horen. Ik ben ook nog altijd zeer tevreden dat we gedurfd hebben om Swans te programmeren. Dat gegeven doet me wat denken aan de solopassage van Emma Ruth Rundle vorig jaar. Dat optreden was zo breekbaar… Je moet het als artiest maar kunnen. Er zijn sowieso mensen afgehaakt tijdens dat optreden en dat is hun recht. Ik had daar totaal geen moeite mee.”
Luc: “We hebben een trouwe kern van 500 à 600 bezoekers die sowieso komen en zo veel mogelijk willen zien. Daarnaast zijn er een paar honderd mensen die iets meer voor de namen komen. De kern is sowieso mee in ons verhaal van bands die we volledig volgens onze eigen smaak programmeren.”
Dunk!festival vond van 2014 tot 2019 plaats in het landelijke Velzeke. Op welk moment dachten jullie: nu moeten we een verhuis overwegen?
Wout: “Dat proces vond plaats tijdens de pauze van twee jaar door corona: naast het feit dat we zelf begonnen na te denken over het concept, was er de realiteit. Ook het leven van onze vrijwilligers blijft veranderen. Ze krijgen kinderen en/of hebben een veel te drukke job, anderen worden een jaartje ouder. Dan wordt het moeilijker om hen te vragen een paar weken vrij te maken voor de voorbereidingen en de opbouw. Daarnaast was er ook de stijgende prijs van logistiek en materiaal, en ook nog eens de strenger wordende vergunningen. Daarbovenop had de eigenaar andere plannen met de festivalgrond.”
Luc: “Ik denk dat we in Velzeke een beetje het slachtoffer geworden waren van ons eigen succes. Met de verhuis naar daar hebben we de ticketprijzen verhoogd, maar daar stond wel wat tegenover: gratis parking, gratis camping, gratis ontbijt en relatief goedkope catering. Op het einde van de periode in Velzeke kwamen meer en meer mensen van een steeds ruimere omgeving afgezakt om te partycrashen: dat werd op den duur moeilijk. We vielen in herhaling zonder ruimte om verder te evolueren.”
“Daarnaast voelde we ons meteen zeer welkom in de Vooruit. Bij VIERNULVIER waren ze meteen enthousiast over onze voorzichtige vraag om het festival in Gent te organiseren. Dat was een gevoel van appreciatie dat we ook al kenden toen we losse shows begonnen te organiseren in Cactus in Brugge en de Muziekodroom in Hasselt.”
Wat zijn voor jullie de muzikale en niet-muzikale hoogtepunten uit 20 jaar dunk!festival?
Wout: “Voor mij sowieso het optreden van 65daysofstatic in 2012, toen het festival nog in de fuifzaal in Bevegem plaatsvond. Het was geweldig om een van mijn favoriete bands op ons festival te zien staan. Ook memorabel was de afterparty met de band zelf achter de knoppen: de security die we ingehuurd hadden om de camping rustig te houden, kwam op een gegeven moment zeggen dat de mensen op de camping wilden slapen.” (lacht) “Eigenlijk was de hele editie van 2012 er een om te onthouden: naast 65daysofstatic waren bijvoorbeeld ook Pelican en Steak Number Eight te gast.”
Luc: “Ook de eerste editie waarbij we God Is An Astronaut mochten ontvangen, was er een om in te kaderen. Toen was EF ook te gast: nog zo’n band waarmee een blijvende band hebben. Het was de laatste show van hun tour en die gasten waren doodmoe, maar gingen er volle bak voor. Ze smeten op het einde van de show zelfs hun gitaar aan diggelen. En dat weten ze zelf ook nog altijd. Daarnaast is dunk!festival voor mij doorheen de jaren een aaneenschakeling van leuke feiten en mensen. We hebben in al die jaren geen enkele beuzak meegemaakt, noch bij de bands, noch bij het publiek.”
Heb je een voorbeeld van zo’n recent feit dat dunk!festival typeert?
Luc: “Vorig jaar hadden we een annulering waardoor Pothamus moest invallen, maar uiteindelijk moesten ook zij annuleren wegens ziekte. Vervolgens werd ons Capitan aangeraden op de dag zelf; gelukkig waren ze vrij en konden ze op het laatste nippertje invallen. En intussen hebben we hun nieuwe plaat geperst voor ons eigen label. Het is een mooie toevalligheid die onze hele werking typeert. Op zo’n organische manier hebben we de afgelopen jaren veel nieuwe bands leren kennen die dan blijven komen om te spelen en door te groeien.”
Wout: “Op dat vlak is de scene niets veranderd: bands willen nog altijd, zoals twintig jaar geleden, hun muziek uitbrengen, platen verkopen en zo veel mogelijk live spelen.”
Jullie organiseren al twintig jaar samen een festival, maar ik heb nog niet gevraagd naar jullie eerste festivals samen als bezoeker, en jullie favorieten.
Luc: “Jarenlang zijn we veel samen naar shows en festivals geweest: liefst kleine alternatieve festivals. Ik herinner me ook nog goed dat Pukkelpop eerst niet echt mijn ding was en ik het uiteindelijk leerde appreciëren door Wout in zijn middelbareschooltijd er naartoe te voeren. De laatste jaren hebben we vaak samen gereisd om gelijkgestemde artiesten of organisatoren te leren kennen en te helpen waar we konden, bijvoorbeeld naar Postfest in Kopenhagen, Aloud in Barcelona en Denovali in Essen. Ook met het Britse Arctangent communiceerden we intens en deelden we onze ervaringen. Toen het Who Needs Lyrics-festival in Bratislava werd opgestart, kwamen de organisatoren zelfs op dunk!festival in de leer. Als er één festival is waar we ons zelf aan vergaapten, dan was het Incubate wel.”
Wout: “Het eerste optreden dat we samen deden, weet ik ook niet meer, maar dat zal allicht iets op Pukkelpop geweest zijn. Los van Pukkelpop hebben we vroeger vaak bands zoals Drums Are For Parades, In Kata, The Sedan Vault, Caspian, God Is An Astronaut en This Will Destroy You samen aan het werk gezien.”
Is de postrock doorgegeven van vader op zoon, of zoon op vader?
Wout: “Die is eerder per ongeluk doorgegeven van vader op zoon. Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik gestuurd ben geweest in mijn smaak, want als jonge tiener luisterde ik zoals de meesten van mijn leeftijd naar The Offspring, Deftones, Korn en Linkin Park. Tot ik op een dag een cd uit de kast van mijn vader nam die een zeer intrigerende cover had: dat was F# A# Infinity van Godspeed You! Black Emperor. Die plaat was een openbaring. Ik had voordien geen idee dat je zo’n spannend en veelzijdig verhaal kon vertellen met muziek, die dan ook nog eens grotendeels instrumentaal is. Ik was direct verkocht.”
Dunk!festival vindt plaats van 29 tot en met 31 mei bij VIERNULVIER in Gent.