Morrissey wilde op de Lokerse Feesten geen paardenworst, Manu Chao speelde het in Sint-Niklaas nog principiëler: geen Live Nation, geen Coca Cola, en geen multinationals tout court. Het vroeg De Casino heel wat overtuigingskracht, maar uiteindelijk ging de sprinkhaan van weleer overstag. De Waaslandse stop op zijn ‘acoustico’-tour was een warm weerzien, maar liet hem toch niet horen op zijn best.
Het kan zijn dat u de afgelopen jaren dacht dat Manu Chao met vervroegd brugpensioen was gegaan. De zestig was in zicht gekomen, snapt u, en dan doet een mens het al eens wat rustiger aan. Maar zo zit de voormalige frontman van Mano Negra niet in elkaar. Terwijl u hem uit het oog verloor, maakte hij radicale keuzes. Niet langer speelt hij op festivals als Rock Werchter. Wie hem over de vloer wil krijgen, maakt de koelkast leeg, en vervangt wat daar stond door lokale producten. En dan, dan misschien, wil hij wel eens langskomen.
Het kostte De Casino jaren correspondentie, maar overtuigingskracht won: Chao stond dinsdag in Sint-Niklaas, onder zijn voorwaarden. Tickets waren (relatief) goedkoop gehouden, vrijwilligers van bevriende verenigingen hielpen de boel draaiende te houden, en als u al zwart vocht zag, kwam dat zeker niet uit Amerika. Dat Moortgat voor de alcohol zorgde? Een Spanjaard houdt ook wel eens van een Duvelke, en kom, als we onze ogen dichtknijpen, dan kunnen we dat bedrijf toch wel zeker klein en schattig lokaal noemen?
Ach. ‘La vida es una tombola‘, zong Chao al vroeg in de set, en in zijn geval is dat zeker waar. Nog net geen veertig, met een band die uit elkaar was gespat, zag het ernaar uit dat Jose-Manuel Thomas Arthur Chao eind jaren negentig einde muzikaal verhaal was. Met producer Renaud Letang knutselde hij nog wel een plaat in elkaar, wanneer die op uitkomen stond, was hij alweer ribbediebie; backpackend, ergens in Noord-Afrika. Het was vreemd terugkeren toen hij eindelijk de telefoon opnam. Dat Clandestino was een hit geworden, Chao kwam van zijn vlucht terug als wereldster. Ook nu is de Spanjaard dat nog altijd. Net zoals Bob Marley eertijds is hij een van de weinige muzikanten die ook buiten de Westerse hemisfeer doordringt. En vandaag is een goeie casus om de vraag ‘waarom?’ te beantwoorden.
Want was het muzikaal interessant wat zijn akoestisch trio bracht? Het antwoord is relatief brutaal: minder dan als hij elektrisch een maalstroom van energie opwekt. Je zou zelfs durven zeggen dat het eerste half uur min of meer eenvormig klinkt. Je herkent tussen nieuw werk wel oudjes als “Me llaman calle” maar uiteindelijk hobbelt alles op eenzelfde ritme – zoals het dat altijd deed, maar nu uitgekleed. Wie dat denkt, heeft bompa Chao echter niet zien opkomen, brede grijns op zijn getaande gezicht, de handen juichend in de lucht op de rand van het podium; spel gewonnen. En het punt is dat je toen al om was. Gewoon hier zijn, maakt – hoe stom ook – al een beetje gelukkig.
Een stelling dus maar. Je komt niet naar een concert van Manu Chao voor de muziek, maar op zijn Rock Werchters, voor de sfeer. Je komt om mee te hobbelen, de flarden mee te zingen die je herkent in zijn medleys, voor de vreugde die dat alles uitademt. Heel breed gesteld is dat niet anders dan een concert van Taylor Swift, behalve dat hier een standpunt tegen de oorlog in Gaza wordt ingenomen en niemand “jamaar, Hamas!” opwerpt. Wie hier staat, weet dat hij niet over Ayn Rand en de geneugten van het individualisme moet beginnen.
En verder is ‘acoustico’ ook maar dat. Chao omringt zich met een charangospeler met best wat pedalen aan zijn voeten en een king of bongo die ook nog wat toetsen bij de hand heeft; Nick Drake wordt het niet. Meer nog: het duurt geen half nummer voor het alweer gaat van bombalabombalabombala, dat eeuwig deinende ritme waarop Chao al zestig jaar leeft. En gaandeweg denk je: “had toch die elektrische band van weleer meegebracht om deze bunker plat te walsen.”
Want akoestisch begint het soms eentonig te worden. Het is zelfs welkom, hoe het bevriende Belgische Orchestre du Vétex tijdens “Mala Vida” met zijn blazers het podium opkomt. Chao zingt de “papapapa-pararam”-riedel voor, en dat blijft een motief voor het volgende half uur, zelfs als hij ondertussen de Marley-ode “Mr. Bobby” bovenhaalt, of de Mano Negra-klassieker “King Of Bongo”. En dan weerklinkt voor de zoveelste keer dat melodietje van “Pinocchio (Viaggio in groppa al tonno)”. Wanneer de groep afgaat aan het einde van de set is dat op de tonen van een remix ervan, en het voelt irritant. Elegant geformuleerd: ‘acoustico’ mijn gat.
Klachten over de bisronden kunnen we niettemin niet hebben. We hoorden een “Clandestino” dat overging in “Bienvenida a Tijuana”, waarna “El viento” begon. Op het einde klopte Chao zich met de microfoon op de borst, zoals hij dat zo vaak al heeft gedaan. Het was die hartenklop waarop we wachtten.
‘Un altro mondo è possibile‘ was de slogan van Chao’s geestesgenoten de antiglobalisten, en vandaag leek het alsof hij die werkelijkheid zelf al heeft gecreëerd. Weg van de platgebaande paden, de grote spelers, heeft Chao op de rug van zijn reputatie zijn eigen speeltuin geschapen. Het pensioen is nog veraf, en dat is maar goed ook.
Eenmaal buiten zongen we verder de vraag die Chao eerder die avond stelde, en ons al weken bezighoudt: ‘Quando sera la primavera?’
Een mens kent altijd meer Spaans dan hij denkt.
