Met het aangrijpende familieverhaal Terug naar Eden maakt Paco Roca een glorieuze terugkeer naar de Nederlandstalige markt. De Spaanse stripmaker verbindt zijn familieverleden met het verleden van zijn land. Het is een ode aan zijn moeder en de kracht van haar persoon.
Na enkele uitgaven bij uitgeverij Soul Food Comics (waarrond het nu wel al erg lang heel erg stil is) brengt Concerto een nieuw boek uit van Paco Roca. Ondertussen is Roca over de hele wereld een gerenommeerd en geliefd stripmaker van in hoofdzaak graphic novels. Daarbij komt hij bijzonder divers uit de hoek, van familieverhalen over sociaal geëngageerde strips tot historische analyses van de meest complexe periode uit de Spaanse geschiedenis.
In Terug naar Eden vertrekt het verhaal vanuit een oude foto waaraan Roca’s moeder Antonia bijzonder verknocht is. Op die foto staat een deel van haar gezin afgebeeld. Waar die foto getrokken werd, wie er op staat en vooral wie er niet op staat, vormt het onderzoek dat in deze striproman gevoerd wordt. Nauwgezet en met een feilloos oog voor nuance en diepgang analyseert de auteur de familie van zijn moeder en leidt hij de huidige omgang met zijn eigen familie terug tot een mozaïek aan ervaringen uit het verleden. Toch overstijgt Terug naar Eden zonder moeite de persoonsgeschiedenis en geeft hij zijn persoonlijk getinte verhaal een universeel karakter mee.
Het verhaal van Antonia is vol nuance en nooit zwart-wit. Op de achterzijde van het album staat een anekdote van Paco Roca die vertelt over het moment waarop hij een exemplaar van Terug naar Eden aan zijn moeder gaf. Hoe haar eigen unieke verhaal zo veel mensen wereldwijd zou kunnen boeien, was voor haar niet te vatten. Tegelijk maakt dat de strips van Paco Roca wel vaker zo krachtig. Buitengewone verhalen over heel gewone mensen, ook zo in Terug naar Eden.
Grafisch heeft Paco Roca zijn heldere, eerder klassieke tekenstijl verder geperfectioneerd tot een toonbeeld van leesbaarheid en elegante klasse. Prijzen voor spektakel of vormelijke experimenteerdrift zal Roca nooit winnen met zijn werk, maar in plaats daarvan staat zijn tekenwerk helemaal in dienst van zijn verhaal. Laat het echter niet gezegd zijn dat Paco Roca een onverdienstelijk tekenaar zou zijn. Spektakel heeft hij dan wel niet te bieden, maar wel oog voor details en sfeer bij het oproepen van verre verledens.
Bij enola hebben we al langer een boontje voor het werk van Paco Roca. Al bij de vertaling van zijn debuut Rimpels in 2009 waren we er als de kippen bij om die Spaanse nieuwkomer aan het publiek te presenteren. Doorheen de jaren volgden nog tal van bijdragen over ander werk. Met Terug naar Eden maakt hij nu de overstap van Soul Food Comics naar Concerto Books, met hopelijk opnieuw een hoger vertaalritme van zijn als gevolg. In het nog jonge jaar 2024 is Terug naar Eden alvast een kanshebber op een plek in de top 10 van beste strips van dit jaar. Laten we elkaar daar tegen het einde van het jaar nog eens aan herinneren.
