Film Top 10 voor 2023: Esther De Loose

De enola-filmrecensenten lichten de komende dagen elk hun tien favoriete titels van 2023 toe en op 1 januari krijgt u de samengestelde top 10 van de hele filmredactie. (Om in aanmerking te komen voor deze rangschikking moet een film gedurende het afgelopen jaar een Belgische release hebben gekregen in de bioscoopzalen of via VOD/streaming. Titels van op festivals die pas volgend jaar verschijnen, werden dus niet opgenomen in de lijstjes en verhuizen naar 2024).

1. Aftersun (C. Wells – UK/USA)

Aftersun is een beeldig portret van jong vaderschap, de complexiteit van de afstand tussen vader en dochter en het vermogen om als volwassene terug te blikken op onze jeugd en onze ouders beter te begrijpen. De film voelt alsof je door een oud fotoalbum van een familievakantie bladert, waarbij vanaf de eerste scène onvermijdelijk een hele hoop gevoelens naar boven komen. Charlotte Wells zette zich met dit semi-biografische langspeeldebuut neer als veelbelovende regisseur met een nostalgisch oog voor de innerlijke leefwereld van haar personages en de bijpassende visuele esthetiek.

2. Here (B. Devos – BE)

Een van de vertoningen die mij het meest is bijgebleven tijdens Film Fest Gent 2023 is het poëtische Here van Bas Devos. De Roemeense Stefan snakt ernaar om voor onbepaalde tijd terug naar huis te gaan. De camera volgt hem terwijl hij zich klaarmaakt om te vertrekken wanneer een plotse ontmoeting met de Belgisch-Chinese doctoraatstudente Shuxiu (Liyo Gong), een biologe gefascineerd door de verschillende soorten mos in de Brusselse bossen, hem tegenhoudt. Here is een ode aan de kleur groen, het mooie Brussel, spontane ontmoetingen en romantische vooruitzichten die herkenbaar aanvoelt voor al wie die kleine schoonheden appreciëren kan.

3. Killers Of The Flower Moon (M. Scorsese – USA)

Bij Martin Scorsese liggen de verwachtingen bij elke nieuwe film enorm hoog, en met goede reden. Ook dit jaar stelde hij niet teleur, want Killers Of The Flower Moon is een van de mooiste stukjes cinema die ik in 2023 zag. De film geniet van een fijn afgewerkte esthetiek en knappe acteerprestaties. Van Lily Gladstone als de innemende Mollie Burkhart, Leonardo DiCaprio als de naïeve, maar gepassioneerde Ernest Burkhart tot Robert De Niro als de bedrieglijke William Hale. Scorsese vertelt het onvertelde en wist een interessante blik te werpen op de Osage, een onderbelichte bevolkingsgroep in de VS, die door hun rijkdom en schoonheid decennialang het mikpunt van bedrog en geweld zijn geweest.

4. Barbie (G. Gerwig – USA/UK)

Greta Gerwig bracht ons met Barbie de feministische satire waarvan ik niet wist dat we ze nodig hadden. In deze eerste live-action Barbiefilm volgen we de populairste pop uit de speelgoedgeschiedenis op avontuur in verschillende universums, genderconflicten en felroze outfits. Barbie maakt kleurrijk gebruik van stereotypen als humoristisch instrument om een sterke feministische boodschap te brengen. Zo bewijst Gerwig zich alweer als sterke regisseur met een eigenzinnige stijl, geestigheid en originaliteit.

5. Creatura (E. Martín – Spanje)

Creatura kreeg geen officiële Belgische release, maar de vertoning van de film op Film Fest Gent met aanvullende Q&A waarin Elena Martín de drijfveren, symboliek en activistische boodschap achter de film uiteenzette, was overtuigend genoeg om de film in mijn lijstje op te nemen. In Creatura ondergaat Mila (gespeeld door Elena Martín zelf) een seksuele ontwaking die al haar voorgaande relaties in vraag stelt. Het is een portret van vrouwelijke seksualiteit, van de persoonlijke ervaringen van een individuele vrouw tot de manier waarop de seksuele ontwikkeling van vrouwen van kleins af aan gestigmatiseerd wordt door de mensen rondom hen en door de samenleving als geheel. Martín maakte een empathiserende film over een vrouw die de connectie met haar eigen lichaam terugvindt en die empathie was te voelen in de zaal.

6. Blue Jean (G. Oakley – UK)

Blue Jean toont een innemend verhaal uit een donkere periode in de Britse geschiedenis voor de LGBTQ-gemeenschap. Met excellente acteerprestaties, een bijzondere mise-en-scène en een einde dat zowel hoopvol als hartverscheurend is, beroert Blue Jean het publiek. Daarbovenop speelt een film als die van Georgia Oakley een belangrijke rol in het rechtzetten van de onder- en misrepresentatie van queer-vrouwen op het scherm. 

7. How To Have Sex (M. M. Walker – UK/GR)

Wat start als een festijn van meisjesgegil, enthousiast drinken en slechte muziek à la Spring Breakers wordt al snel een diepgaand portret van eerste seksuele ervaringen, toestemming en volwassen worden. In empathische close-ups zet actrice Mia McKenna-Bruce een geloofwaardige en complexe rollercoaster aan emoties neer. How To Have Sex is een realistisch verhaal van eerste ervaringen, vriendschappen tussen tienermeisjes, seksualiteit en bovenal een les in ‘consent’ die nog al te vaak zoek blijft in klaslokalen.

8. Anselm – Das Rauschen der Zeit (W. Wenders – D)

Ook al werd de spotlight gestolen door Perfect Days, de andere Wendersfilm die dit jaar in de bioscopen te zien was, blijft zijn documentaire over de Duitse kunstenaar Anselm Kiefer mij het meeste bij. De 3D-vertoning van de film, waarbij de unieke installaties van de kunstenaar meteen tot hun recht kwamen, transporteerde het publiek als het ware in de wereld van de kunstenaar. Een unieke ervaring die het talent van Wenders als verteller alleen maar weer benadrukt.

9. The Royal Hotel (K. Green – AUS/UK)

Na het fel opgemerkte The Assistant uit 2019 werken regisseur Kitty Green en Julia Garner opnieuw samen voor een psychologische thriller. The Royal Hotel speelt zich af in een door mannen gedomineerd mijndorp in de Australische Outback waar twee jonge vrouwen even bijspringen in een groezelige bar totdat ze weer budget hebben om hun reis verder te zetten. Green zet zich neer als regisseur die weet hoe ze haar publiek ongemakkelijk maakt. Ze jaagt daarbij haar publiek de stuipen op het lijf zonder expliciete scènes te tonen waarin haar vrouwelijke personages het slachtoffer zijn van geweld. Haar focus ligt op de ervaring van de twee vrouwen, hun angsten en hoe ver zij willen gaan om zichzelf te beschermen.

10. Asteroid City (W. Anderson – USA/D)

Ook Wes Anderson zat dit jaar niet stil. Met een reeks kortfilms maakte hij het Netflixaanbod heel wat kleurrijker en ook met zijn langspeelfilm Asteroid City wist hij opnieuw zijn publiek te verbazen. Met Andersons gewoonlijke topcast, een set design om u tegen te zetten en een opmerkelijk snugger script zit Asteroid City boordevol vermaak. Ik kan alleszins nog lang blijven wachten totdat zijn karakteristieke esthetiek en originele verhalen mij beginnen te vervelen.