Niemand zingt Dylan zoals Dylan, luidt een volkswijsheid, maar wie deze eeuw weleens een concert van de bard bijwoonde, weet dat die uitspraak op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Enter Stef Kamil Carlens, muzikant en songwriter met een cv waarvan het opsommen ons te ver zou leiden, maar die nog tot het einde van de maand samen met The Gates of Eden de podia afschuimt en er songs van Bob Dylan tot leven brengt. Reden genoeg om naar de telefoon te grijpen.
enola: Zopas verscheen een prima livealbum waarop je de songs van Dylan brengt. Ligt deze tour in het verlengde daarvan of worden nieuwe terreinen van Dylans gigantische oeuvre verkend?
Carlens: “De songs die we live brengen, zijn die van de plaat, aangevuld met extra nummers. We spelen doorgaans ruim twee uur en op een vinylplaat ben je beperkt tot 22 minuten per kant. Op het podium kan er dus meer. Ik wil hier sowieso graag een vervolg aan breien. Het is fijn om te doen, de mensen zijn heel enthousiast. Ik zou graag een nieuwe selectie van songs maken en ze opnemen. We zien dan wel of we er ook mee toeren. Ik heb nog zoveel plannen en ik werk ondertussen ook nog aan een nieuwe soloplaat.”
enola: Een nummer haalde de huidige selectie helaas niet, “Subterranean Homesick Blues”, waarvan je ooit met Zita Swoon én Tom Barman een stomende liveversie bracht.
Carlens: (lacht) “Ik kan me zelfs niet herinneren dat ik dat ooit gespeeld heb. Maar die song komt uit een van mijn favoriete perioden van Dylan. Niet lang daarna kwam Highway 61 Revisited, een heel speelse plaat, zowel qua teksten als in de manier waarop de band de songs invult. Een legendarisch album, alleen al omdat “Like a Rolling Stone” erop staat.”
enola: Een bijna overbodige vraag, maar is Dylan een grote invloed geweest op jouw eigen werk?
Carlens: “Zeker, ja. Misschien niet een heel duidelijke invloed, maar hij heeft voor veel mensen heel bevrijdend gewerkt. Zijn muziek lijkt eenvoudig en is in principe ook niet zo enorm moeilijk om te spelen. Maar tegelijk heeft hij een sérieux in de popmuziek gebracht, door het format van de popsong te gebruiken om écht iets te zeggen. Op bepaalde momenten heeft hij heel duidelijke standpunten ingenomen over verschillende onderwerpen. Dat heeft figuren als The Beatles verrast en beïnvloed: een song mocht meer zeggen dan I love you en the sky is blue.”
enola: Dylan bracht en brengt verhalen in songformaat.
Carlens: “Het is heerlijk om naar zijn verhalen te luisteren en het is net zo heerlijk om ze zelf na te vertellen. Neem “Shelter From The Storm”, een van de songs die we live spelen. Je reist met hem mee, strofe per strofe. En bij elke strofe kom je meer te weten over het hoofdpersonage en over wie hij ontmoet. Dylan beschrijft veel, hij situeert zijn verhalen. Waar zijn we? Met wie? Wat voor weer is het? Je krijgt veel info die je ook in de literatuur in een roman zou krijgen. Maar tegelijk laat Dylan genoeg open, wordt hij niet té specifiek, zodat je verbeelding enorm geprikkeld wordt en je zelf de ontbrekende details kan invullen. Dat is echt een talent van Dylan: de mensen naar zich toe zuigen, ze prikkelen met verhalen, maar die net vaag genoeg laten zodat de luisteraar er mee in betrokken kan worden.”
enola: Wanneer heb jij Dylan eigenlijk ontdekt?
Carlens: “Ik was nog vrij jong. In de jaren zeventig – ik ben zelf geboren in 1970 – toen Dylan nog heel populair was, kreeg ik van een oudere nicht een cassette van Nashville Skyline, de wat vreemde, een beetje country-achtige plaat waarop Dylan zijn stem raar klinkt omdat hij ze helemaal anders gebruikt dan op andere platen. Het was niet direct grote liefde, maar ik kon de schoonheid van een song als “Lay Lady Lay” wel smaken. Dat is er trouwens ook eentje dat ik zelf graag nog eens zou zingen. Zo’n prachtig liefdeslied.”
“Daarna, in mijn tienerjaren, leerde ik een meisje uit Schotland kennen. Samen met haar ben ik beginnen reizen, naar Schotland en naar Engeland. Zij was fan van Dylan, vooral van de albums Desire en Blood On The Tracks. De combinatie van de reisverhalen -want dat zijn twee platen waarin enorm gereisd wordt – en het effectieve, echte reizen, met de muziek, met de gitaren, met die dame, dat sprak enorm tot mijn verbeelding. Het leek wel of we de verhalen uit de songs zelf aan het leven waren. “Tangled Up In Blue”, “Shelter From The Storm”, “One More Cup Of Coffee”: al die songs zijn prachtige, kleine films, kleine romans.”
enola: De befaamde Rolling Thunder-periode.
Carlens: “Op dat moment wist ik van het bestaan van Rolling Thunder niet af. Toen later Biograph werd uitgebracht, stond daar een liveversie van “Isis” op die echt ongelooflijk is, met Scarlet Rivera, die daar zo’n huilende viool op speelt waardoor de song nog intenser wordt. En dan al die gitaren!”
enola: Staat “Abandoned Love” daar ook niet op? Een geweldig liefdesverhaal dat zomaar aan de kant geschoven werd.
Carlens: (klikt zich een weg door Spotify, “Abandoned Love” weerklinkt op de achtergrond) “Ahja! Zie, dat was ik helemaal vergeten! Dat gebeurt ook met Dylan. Er zijn zoveel prachtige songs, die vaak vergeten worden.”
““Emotionally Yours” is ook zo’n nummer dat ik vergeten was, tot iemand me er eens op wees. Zo’n prachtige song, een simpele tekst, met een mooie melodie. En ja, de versie die Dylan op plaat heeft staan, is niet zo ongelooflijk, maar als je de song zelf neemt, word je geconfronteerd met een juweel.”
“Ik vertel ook vaak tegen het publiek over “Make You Feel My Love”. Iedereen kent de versie van Adele, maar als je die van Dylan hoort, is dat iets dat je makkelijk skipt, omdat er sterkere nummers op die plaat (Time Out of Mind, red.) staan.”
enola: Volg je zijn recente albums nog?
Carlens: “Rough and Rowdy Ways, die is niet normaal. Wat een schoonheid bevat die plaat. “I Contain Multitudes”: al de werelden waar hij je mee naartoe neemt, al die culturele referenties, maar tegelijk ook die politieke intriges. Of hoe hij in “Murder Most Foul” de dood van Kennedy beschrijft, dat is ongelooflijk. Die timing van elk woord. (stil) Het is een groot man. Het is heerlijk om in zijn wereld te vertoeven, ik profiteer er ook van om tijdens deze tour constant naar Dylan te luisteren, me een maand lang onder te dompelen.”
enola: Een lastige om mee af te sluiten: wat vind je van zijn recente concerten? Er zijn fans die het heel goed vinden, terwijl anderen er bijna kwaad van worden.
Carlens: “Ik hoor tot die tweede categorie. (lacht) Ik vind het eigenlijk nooit goed. Dat is spijtig. Ik herken de songs wel, maar tegelijk denk ik ook komaan, Bob! Het mag toch ietske meer zijn. (lacht) Maar ik vergeef het de man ook, hij is een zodanig bezield artiest dat je denkt: oké, het is zijn grumpy side.”
Stef Kamil Carlens & The Gates of Eden spelen hun Dylan-set nog op 30 maart in Het Depot en op 31 maart in De Vooruit. Bob Dylan trekt in juni en juli op tour door Zuid-Europa.
