Das Neue Evangelium

De in Zwitserland geboren regisseur Milo Rau maakt met Das Neue Evangelium de overstap van strikt documentair werk naar fictie, al wil dat niet zeggen dat hij net als in Das Kongo Tribunal of Die Moskauer Prozesse, niet bewust de kunstmatige grenzen tussen die beide filmvormen blijft aftasten.

Dat aftasten van die grenzen begint al met de prominente aanwezigheid van twee acteurs: Enrique Irazoqui gaf in 1964 gestalte aan een jonge Jezus in Pier Paolo Pasolini’s Il Vangelo Secondo Matteo en Maia Morgenstern was Maria in Mel Gibsons The Passion of the Christ in 2004. Beide vertolkers keren met Das Neue Evangelium ook terug naar dezelfde plaats waar die producties werden opgenomen: het kleine stadje Matera in het zuiden van Italië. Dat die geschiedenis bij de start wordt uiteengezet door regisseur Rau zelf in het bijzijn van zijn ‘nieuwe’ Christus – activist Yvan Sagnet – doet initieel vermoeden dat dit enkel een spel zal worden met de metataal van het filmverleden.

‘Het nieuwe evangelie’ van Rau, zit echter evenzeer verankerd in de hedendaagse realiteit van Matera, een stad waar Afrikaanse migranten werken in de landbouw, maar uitgebuit worden voor een hongerloon en door de overheid voortdurend verjaagd worden uit de bouwvallige noodkampen waarin ze een onderkomen proberen te vinden. Uit de botsing tussen de verheven idealen van de Bijbelse tekst en de rauwe realiteit, spint de film een bijzonder fascinerende mix van fictie en waarheid die voortdurend heen en weer schuift tussen de beide grijze zones. Toeristen, lokale bewoners, acteurs en betogers, wisselen steeds maar weer van rol (wat onder andere een onthutsende ‘martelrepetitie’ oplevert met een van de vrijwilligers die deelnemen aan de productie) en vaak valt nauwelijks nog uit te maken wat in scène is gezet en wat behoort tot spontane gesprekken of bedenkingen. Niet dat dat onderscheid ertoe doet, wat uiteraard precies is wat de regisseur wil duidelijk maken. Gedecoreerd met flarden klassieke muziek en bij momenten adembenemend mooi licht, verwordt immers alles tot geënsceneerde werkelijkheid of net verfilmde waarachtigheid. Die concepten zijn niet nieuw – van Jean Rouch tot Agnès Varda werden ze al eindeloos verkend – maar de elusieve puzzel van door elkaar glijdende lagen werkt wel degelijk: nooit weten we of de met I-Phones gewapende toeristen uit zijn op de sensatie van de kruisiging of op de ‘beleving’ van het deel uit te maken van een filmset. Nooit weten we of een protestactie kadert binnen de ‘persona’ van Sagnet als ‘de verlosser’ of van zijn politieke werk. Ook de reacties van de acteurs op een harde heropvoering van de ‘geweldporno’ uit The Passion of the Christ is ongrijpbaar en kan net zo goed deel uitmaken van het acteerproces.

Hier en daar verliest Milo Rau een beetje grip op zijn materiaal en is er wat onnodige expositie. Los daarvan is dit echter een overweldigend stukje cinema dat toont hoe politieke betrachtingen en het aanbrengen van een boodschap, niet noodzakelijk hoeft te verzanden in didactische traktaten waarin de vormtaal volledig ondergeschikt is aan de nobele betrachtingen en waarin de zelfverklaarde belangrijke ‘inhoud’ moet verdoezelen dat het eindproduct nog weinig te maken heeft met de essentie van het film maken. Das Neue Evangelium sublimeert ideeën in vormtaal en doet dat op een bijzonder boeiende en stimulerende manier.

Das Neue Evangelium is vanaf 31 maart te zien op VOD via verschillende platformen.

8.5
Met:
Yves Sagnet, Enrique Irazoqui, Maia Morgenstern
Regie:
Milo Rau
Duur:
107
2020
Zwitserland, Duitsland, Italië

verwant

aanraders

La Bête

De naam Bertrand Bonello laat misschien niet bij iedereen...

Dune Part Two

Na het opvallende succes (de film haalde een allesbehalve...

The Iron Claw

Regisseur Sean Durkin is een kei in het evoceren...

Human Forever

“Hoe ga je met dementerende mensen om?” moet plaats...

La Sirène

De oorlog tussen Irak en Iran staat geboekstaafd als...

recent

Zimmerman

17 maart 2024Rotown, Rotterdam

Zondagavond spelen Ivy Falls en Zimmerman in Rotown in...

Coeur :: SHOW

Meer pompende beats. Meer duizelingwekkend Frans. Meer pure, feestelijke...

The Smile

15 maart 2024Vorst Nationaal, Brussel

Er zit een goeroe verborgen diep in Thom Yorke....

Benni :: Make Me Blind

Vanuit het land van de eeuwige herfst bracht de...

Miek Zwamborn :: Onderling – Langs de kustlijn van Mull

Hoe maak je als auteur het landschap tot hoofdpersonage...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in