Willy Vandersteen :: De Rode Ridder – De Biddeloo jaren 2-3

Vanaf 1969 neemt Karel Biddeloo zowel de scenario's als het tekenwerk van De Rode Ridder voor zijn rekening. Voorlopig bouwt hij nog verder op de visie van Willy Vandersteen maar op een aantal verhalen weet hij reeds zijn eigen unieke stempel te drukken.

In 1969 lijkt het lied van Johan, de Rode Ridder, uitgezongen te zijn. Willy Vandersteen, die de scenario’s aanlevert, heeft zijn interesses opnieuw verlegd en de strip zelf kende intussen zoveel hoofdtekenaars dat het na tien jaar wel welletjes leek. De jonge twintiger Karel Biddeloo wist Vandersteen er echter van te overtuigen dat hij de reeks dragen kon, wat samen met het feit dat de verhalen van de Rode Ridder bij de krantenlezers populair waren, uitstel van executie betekende. Vandersteen zelf levert met Parcifal (deel 43, 1943) nog een laatste scenario af alvorens aan Biddeloo niet alleen het tekenwerk maar ook de scenario’s over te laten.

In zekere zin is Parcifal niet eens een Rode Ridder-verhaal te noemen. Johan en zijn wapenbroeder Lancelot komen nauwelijks aan bod in het verhaal dat geheel draait rond de zoon van koning Arthur en zijn gemalin Guinevre. Parcifal, die in De Wilde Horde (deel 21, 1964) nog als baby voorgesteld wordt, keert in deze strip terug als een jongvolwassene terwijl opvallend genoeg, de ridders die samen met Arthur streden nauwelijks een dag laat staan verschillende jaren ouder geworden zijn. Niet dat iemand daar stil bij staat, laat staan bij de beslissing om de toekomstige koning zo afgeschermd op te laten groeien dat hij zich van de wereld geen kwaad weet. Het verhaal leest dan ook veeleer als een soort Bildungsroman waarin de jonge Parcifal op soms harde wijze de wereld leert kennen in haar schoonheid en wreedheid.

Op het einde van het verhaal duiken Johan en Lancelot finaal op om de nieuwe koning te begeleiden naar de burcht van Kendall, een ridder die trouw gebleven is aan de idealen van Arthur en de ronde tafel. In het aansluitende Drie Huurlingen, dat hetzelfde jaar verschijnt, krijgen Parcifal, Johan en Lancelot af te rekenen met een afvallige leenheer die gebruik maakt van de chaos die ontstond na Arthurs dood om zijn eigen macht uit te breiden. Centraal staan drie oud-soldaten van Arthur die na diens dood een vrijbuitersleven leiden maar zich gaandeweg opnieuw gewonnen voelen voor de goede zaak en hun leven finaal opofferen voor Parcifal.De prins bereikt veilig de burcht van Kendall en verdwijnt hiermee ook opnieuw uit beeld.

Op verzoek van Merlijn trekt Johan immers naar Duitsland waar hij de hamer van Thor dient terug te halen. Het is voor Biddeloo de uitgelezen kans om van Johan opnieuw een dolende ridder te maken, zonder de continuïteit te doorbreken. Met De hamer van Thor waagt hij zich bovendien voor het eerst aan fantastische elementen waaronder de hamer van Thor, die door de schipper Mogular gebruikt wordt om dood en vernieling te zaaien, en de trollenspeer die door amazones geroofd werd. Die laatste zijn gebaseerd op zowel de Griekse mythologie als de dan opkomende vrouwenbeweging Dolle Mina`s. Met behulp van een van hen en de trollenspeer weet de Rode Ridder Mogular te verslaan. Het is ook het eerste verhaal waarin Johan meer dan een hoofse interesse in het andere geslacht heeft, al is de romance door de dood van de amazone, van korte duur. Vandersteen is niet opgezet met de fantastische elementen noch de korte rokjes de de anazones dragen.

Toen Vandersteen zelf nog de scenario`s aanleverde, gold magie en tovernarij immers als niet meer dan zinsbegoochelingen dankzij het gebruik van trucjes, vermommingen en kruiden. In de daaropvolgende verhalen zal Biddeloo alle bovennatuurlijke elementen dan ook hiertoe terug brengen. Zo is het in De Lorelei geen zeemeermin die schepen op de klippen laat lopen maar wel een vrouw die samen met haar handlangers handig gebruikt maakt van folklore en legendes om zichzelf te verrijken. De Rijnsaga en folklore vinden een vervolg in De weerwolf waar een burchtheer lijdt aan hypertrichosis (overvloedige beharing) en door de dorpelingen ervan verdacht wordt een weerwolf te zijn die streek onveilig maakt. De burchtheer is echter slachtoffer van een liefdesrivaal die hoopt de boeren tegen hem op te zetten, en daarvoor onder meer een afgerichte hond gebruikt.

Ook in het er op volgende De voorspelling maakt een heks dankbaar gebruik van bijgeloof, een handlanger en trucjes om wraak te nemen op een oude liefdesrivale. Net als de valse Lorelei en vele andere misdadige vrouwen in vroegere verhalen komt ook zij door een dodelijke val om het leven eerder dan door de hand van de Rode Ridder. Met masker en zwaard sluit de Duitslandsaga af en toont nogmaals hoe occulte elementen vooral steunen op zichtbedrog. Enkele rondreizende toneelspelers vermommen zich immers als de dood en de duivel om eenzame reizigers te kunnen beroven. Het is evenwel niet de Rode Ridder die hun ondergang zal betekenen als wel hun eigen hebzucht die hen eerder plots tegen elkaar laat keren.

In het verhaal dingen niet minder dan twee vrouwen naar de hand van Johan, met naast de toneelspeelster Hannelore ook de adellijke Rosemarie. Zonder enige druk verraadt Hannelore haar partners en broers (!) voor de gunsten van de ridder die echter zelf meer oog heeft voor Rosemarie en op het einde van het verhaal bij haar de liefde gevonden lijkt te hebben. Met De terugkeer wordt Johan echter teruggeroepen naar Engeland daar Parcifals leven in gevaar is, Rosemarie lijkt meteen vergeten te zijn want in De watermolen heeft hij zijn hart verloren aan Astra, de zuster van Qrandar en dochter van Bahaal. Qrandar zelf maakt zijn opwachting een verhaal eerder, in De Excalibur waar hij tracht Parcifal te doden en in de voetsporen van zijn vader te treden. Om onduidelijke redenen richt hij daarna zijn pijlen echter puur op de Rode Ridder, zijn wraakoefening mislukt echter omdat zijn zuster hem verraadt. De liefde die zij en Johan voor elkaar voelen, eindigt even snel als ze start, met haar dood.

De rouwende Rode Ridder verlaat om die reden zelfs Engeland en zijn nieuwe koning voor een bestaan als dolende ridder. Tijdens zijn oversteek in De samoerai ontmoet hij de in ongenade gevallen Yorimoto. Samen met hem tracht Johan de eerder ontvoerde Clarissa terug te brengen naar haar vader, een belangrijke Spaanse handelaar die in Brugge verblijft. Achter de ontvoering zaten concurrenten van Clarissa`s vader, die hoopten hem zo te dwingen zijn bezittingen af te staan. Het verhaal eindigt met Johan en Yorimoto die afscheid memen en de Rode Ridder die te kennen geeft dat verre horizonten en nieuwe avonturen hem lonken. Het afsluitende verhaal in de derde bundel (De kluizenaar van Ronceval) brengt hem dan ook naar de Pyreneeën waar hij enkele kasteelheren bijstaat wanneer Moren vanuit Spanje dreigen het Europese vasteland in te trekken. Dit laatste verhaal is duidelijk geïnspireerd door het Roelandslied, al veroorlooft Biddeloo net als Vandersteen voor hem, zich de nodige historische vrijheden.

Hoewel Biddeloo zo goed als altijd de pen vasthoudt in deze beide bundels, zijn de verschillende verhalen zeker niet allemaal even sterk te noemen en vallen bovendien enkele opvallende trucjes op. Zo sterven, net als bij Vandersteen, vrouwelijke schurken altijd door toedoen van een verraderlijke handlager of komen ze in een ontsnappingspoging dodelijk ten val. Daarnaast zijn zowel Hannelore als Astra zonder meer bereid hun eigen broer(s) te verraden voor de Rode Ridder hoewel ze die pas leren kennen hebben. Johan zelf lijkt Rosemarie overigens meteen vergeten te zijn zodra hij een afbeelding van Astra ziet. Meer dan eens haspelt Biddeloo enkele verhaallijn of zelfs de ontknoping af en moet hij zo gebruik maken van onlogische of niet uitgewerkte verhaalontwikkelingen, zoals de plotselinge tweedracht tussen de toneelspelers in Met masker en zwaard of Apulyas verlies van haar tovermacht in De terugkeer.

Biddeloo, die op dat moment nog geen dertig is, ontbeert de ervaring van Vandersteen maar toont zich desondanks toch al als een begenadigd tekenaar en verteller. De Rode Ridder vormt voor hem een gedroomd personage om zijn eigen (vertel)stijl uit te werken en te verfijnen. In een aantal van deze eerste verhalen komen zijn talenten meer dan naar voor terwijl hij zelfs in de zwakkere nog steeds inventieve en sterke momenten weet te brengen. In de twee jaar waarin hij zelf instaat voor elf strips weet Biddeloo zich dan ook De Rode Ridder eigen te maken, waardoor zijn werk zonder schroom naast de eerdere avonturen kunnen staan.

7
Willy Vandersteen, Karel Biddeloo
Standaard Uitgeverij

recent

Zimmerman

17 maart 2024Rotown, Rotterdam

Zondagavond spelen Ivy Falls en Zimmerman in Rotown in...

Coeur :: SHOW

Meer pompende beats. Meer duizelingwekkend Frans. Meer pure, feestelijke...

The Smile

15 maart 2024Vorst Nationaal, Brussel

Er zit een goeroe verborgen diep in Thom Yorke....

Benni :: Make Me Blind

Vanuit het land van de eeuwige herfst bracht de...

Miek Zwamborn :: Onderling – Langs de kustlijn van Mull

Hoe maak je als auteur het landschap tot hoofdpersonage...

aanraders

Maxim Osipov :: Kilometer 101

Dat zelfs op al onschadelijk gemaakte dissidentie nog steeds...

Olga Tokarczuk :: Empusion

Weg met de achterflap! Hoewel het iedereen vrij staat...

Miek Zwamborn :: Onderling – Langs de kustlijn van Mull

Hoe maak je als auteur het landschap tot hoofdpersonage...

verwant

Willy Vandersteen – De familie Snoek – Integraal 1

Willy Vandersteen mag met recht en rede de vader...

Willy Vandersteen :: Robert en Bertrand integraal 2

Nog geen seizoen geleden verscheen, eindelijk, een integrale uitgave...

Willy Vandersteen :: Robert en Bertrand integraal 1

In de integrale-rage is het de beurt aan een...

Suske en Wiske :: De Blauwe Reeks deel 1

Standaard Uitgeverij geeft de Blauwe Reeks van Suske en...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in