Hoe blijf je als band hitpotentieel behouden én een indie-minnend publiek boeien? Foals had het daar op zijn vorige twee platen moeilijk mee en lijkt nu eindelijk de sleutel gevonden te hebben: combineer het beste van vroeger en nu.
Er zijn gelukkig genoeg bands met een eigenzinnig, boeiend en spannend geluid die nog altijd een massa volk kunnen lokken. Denk aan The National en Vampire Weekend. Daarnaast zijn er tal van groepen die voluit voor een plat commercieel geluid kozen (Imagine Dragons, Snow Patrol…). Foals zweeft al een decennium ergens daartussen terwijl het aanvankelijk een band was die fans van Bloc Party en Battles kon verenigen.
Hoe Yannis Philippakis en co. op Antidotes (2008) en Total Life Forever (2010) postpunk en mathrock combineerden, was onevenaarbaar. Op Holy Fire (2013) en What Went Down (2015) koos Foals voor een meer poppy, op een groot publiek geënt geluid met vlotter in het oor liggende melodieën. Wereldhit “My Number” was daarvan het beste voorbeeld. Ook Foals’ recentste album was te middelmatig, met uitzondering van het titelnummer en “Mountain At My Gates”. Toch konden we dat met de mantel der liefde bedekken, want bovenal bleef Foals een fantastische liveband met Philippakis als ideale frontman.
Op Everything Not Saved Will Be Lost – Part 1 (het tweede deel verschijnt in het najaar) lijkt de band uit Oxford echter wel in staat om muzikale contrasten te combineren en die toegankelijk te laten klinken in verfrissende nummers. Bewijzen zijn er genoeg. Eerst en vooral mag je de sfeervolle start en afsluiter vergeten, het zijn niet meer dan niemendalletjes. Maar daartussen pakt Foals uit met een aantal wereldnummers, zoals “Exits” (die eerste geweldige single), “White Onions” (check die heavy riffs!) en “Syrups” waarin Philippakis’ stem verder dan ooit reikt. Het zijn stuk voor stuk groovende, lekker stuwende nummers.
Heerlijk eigenzinnig zijn “Cafe D’Athens”, het meest experimentele nummer van de plaat, en het synth-gedreven “In Degrees”. Dat nummer is bovendien zeer poppy en tegelijkertijd horen we ook oude Foals-elementen zoals afrofunk en Talking Heads-achtige artrock. “In Degrees” bewijst ook dat het vertrek van bassist Walter Gervers waardig opgevangen werd door keyboardspeler Edwin Congreave. Ook in “On The Luna” zitten overvloedig veel keys verwerkt, en horen we wederom een funky combinatie van de oude en nieuwe Foals. Maar het mooiste nummer is toch wel “Sunday”, dat na een paar minuten losbarst zoals alleen nummers van Foals dat kunnen. Zo krijgt de plaat finaal toch weer epische allures.
De wild enthousiaste recensies in de Britse pers maakten ons aanvankelijk wat sceptisch – een stevige portie chauvinisme is hen niet vreemd. Hoe meer je deze plaat echter beluistert, hoe meer je hen gelijk zou durven te geven. Weinig populaire indie-bands zijn vandaag in staat om zoveel eigenzinnigheid en frisheid aan de dag te leggen. We zijn nu al benieuwd naar het tweede deel van Everything Not Saved Will Be Lost, maar het wordt moeilijk om het eerste te overtreffen.
