Een vijftal jaar geleden trad Valgeir Sigurdsson, een producer die bekend was van productiewerk bij onder meer Björk en Bonnie ’Prince’ Billy, naar voren als muzikant en componist. Tegelijk richtte hij een label annex collectief op waar hij in samenwerking met gelijkgestemde zielen Ben Frost en Nico Muhly zijn muziek kon uitbrengen zonder zich zorgen te moeten maken over de druk van een grote platenmaatschappij.
Dat label, Bedroom Community, heeft zich de afgelopen jaren weten te profileren als een kwaliteitslabel, met mondjesmaat platen uitbrengend van de vijf artiesten (de reeds genoemde drie plus Sam Amidon en Daniel Bjarnasson) die de kern van het label vormen. Hoog tijd dus om "labelbaas" Valgeir eens aan de tand te voelen over die vijf evenementvolle jaren.
Sigurdsson: “We zijn erg blij met wat het label geworden is doorheen die vijf jaar. We hadden op voorhand zeker geen langetermijnplan opgesteld, we wilden gewoon de muziek maken die we wilden maken en die ook kunnen uitbrengen. Het is heel wat interessanter en opwindender geworden dan we voorzien hadden. Bedroom Community was aanvankelijk bedoeld als iets wat in zekere zin apart stond van wat we normaal gezien doen, maar ik denk dat het meer en meer een groot deel is gaan uitmaken van onze muzikale bezigheden.”
enola: Het lijkt dat vooral het afgelopen jaar erg actief was. Jullie brachten vier platen uit, wat voor bijna een verdubbeling van de catalogus van het label zorgde.
Sigurdsson: “We nemen onze tijd om aan onze platen te werken en het gebeurde nu gewoon zo dat veel van onze platen klaar waren om uitgebracht te worden dit jaar. Het is wel zo dat we een viertal albums per jaar een goed streefdoel vinden voor het label, en dat willen we wel proberen aan te houden. Zolang het maar beheersbaar en kleinschalig genoeg blijft, en dat iedereen erbij betrokken is vinden we het goed. Maar 2009 was kinda crazy, we hadden toen ook al de Whale Watching Tour (een gezamenlijke tour van de vier kernleden van het label en enkele ondersteunende muzikanten die het afgelopen jaar ook in de AB en de Vooruit passeerde, gvdb), en iedereen was bezig met zoveel verschillende dingen. We hebben toen ook veel gewerkt aan de labelinfrastructuur, want het begon plots allemaal groter te worden dan we hadden gepland. Dit jaar zijn we meer gesetteld en komt alles op z’n plaats terecht waardoor we nu langzaamaan albums en artiesten aan onze catalogus kunnen toevoegen.”
enola: Opvallend is dat de naam Bedroom Community niet zomaar een naam is, maar dat jullie je ook echt profileren als een soort gemeenschap van muzikanten, doordat jullie meewerken aan elkaars platen en samen op tour gaan. Is dat een soort reactie op een zekere onpersoonlijkheid die van veel labels uitgaat, en waarbij de getekende muzikanten onderling vaak maar weinig contact hebben?
Sigurdsson: “Op die manier is het label inderdaad gevormd tussen mij, Ben en Nico, omdat we elkaars muziek goed vinden en graag samenwerkten. We zien het dan ook als een soort collectief, ook al zijn we allemaal bezig met ons eigen individueel ding. Het verschil is waarschijnlijk dat er niemand was die een label wou vormen vanuit een zakelijk perspectief of iets dergelijks en artiesten wou tekenen; het kwam vanuit de andere richting, het kwam voort uit een soort nood om samen te werken aan muziek en die uit te brengen. Voor mij is dat een heel natuurlijke manier, maar het komt inderdaad eerder ongewoon over. De naam vonden we gewoon leuk, omdat er "community" in zit en dat wel bij ons past, maar het is ook een soort speling op de locatie van onze studio (Greenhouse studios in ReykyavÃk, gvdb). Die ligt in een voorstad, en een bedroom community is daar een synoniem van.”
enola: De studio blijft dus het centrale punt voor het label?
Sigurdsson: “Ja, van daaruit runnen we het label. De meeste muziek wordt ook daar opgenomen, en ik en Ben werken er ook op bijna dagelijkse basis wanneer we niet met iets anders bezig zijn of aan het touren zijn.”
Ben Frost (die in dezelfde kamer zijn reiskoffer aan het ordenen is): “Mijn studio is letterlijk in Valgeir’s oude slaapkamer.” (lacht)
enola: Houden jullie dan ook rekening met de andere muzikanten wanneer jullie aan muziek werken, of schrijven jullie bepaalde partijen voor bepaalde muzikanten?
Sigurdsson: “Dat gebeurt nu meer dan in het begin, denk ik. Het is een beetje ja, en nee. Bijvoorbeeld nu op tour spelen we wel een aantal stukken die specifiek voor iemand geschreven zijn, zoals het stuk dat Nico met Nadia (Sirota, altvioliste op de Whale Watching Tour, gvdb) speelt, maar de meeste andere dingen hebben we nu aangepast voor de groep muzikanten waar we mee touren. Uiteindelijk speelt iedereen op de platen en vormen we er allemaal een deel van op een of andere manier, en voor deze tour hebben we gewoon een aantal muzikanten die we allemaal sterk vonden mee op sleeptouw genomen. Ze hebben allemaal hun eigen klank en zijn zeer flexibel. Zo zingt Helgi (Jónsson, trombonist en zanger op tour, gvdb) op tour enkele van mijn nummers die hij op plaat niet heeft ingezongen, maar hij doet dat erg goed.”
enola: Is het dan moeilijk om gezamenlijk een show samen te stellen waar iedereen even blij mee is?
Sigurdsson: “Wat het gemakkelijk maakt, is dat we allemaal elkaars muziek erg graag horen. (lacht) We doen graag even een stap achteruit om de ander de spotlight te gunnen. Het hele concept van de tour draaide ook niet om elke muzikant evenveel te laten spelen, maar om gezamenlijk een show ineen te steken die we zelf graag zouden horen. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar we zijn er toch wel in geslaagd denk ik.”
Frost: “Ik denk dat het enige moment waarop het aanvoelt dat iemands individuele muziek gespeeld wordt, is wanneer Nico letterlijk een solo pianostuk speelt.”
Sigurdsson: “Ja, en zelfs dan luisteren we gewoon mee met het publiek. Dat vinden we even goed.”
enola: De muziek op het label is zeer uiteenlopend. Denk je dat er toch een zeker gemeenschappelijk element of uitgangspunt aan te duiden is in al die verschillende muziekstijlen?
Sigurdsson: “It’s just good music. En we genieten ook gewoon van het feit dat samen muziek maken vaak een uitdaging is. Het is inspirerend om de anderen bezig te zien met hun eigen ding.”
enola: Wat me een gemeenschappelijk element lijkt te zijn, is dat jullie allemaal omgaan met een oudere traditie en daar iets nieuws uit proberen te halen.
Sigurdsson: “Ja, dat is waarschijnlijk waar. We werken allemaal tegelijkertijd met klassieke muzikanten en koppelen daar electronica aan, en zoeken zo naar nieuwe klanken, maar dat doen we niet noodzakelijk bewust met in het achterhoofd iets nieuws te maken. Als we dat wel zouden doen, zou het waarschijnlijk ten koste van de muziek gaan. Ben maakt bijvoorbeeld ook gebruik van oude klanken en maakt daar iets volledig nieuws van.”
Frost: “Ja, maar tegelijkertijd heb ik me nooit bezig gehouden met iets proberen nieuw te laten klinken, en dat doet denk ik niemand op het label. Er is nooit bewust het idee geweest om iets meer hedendaags of nieuw te laten klinken, het gebeurt gewoon. Er is voor mij geen onderscheid tussen verschillende soorten muziek. Het is fucking 2010, en iedereen luistert naar muziek op iTunes, waarbij je het ene moment naar Beyoncé kan luisteren en daarna verder shufflen naar pakweg Bach. Als je je te bewust bent over muzikale grenzen en jezelf vastpint op een genre, dan is dat voor mij verouderd.”
enola: Valgeir, je bracht onlangs Draumalan?i? uit, muziek bij een IJslandse klimaatdocumentaire, doordrongen van milieuactivisme. Denk je dan dat muziek in staat is om een statement te maken, om drager te zijn van politieke, of in dit geval ecologische idealen?
Sigurdsson: (denkt na) “Muziek draait om emoties, en over hoe je dingen ziet en hoort. Ik weet niet of ik echt een politiek statement wil maken met mijn muziek, maar in dit geval diende de muziek om het verhaal van de film mee te vertellen. Het is een triestige situatie over hoe de IJslandse natuur in gevaar wordt gebracht vanwege zakenbelangen, en de muziek is dus ook droevig en deprimerend. En als ik door bij te dragen aan zo een project kan bijdragen aan de bewustheid over iets waar ik zelf in geloof, dan vind ik dat iets goeds. Dus ja, ik denk dat muziek in staat is om een politieke boodschap over te brengen. Ik zie mezelf niet echt als een politieke muzikant, maar het is toch wel een rol van de artiest in een maatschappij om zich een betere toekomst in te beelden. De politici kijken niet erg ver vooruit en doen niet veel, maar de artiest kan op zijn manier toch zijn boodschap naar het publiek proberen door te geven.”
enola: Je muziek klinkt al zeer filmisch op zich. Was het dan interessant voor je om muziek te schrijven die ook effectief voor film zou gebruikt worden?
Sigurdsson: “Ja, dat was aangenaam. Het maakt het zelfs gemakkelijker in sommige opzichten om te schrijven voor een film die er al is en gewoon nog muziek nodig heeft. Uiteindelijk ben je al halverwege dan en moet je gewoon beslissen hoe je het gaat aanpakken. Normaal gezien begin je met niets, en heb je alle tijd en alle mogelijkheden om te doen wat je wil, maar voor een film componeren limiteert je op een bepaalde manier, en dat vind ik wel goed. Ik hou van de dialoog die tussen muziek en beelden kan ontstaan.”
enola: Draumalan?i? is je tweede album, nadat je enkele jaren geleden voor het eerst naar voren trad als muzikant en componist met EkvÃlibrÃum. Ben je blij dat je die stap destijds gemaakt hebt?
Sigurdsson: “Het is echt al een erg aangename ervaring geweest. Toen ik als producer werkte, als de man achter de schermen, heb ik me een kunst eigen gemaakt die zeer nuttig was. En ik doe dat nog steeds graag, samen werken met verschillende muzikanten, want daar leer je ook veel van. Maar het was erg aangenaam om buiten dat gesloten universum van de studio te treden en ook niet steeds gebonden te zijn aan een project dat na bepaalde duur weer afloopt. Spelen als muzikant biedt een andere dimensie, en dat is ook een erg aangename ervaring. Ook het feit dat je als muzikant live moet spelen is erg interessant voor mij als producer, zo weet je ook beter hoe je die sound kan reproduceren in de studio. Het is goed om een soort balans te hebben tussen de twee.”
enola: De afgelopen jaren is IJsland zwaar getroffen geweest door de economische crisis. Aangezien jij wel een spilfiguur bent in de IJslandse muziekscene, denk je dat de crisis een impact heeft gehad op de scene?
Sigurdsson: “Ik heb niet veel negatieve effecten gezien. Er waren wel wat positieve gevolgen, wat interessant is. Muzikanten zijn gewoon aan crisis, de muziekindustrie zit al jaren in slechte cijfers, dus wij namen niet echt deel aan die economische boom van de jaren voor de crisis. Sommige muzikanten kregen wel aanbiedingen om te gaan spelen op gelegenheden die niet interessant waren op artistiek vlak, maar die wel erg goed betaalden, zoals op bankrecepties en dergelijke. Natuurlijk ga je dan als muzikant al gemakkelijker een slecht betaalde opnamesessie laten vallen als je de kans hebt om op hetzelfde moment veel geld te verdienen. En ik denk dat eenmaal de economische crisis toesloeg de muzikanten zich terug gingen concentreren op hun muziek. De gesprekken gingen niet meer over huizen of geld, maar gewoon terug over muziek. De muzikanten hebben er nog zin in, en mensen willen nog steeds luisteren, dus ik denk dat het goed zit.”
