96 min. /
USA / 2007
Zo eens om de zoveel tijd (ik weet niet of het iets met het
wassen van de maan te maken heeft) krijgt de genaamde Sandra
Bullock om de één of andere mysterieuze reden plots zin om een
(tromgeroffel!) serieuze actrice te worden. Daar kreeg ze
rond de eeuwwisseling voor het eerst last van, toen ze opdook als
drankorgel in het melodrama ’28 Days’, en de voorbije twee jaar
lijkt het virus haar pas écht in z’n greep te hebben gekregen. Ze
speelde een bijrolletje in het overigens best verdienstelijke
‘Crash’, ze ging
verscholen onder een dikke laag make-up en een nog dikker accent in
‘Infamous’, ze
papte over tijd en ruimte heen aan met Keanu Reeves in ‘The Lake House’ en nu
is er dan ‘Premonition’. Ja hoor, het is Bullock menens: ze moet en
ze zal ernstig genomen worden als dramatische leading
lady, ongeacht het feit dat een serieuze Bullock er verdacht
uitziet als een komische Bullock, minus de parelende glimlach die
ze anders op haar gezicht weet te verkrampen. Het wachten is nu nog
op een goed drama waar ze in mag optreden – met ‘Premonition’, een
potsierlijk bovennatuurlijk thrillertje, zal het alvast niet
lukken.
Bullock speelt Linda Hanson, die samen met haar man Jim en haar
twee onmogelijk schattige dochters het perfecte Amerikaanse
leventje leidt. Tot op een dag, na een business trip van
Jim, er plots een politieagent voor de deur staat om Linda te
melden dat haar man verongelukt is. Niet gezellig, maar wie schetst
de verbazing van onze heldin (Willy Vandersteen? Kamagurka?)
wanneer ze de volgende ochtend wakker wordt om heur wederhelft
levend en wel onder de douche aan te treffen? (Er vielen me vage
echo’s op van een klassieke aflevering van ‘Dallas’, maar dat kan
ook aan mij liggen.) Langzaam maar zeker komt Linda er achter dat
ze door een onbegrijpelijke speling van het lot de dagen van die
week in de verkeerde volgorde beleeft. Theoretisch heeft ze dus een
kans om de dood van Jim alsnog te vermijden, maar wil ze dat
wel?
Met een dergelijke premisse, die sowieso al bij de haren
gesleurd is, moet je voorzichtig zijn. Het kàn werken (alles kan
werken in een film), maar om het ook maar een beetje geloofwaardig
of aanvaardbaar te maken, moet je erg zorgvuldig zijn in je
schrijfwerk. Als scenarist heb je op dat moment de job om een
uitgangspunt te nemen dat pertinent onmogelijk is, en er toch voor
te zorgen dat je je publiek er in meesleept. Geen sinecure. Een
paar jaar geleden kregen we het gelijkaardige ‘The Butterfly Effect’,
waarin ook verschillende versies van de realiteit werden gecreëerd,
en hoewel die film nu ook weer niet zoveel speciaals was, slaagde
men er op z’n minst wél in om de absurditeit te vermijden. Je wist
dat het nonsens was, maar je ging er wel in mee. In ‘Premonition’
hebben we die mazzel niet. Scenarist Bill Kelly en regisseur Mennan
Yapo vinden nergens een solide basis voor hun personages, ze weten
nergens een grondlaagje realiteit te vinden waarin ze hun
hoofdfiguren kunnen plaatsen. Het gevolg: de plotwendingen worden
steeds potsierlijker. Een kijker pikt heel wat, zo lang hij het
gevoel maar heeft dat de personages iets reëels doormaken – en op
dat moment doen plotgaten er zelfs niet zoveel toe. Maar dat gevoel
blijft hier uit, en dus verzandt de film in eenvoudige
onnozelheid.
Sommige scènes zijn natuurlijk al wat lachwekkender dan andere:
humoristisch hoogtepunt is een moment waarop (spoiler, spoiler!)
Bullock tijdens de begrafenis van haar man plots besluit om de kist
open te rukken en zijn door het onderstel van een vrachtwagen
afgehakt hoofd er uit komt rollen. Misschien ben ik gewoon
ziekelijk, maar die scène zou volgens mij niet hebben misstaan in
een sketch van Monty Python. Ook de gehele finale en epiloog zijn
zo ver over de top (en zo schaamteloos manipulatief) dat ze best
een bad laugh kunnen uitlokken. Hoe dat komt? Omdat je aan
het begin van een verhaal met bovennatuurlijke elementen nu eenmaal
de regels moet vaststellen van de wereld die je in beeld brengt. Je
moet voor je kijker bepalen wat er in het verhaal mogelijk is en
wat niet, en je daar dan ook aan houden. Doe je dat niet, dan krijg
je een film die finaal uit de bocht gaat.
De makers blijven erg vaag over het hoe en waarom van de
tijdsverschuivingen die Bullock meemaakt. Er wordt een priester bij
gehaald die een paar algemeenheden wauwelt over mensen die in niks
geloven (dat soort mensen vindt hij blijkbaar in de regel niet
bijster tof) en over de mirakels van het dagelijkse leven, maar een
échte, tastbare verklaring moeten we zelf gaan zoeken. Voor zover
we daar al zin in hebben. Blijft er het feit dat er door die
priesterscène een quasi-religieus ondertoontje aan de film gegeven
wordt dat me met een kleverig gevoel deed buitengaan: geloof kan u
redden, voorwaar zo zeg ik u, tenzij je in een auto vastzit en er
een vrachtwagen op je af gedenderd komt, dan is God even met iets
anders bezig.
Het gekke is dat er zich continu manieren aanbieden waarop de
film beter had kunnen zijn: dit had zo’n bizarre, mind
fuck-achtige thriller kunnen worden waarin je nooit wist of
Bullock nu al dan niet één van de twee realiteiten (of zelfs
alletwee) bij elkaar droomde. Ze hadden hier een fascinerend
raadsel van kunnen maken, maar nee – alles wordt je van begin tot
eind voorgekauwd, totdat er geen enkele andere interpretatie
mogelijk is dan die van de makers.
Voeg daar een fletse visuele stijl aan toe (een paar afgebleekte
flash backs moeten ons ervan overtuigen dat Yapo weet waar
hij mee bezig is) en acteurs die zelf ook wel beseffen dat het
allemaal lulkoek is (Peter Stormare schuifelt even voorbij,
onderweg naar de bank) en dat is dan ‘Premonition’: een lamlendig
thrillertje dat spannend noch dramatisch is, en alleen maar grappig
wanneer dat niet de bedoeling was. Mijn persoonlijk voorgevoel zegt
me dat dit onding snel naar dvd zal worden verbannen.
