Toen ik nog een schichtige schoolganger was, vele manen geleden,
was er één vraag die me maar nooit losliet: jongens schreven op de
muren van de wc’s de meest gore dingen over de vrouwelijke
schoolpopulatie, dat was bekend (ik heb nu nog een telefoonboekje
met talloze nummers die ik kan bellen voor diverse seksuele
praktijken) – maar zouden meisjes dat ook doen? Stonden die
verfijnde wezens daar niet fundamenteel boven verheven? ‘Mean
Girls’ geeft geen rechtstreeks antwoord op die vraag, maar ik kan
de oplossing van het mysterie er gemakkelijk uit afleiden: meisjes
schrijven niet over jongens op de muren van de wc’s. Ze schrijven
over elkaar. De sociale vernederingen, ongeschreven wetten
en meedogenloze gedragscodes waaraan tienermeisjes worden
onderworpen op de gemiddelde high school worden hier met een
smalend gemene grijns uit de doeken gedaan – ‘Mean Girls’ heeft net
niet genoeg punch om echt cynisch te zijn, maar sarcastisch
is hij wél. Vergeleken met de afgestofte, suffe spektakels die we
gewoonlijk krijgen in dit genre, is dat al heel wat.
Lindsey Lohan (ook al de moeite in ‘Freaky Friday’), speelt Cady Heron, de
dochter van een team natuurwetenschappers die haar hele leven tot
nu toe in Afrika heeft doorgebracht. Wanneer haar ouders op haar
zestiende terug naar de VS verhuizen, moet Cady voor het eerst een
echte school binnenstappen – een gevaarlijke jungle op zichzelf. Ze
maakt kennis met een paar sympathieke losers (een geestige
homo, Damien, en een artistieke zelfverklaarde lesbiënne, Janis),
én met de meest beruchte clique van de school: de Plastics. De
Plastics zijn de perfecte meisjes: razend knap, oliedom en
vervaarlijk manipulatief en gemeen. Iedereen haat hen, maar
iedereen zou een moord begaan om erbij te horen.
Onder invloed van Janis besluit Cady om te infiltreren in de
Plastics – de drie trienen, onder leiding van über-bitch Regina
(Rachel McAdams), aanvaarden haar opvallend vlug, voor zover ze
ooit iemand aanvaarden. Cady doet er alles aan om Regina’s
heerschappij over de school teniet te doen, maar gaandeweg
verandert ze zelf in iemand die ze niet is – een achterbakse
intrigante, die enkel met zichzelf inzit.
Die plot doet verdacht sterk denken aan die van ‘Heathers’, een zwarte komedie uit 1989,
waarin Winona Ryder en Christian Slater de tirannieke clique van
populaire meisjes simpelweg decimeerden met behulp van ontstopper,
mes en pistool. ‘Heathers’ was een
niets en niemand ontziende satire die vrolijk de grens van de goede
smaak aftastte en soms overschreed – ‘Mean Girls’ verkent voor een
gedeelte hetzelfde terrein, maar blijft uiteindelijk toch maar een
komedie die het goed wil doen bij de jeugd. En dat wil zeggen dat
de tandjes van het verhaal niet zozeer worden verwijderd, als wel
bijgevijld. De film kent een aantal heerlijk sarcastische momenten:
een leerkracht Gezondheidsleer zien we met een plechtstatig gezicht
voor een schoolboord staan terwijl hij declameert: ‘Over seks. Doe
het NIET! Want jullie zullen zwanger worden en jullie
zullen sterven!’ Later in de film moet de directeur van de
school een straf uitspreken nadat de voltallige vrouwelijke
populatie elkaar en masse in de haren is gevlogen:
‘Eigenlijk zou ik jullie schoolbal moeten aflasten! Maar dat kan
niet, want de DJ is al besteld.’ Kijk, dàt zijn dus geestige
momenten, waarop de vaak hemeltergend stupide machinaties waarop
zo’n school functioneert, op een zeer eenvoudige, maar effectieve
manier worden blootgelegd. Nog een leuk voorbeeld? Na het massale
meisjesgevecht, moeten de dames hun excuses uitspreken tegenover de
rest van de groep. Ze gaan op een tafel staan en laten zich eraf
vallen, om opgevangen te worden door de anderen. Eén van hen zit in
een rolstoel. Nuja, u raadt de rest wel. Op zulke momenten is ‘Mean
Girls’ op z’n best – had de film dàt toontje anderhalf uur kunnen
vasthouden, dan hadden we van een pareltje kunnen spreken.
Maar helaas, zo loopt het niet. Niet àlle komische situaties raken
immers hun doel – de moeder van Regina wordt geïntroduceerd als een
alcoholisch loeder die haar borsten dusdanig heeft laten bijwerken
dat ze levensgevaarlijk hard zijn geworden. Dat is een cliché, en
ook al scoort Amy Poehler in die rol af en toe wel een lach, toch
blijft dat soort van personage een beetje beneden de waardigheid
van dit soort film. Ook een paar andere fragmentjes, waarin het
gedrag van de scholieren wordt gemonteerd op junglegeluiden, komen
geforceerd over.
Bovendien voelt regisseur Mark Waters (ook verantwoordelijk voor
‘Freaky Friday’) zich aan het einde
toch nog verplicht om – hou u vast – zowaar een levenslesje in z’n
film te verwerken. Waarom kunnen ze dat niet gewoon achterwege
laten in Amerikaanse films? De boodschap (laten we allemaal aardig
zijn voor elkaar!) is clichématig en sowieso al meer dan duidelijk
uit de context van de film. Het soort van speech dat Lohan hier aan
het einde moet afsteken, zul je dus niét gezien hebben in een prent
als ‘Heathers’ – dié film was
tenminste consequent in z’n cynisme en weigerde om er een louterend
happy end aan vast te kleven.
Maar goed, wat maakt het uit? Wanneer ‘Mean Girls’ wérkt (en dat is
toch minstens een uur van deze 96 minuten durende film), werkt hij
meer dan behoorlijk. Lindsey Lohan is één van de weinige jonge
actrices van de generatie Hillary Duff/Olsen Twins etc… die mij
vooralsnog de indruk geeft écht te kunnen acteren. In ‘Freaky Friday’ wist ze de maniertjes van
Jamie Lee Curtis op zeer accurate wijze na te bootsen, en hier
waait ze op een aangenaam luchtige manier over het scherm. Je ziet
haar nergens moeite doen, het is één en al naturel. Ik word zo
langzamerhand echt eens benieuwd om Lohan in een ernstige,
dramatische rol te zien. Het moet interessant zijn om te zien wat
ze daarvan maakt. In de bijrollen is vooral Tim Meadows als
directeur Duvall een uitschieter – ‘Als het nodig is, blijven
jullie hier de hele nacht!,’ zien we hem quasi-nijdig roepen. Een
leerkracht komt hem toefluisteren dat hij de leerlingen volgens de
wet maar tot 16 u kan vasthouden. Meadows, zonder een steek te
laten vallen: ‘Als het nodig is, blijven jullie hier tot vier uur!’
Een voorspelbare grap, maar de acteur zorgt ervoor dat het
wérkt.
Ik had graag een versie gezien van ‘Mean Girls’ die all the
way ging in z’n satire – een film die harder beet, die zich
niet gebonden voelde aan de morele verplichting om op het einde een
braaf roze strikje rond het verhaal te binden. Maar laat dat u
vooral niet tegenhouden om te gaan kijken: ‘Mean Girls’ heeft dan
misschien eerder melktandjes dan slagtanden, maar het is een vaak
oprecht geestige prent, met frisse vertolkingen en een vakkundige
regie. Een meevaller, enfin.
http://www.meangirlsmovie.com/indexflash.html