87 min. / USA
Het is een goed jaar geweest voor actrices in Amerika,
met maar liefst vier door vrouwelijke personages gedreven films in
een enkel jaar, wat allicht meer is dan in het voorbije decennium
tesamen. Er was ‘The Divine Secrets Of The Ya-Ya Sisterhood’, een
vrouwenkomedie met Sandra Bullock die ik, zeer bewust, niet heb
gezien omdat het een vrouwenkomedie met Sandra Bullock is; er was
‘The Hours’, het prachtige ‘Far From Heaven’ en dan nog deze ‘Lovely
& Amazing’.
Brenda Blethyn (de Britse actrice uit ‘Secrets And Lies’), speelt
Jane Marks, een vrouw van achter in de vijftig, met twee volwassen
dochters, een achtjarig geadopteerd zwart pleegdochtertje in huis,
én een echtgenoot die jaren geleden met de noorderzon vertrokken
is. Naarmate de tijd verstreek en geen enkele andere man echt
interesse in haar vertoonde, ging Jane zich steeds onzekerder
voelen over zichzelf en haar lichaam, en wanneer we haar ontmoeten
aan het begin van de film, maakt ze zich op om een liposuctie uit
te laten voeren.
Haar dochters zijn niet minder neurotisch. Michelle (Catherine
Keener), is een zelfverklaarde kunstenares die miniatuurmeubeltjes
maakt en er maar niet in slaagt om die hebbedingetjes aan de man te
krijgen. Haar echtgenoot begrijpt niets van haar artistieke
ambities, en zou enkel willen dat ze een echte job zoekt. Elizabeth
(Emily Mortimer), is een actrice die eveneens geen enkele steun
krijgt van haar vriend en zich behoorlijk onzeker voelt over haar
uiterlijk. En de achtjarige Annie (Raven Goodwin) is dan weer
behoorlijk wat te dik, én loopt rond met moeilijke vragen over haar
rol als enige zwarte in een gezin vol blanken. Enfin, hier zijn
zoveel neuroses terug te vinden dat zelfs Woody Allen zou zeggen
dat ze het rustiger aan moeten doen.
Door de tragikomische manier waarop het allemaal is uitgewerkt,
krijg je soms de indruk dat je naar een luchtiger variant op
‘The Hours’ aan het kijken bent –
opnieuw krijgen we vrouwen in een door mannen gedomineerde
maatschappij, die zichzelf voorbij lopen om het de heren van de
schepping naar de zin te maken. Maar waar de mannen in ‘The Hours’ nog ofwel onwetend, ofwel
goedbedoelend, ofwel terminaal ziek waren, krijgen ze in ‘Lovely
& Amazing’ een flinke veeg uit de pan. Alle mannen zijn
varkens, schijnbaar, die geen reet geven om de gevoelens van hun
partners, maar enkel met zichzelf inzitten. Had een man de
situaties in deze film omgedraaid en dezelfde verwijten gemaakt aan
het adres van vrouwen, dan had men hem uitgescholden voor seksist –
en terecht.
Maar goed, ik veronderstel dat dat voor een deel verklaard kan
worden door het feit dat alle vrouwen in ‘Lovely & Amazing’ in
de eerste plaats ontevreden zijn met zichzelf. Allemaal willen ze
schijnbaar iemand anders worden. Jane laat aan haar lichaam knoeien
door een plastisch chirurg (zo knoeit er tenminste nog eens iemand
aan haar lichaam), Michelle probeert aan de realiteit te onvluchten
door stoeltjes in elkaar te vlechten en behangpapier te
beschilderen, Elizabeth gaat acteren om toch maar iemand anders te
kunnen zijn, en Annie laat haar haar ontkroesen en experimenteert
met make-up om haar uiterlijk aan te passen. Allemaal staan ze op
een punt van identiteitscrisis, en waar de film enigszins
onbarmhartig tegenover mannen staat, is in de overtuiging dat geen
enkele vent dat ooit zou kunnen of willen begrijpen, of hen ooit
zou kunnen helpen.
Dat laatste wordt duidelijk in één van de meest memorabele scènes,
waarin Elizabeth naar bed gaat met een slijmbal van ’n acteur
(Dermot Mulroney), en na afloop naakt voor hem gaat staan en hem
vraagt alle gebreken aan haar lichaam op te sommen. Wat hij doet,
genadeloos. Zouden er echt mannen zijn die zo ongelooflijk boertig
zouden reageren?
Maar goed, ‘Lovely & Amazing’ is nu eenmaal een chick flick, en
lààt ze maar even een kleine trap richting de heren geven. God weet
dat we hen voldoende hebben geflikt in de geschiedenis om er één te
verdienen. Er is ook heel wat om te waarderen in deze film, zoals
de acteerprestaties, die uitzonderlijk zijn. Blethyn zet een
overtuigend Amerikaans accent op, waardoor ze ongelooflijk als
Susan Sarandon gaat klinken – echt twee druppels water, die
stemmen, je zou bijna denken dat ze gedubd werd. Keener en Mortimer
zijn de laatste jaren in wel meer onafhankelijke films te zien
geweest (Keener het meest opmerkelijk in ‘Being John Malkovich’),
en brengen hier een energie, een levendigheid naar de film die leuk
is om naar te kijken.
Bepaalde situaties zijn goed opgemerkt en uitgebeeld, zoals de
relatie die zich ontwikkelt tussen Michelle en de zeventienjarige
jongen voor wie ze gaat werken in een fotolab. Let op de woorden
die ze gebruiken, hun lichaamstaal, de droge humor tussen beiden.
Op de één of andere manier lijkt het gewoon allemaal te kloppen. En
hetzelfde kan gezegd worden voor andere scènes, zoals eentje aan
het einde, in een McDonalds, of één die zich afspeelt op het
feestje na de première van Elizabeth’s film.
Op die momenten overstijgt ‘Lovely & Amazing’ zichzelf, en
wordt de film net zo levensecht als hij de hele tijd had willen
zijn. Aan het einde echter, moest ik vaststellen dat ik bijzonder
weinig overhield aan heel die film. Er zaten leuke scènes in,
natuurlijk, maar ik had nergens het gevoel dat er iets wezenlijks
werd gezegd over de relatie tussen mannen en vrouwen (voornamelijk
aangezien de enige man die niet als een karikatuur werd opgevoerd,
een zeventienjarige jongen was). Je kijkt ernaar en wanneer je
buitenkomt, denk je bij jezelf: ja, soms was het wel leuk, maar
waar ging het nu eigenlijk over?
Het feit dat regisseuse Nicole Holofcener het tempo soms behoorlijk
laat slabakken, is daar ook niet vreemd aan. Kijk eens aandachtig
naar de scènes in het ziekenhuis bij Brenda Blethyn. Hoeveel keer
krijgen we niet dezelfde informatie aangereikt, over Blethyns
menopauzale lust voor haar chirurg en de gevoelens van haar
dochters daarover? Holofcener begon als regisseur van de serie ‘Sex
and the City’, en dat zie je eraan – soms krijg je de indruk naar
een anderhalf uur durende aflevering van die reeks te kijken. Wie
weet, maak van ‘Lovely & Amazing’ een kortfilm van drie
kwartier, en misschien heb je wel iets dat z’n titel kan
waarmaken.
http://www.lovelyandamazing.com/
