Met de dikke pil Zen zonder meester debuteert Frenk Meeuwsen als stripmaker. Dit boek is zoveel meer dan een handleiding bij het zenboeddhisme, met dank aan de fijne neus van uitgeverij Sherpa.
Neen, een handleiding zenboeddhisme in stripvorm was nu niet meteen waar wij naar verlangden. Gelukkig is Zen zonder meester dan ook allerminst een duf lesboek. Debutant Frenk Meeuwsen geeft op een verfrissende manier zijn visie op zen en meer algemeen de invloed van de Oosterse cultuur op zijn leven. In de vorm van korte hoofdstukjes bouwt hij zijn omvangrijke graphic novel op. Aan de hand van kleine anekdotes krijgen we met mondjesmaat meer zicht op Meeuwsens visie. Het is indrukwekkend om te zien hoe zelfzeker Meeuwsen al is als verteller van verhalen. Zijn achtergrond ligt immers in de illustratie, hoewel hij via het uitwerken van storyboards in die sector wel al de beginselen van een goed verhaal meegekregen heeft in zijn reclamewerk.
Op een niet-chronologische manier breit Frenk Meeuwsen de verschillende periodes uit zijn leven aan elkaar, met een sterke focus op de jaren waarin hij in Japan woonde. Het is niet evident om als buitenlander, maar zeker als westerling, te aarden in de Japanse cultuur, om echt deel uit te maken van de Japanse samenleving. Tegelijk gaat Meeuwsen verder dan het observeren van Japanse gewoontes, hij verdiept zich ook in het geloof en de mystiek in Japan. De wortels van het zenboeddhisme lopen als een rode draad door dit boek, dat tegelijk zoveel meer is dan een verhaal over zen. De titel van de strip is bovendien bijzonder treffend gekozen. De houding van Frenk Meeuwsen tegenover het zenboeddhisme is er een van zen zonder meester. Waar in de meeste gevallen zen doorgegeven en geleerd wordt met een bepalende rol voor de meester, heeft Meeuwsen die rol steeds resoluut afgewezen ten voordele van een persoonlijke benadering, vrij van vooroordelen en geijkte paden.
Frenk Meeuwsen werkte verschillende jaren aan Zen zonder meester. Zijn verhalen blinken uit in een ogenblikkelijke toegankelijkheid en helderheid. Tekentechnisch houdt Meeuwsen zijn werk sober, met strakke lijnen zonder veel extra poespas. Toch is zijn stijl voldoende expressief om het verhaal extra karakter te geven. Op voorhand vreesden we dat een debutant met een achtergrond in de reclame te zeer een afgevijlde, gladde stijl zou hebben om ook als stripauteur te kunnen overtuigen. Deze vrees blijkt nu ongegrond.
Zen zonder meester is alleszins een indrukwekkend en verrassend debuut. Uitgeverij Sherpa houdt de vinger aan de pols om nieuw Nederlands talent ook een plek te geven, naast hun vertaalde strips en succesvolle integrale edities van klassieke reeksen. Zen zonder Meester misstaat zeker niet in een overzichtslijst voor de beste Nederlandse strips van 2017. De klasse en het verteltalent die Meeuwsen tentoonspreidt in zijn debuut, maken ons alleszins benieuwd naar de verdere richting die hij zal uitgaan in nieuw werk.
