De titel van het album en de uit de jaren vijftig daterende retro-futuristische foto van Balthazar Korab van de TWA-terminal in de New Yorkse Idlewild luchthaven op de cover geven meteen goed weer waar deze langspeler voor staat. Dat is een zoektocht naar tijdloze muziek, naar verloren onschuld.
Mogelijk zat er in de jaren tachtig iets speciaals in het water in Minneapolis. In dat decennium groeide een zekere Prince in die stad uit tot een wereldster en brachten bands als Hüsker Dü en The Replacements een reeks klassieke albums uit. Waar die twee groepen zich volledig in (de marge van) het rockmilieu situeerden, legden Mark Olson en Gary Louris met The Jayhawks mee de basis van het genre dat rock zou vermengen met traditionele rootsmuziek. De wisselwerking tussen de traditionalist Olson en de meer pop-gerichte Louris zou begin jaren negentig zorgen voor een dubbel hoogtepunt met Hollywood Town Hall en — vooral — Tomorrow The Green Grass. Wanneer Olson na dat laatste album de band verliet om voor zijn zieke vrouw, de aan multiple sclerose lijdende singer-songwriter Victoria Williams, te zorgen, zag Louris — als enige kapitein op het schip — erop toe dat The Jayhawks steeds verder wegdreven van de roots en zich wisten te vervellen tot een veel melodieuzere band, met Rainy Day Music (2003) als hoogtepunt. Na die plaat volgden echter jaren van stilte.
De geschiedenis van The Jayhawks wordt ondertussen gekenmerkt door meer personeelswissels dan een doorsnee regering. Want in 2011 — na 8 jaar zonder nieuw werk — was de band daar weer met het nogal teleurstellende Mockingbird Time waarvoor plots Mark Olson weer mee aan boord kwam. Een verbroedering die maar van korte duur was, want ondertussen heeft Olson alweer de plaat gepoetst en heeft Louris de line-up uit de late jaren negentig weer bij elkaar gehaald om deze Paging Mr. Proust op te nemen. Overigens is dit album voor Louris ook de afsluiting van een donkere periode. Jarenlang was hij verslaafd aan drank en opioïde pijnstillers die hem voorgeschreven werden om de pijn te bestrijden na een chirurgische ingreep. In tegenstelling tot de onlangs overleden Prince wist hij wel tijdig hulp te zoeken en af te kicken in Eric Claptons rehabilitatiecentrum in Antigua.
Desondanks klinkt Paging Mr. Proust verrassend onbezorgd. Dat Louris een meester is in het bedenken van ijzersterke melodiën die zich ongenadig in je geheugen vastwortelen, toont hij hier uitvoerig. Neem nu bijvoorbeeld “Quiet Corners & Empty Spaces”, dat gezegend is met een onweerstaanbare Beatlesque refrein. Randje popmuziek? Misschien wel, maar dan toch van het superieure soort. Evengoed de moeite is het zomerse “Lovers Of The Sun” of het prachtige, akoestische “Isabel’s Daughter”, waarop de backing vocals er in slagen het nummer naar een hoger niveau te tillen.
De gitaren mogen hun ding doen in het grofkorrelig rockende “Lost The Summer”, een nummer dat tekstueel lijkt te verwijzen naar de donkere periode in Louris’ leven (“You’re knee deep in the tick of it/Taken all the shit you can”), of in de lang uitgesponnen jamsessie “Ace” die ingetogen begint, maar waar langzaamaan de dissonante gitaren de overhand nemen. Sprankelende gitaren zijn er in “The Dust Of Long-Dead Stars”, waar de echo van de vroege R.E.M. doorheen klinkt. Maar evengoed lijkt het alsof The Jayhawks uit het begin van de jaren zeventig komen, getuige het fonkelende “Lies In Black & White” met een folky mondharmonica in het begin.
Paging Mr. Proust is nergens minder dan goed en op zijn beste momenten zelfs ronduit uitstekend. Of het een definitieve wedergeboorte van The Jayhawks zal inleiden, valt nog af te wachten. Dat Gary Louris het nog niet verleerd is om een gouden melodie te schrijven, is bij deze wel bewezen, want dat was toch alweer een poosje geleden.
Op 20 september treden The Jayhawks op in De Roma.
