Nostalgie doet vreemde dingen met een mens, zeker in de herfst. Zoals: terugverlangen naar een tijd die je zelf nooit hebt meegemaakt. Maar we zouden het niet anders willen, zeker niet in dit kl*tejaar.
Zo stond gisterenavond Explosions In The Sky nog eens op de planken van een uitverkochte AB, twintig jaar na The Earth Is Not A Cold Dead Place. THE END, hadden de sluwe Texanen hun tour genoemd, alvorens er voor maanden het zwijgen toe te doen. Natuurlijk breekt er dan paniek uit bij je (honds)trouwe fans dat het de tour van de laatste kans is. Bleek End gewoon de titel van hun laatste plaat te zijn, uitgekomen in september vlak voor de bladeren begonnen te verkleuren. Niet dat Explosions In The Sky geen twee uitverkochte podia (zaterdag doen ze het allemaal nog eens over in de Roma) in dit postrockland verdient. Ze bewezen namelijk een huis van vertrouwen te zijn in woelige dagen.
Eerst mocht de Gentse contrabassist Innerwoud de planken van de grote zaal van de AB opwarmen. Geen sinecure voor een muzikant die het van sfeer en stilte moet hebben, al heeft Pieter-Jan Van Assche meer dan zijn strepen verdiend in de Gentse scene rond Consouling Sounds. De aandacht ging in stijgende lijn, zeker vanaf “Raseri”, waarbij Innerwoud met een samenspel van drones en staccatonoten een diepzwart pallet schilderde. Voor wie wilde, zat hier een mooie trip in, al beleven wij die volgende keer toch liever in een kapel met kaarslicht dan in deze ietwat te grote concertzaal.
Explosions in the Sky had na jaren afwezigheid (zelfs voor covid was het al vier jaar geleden dat laatste plaat The Wilderness verscheen) eigenlijk op voorhand al gewonnen. Ze maakten ook weinig woorden (nuja, dat doen ze sowieso nooit) vuil aan End. “Loved Ones” zette nochtans meteen sfeervol in met een mooie e-bowpartij. Al was het vooral het oude “Catastrophe And The Cure” dat het concert echt op scherp zette. Mooi moment ook: hoe de rest van de band de technische problemen van Michael James opving door een dragend impromomentje in te lassen. De ontlading daarna, samen met het publiek, was des te voelbaarder. Ondanks de bijna totale afwezigheid van interactie werden band en publiek toch even één. Het is op zo’n momenten dat je de warmte van de postrockgemeenschap voelt. Waarna “Greet Death”, uit het ruwere album Those Who Tell The Truth Shall Die, Those Who Tell the Truth Shall Live Forever, met zijn dubbele baspartij een extra stamp tussen de benen was. Voor de jongere lezers: ja dat soort titels was ooit normaal, zeker bij Explosions In The Sky.
De band deed daarna wat aanvoelde als een obligate stop bij End via het matige “It’s Never Going To Stop”. Wat erger was: ze wist de verslapte aandacht daarna niet snel weer recht te trekken met de even obligate greep uit ouder, nochtans sterker werk. Eens je hier uit je trip viel, was het lastig opnieuw aanhaken. Daarvoor mist Explosions In The Sky de punkkletsen die een Mogwai al eens durft uitdelen of de letterlijk filmische kracht van Godspeed You! Black Emperor. De band hield het bij de gekende dynamieken en een sobere verlichting tijdens “The Birth And Death of the Day” en “With Tired Eyes, Tired Eyes, Tired Minds, Tired Souls, We Slept The Birth And Death of the Day”. Dat enkele roepers zich hier wat lieten gelden in de stillere passages, hielp ook niet echt. Explosions In The Sky leunt op muziek en op muziek alleen, en hier was dat even niet genoeg. Dat ze daarbij hun recenter werk zelf wat stiefmoederlijk behandelden, hielp natuurlijk ook niet echt. En een denderende versie van het compacte “The Fight” later in de set bewees ook dat dat absoluut niet had gehoeven. Het dreigend pulserende nummer uit End joeg een schokgolf door de zaal.
Explosions in the Sky trok de boel pas echt terug recht toen de band voor het laatste deel gretig uit dat klassieke The Earth Is Not A Cold Dead Place begon te grijpen. “Your Hand in Mine” werd onthaald als het anthem dat het intussen is geworden. Schaamteloos emotioneel doen, daarin zit de kracht van deze band. Zagen wij daar bonkige beren een traantje wegpinken of hun lief eens goed vastpakken? De leden van de band leken zelf bijna niet te kunnen geloven wat voor extatische gevoelens “Your Hand in Mine” wist op te roepen. Schoon. Nochtans zat de dynamiek niet helemaal perfect. Dat was wel even anders bij “The Only Moment We Were Alone”, waarbij de band zowel prachtig drie gitaarlijnen in elkaar liet haken als verschroeiend wist uit te halen. En uiteraard spelde dat einde a-l-l-e-s k-a-p-o-t. In het laatste half uur liet Explosions In The Sky met andere woorden nog eens netjes weten waarom ooit zij voor eventjes de belangrijkste band in het genre waren.
Was Explosions in the Sky het concert van het hier en nu? Bijlange niet. Daarvoor daverde de Botanique een kilometer verder te hard onder het geweld van Pothamus en Briqueville. Je weet wat je gaat krijgen, dat is zowel de kracht als de zwakte van Explosions In The Sky. Maar wij waren mee, en met ons een hele AB. Voor een avond was het nog eens 2003, was Duyster nog het hipste radiosnoepje in plaats van een instituut, hadden wij nog gewoon een kapotte Nokia, en was postrock de belangrijkste bijzaak van de wereld.
Met de ogen toe verbeelden wij ons een betere wereld. Het had zomaar een songtitel van Explosions In The Sky kunnen zijn.
Op zaterdag 11 november speelt Explosions In The Sky in De Roma in Antwerpen. Dat concert is uitverkocht.
