Een goede tv-serie is een geslaagd evenwicht tussen het ‘wat’ en hoe het die ‘wat’ vertelt. Dit in tegenstelling tot goede cinema, waar het overwicht meestal meer bij het laatste ligt. Een televisieserie kan dan ook gebruik maken van een andere vertelstructuur en meer in detail treden. Dit is niet altijd een voordeel en in de handen van een minder bekwame scenarist leidt dit tot overdaad aan expositie of tot het uitmelken van een goed idee of minder relevante personages. Een ander aspect dat een tv-serie mee kwalitatief bepaalt, is eenheid van stijl doorheen een volledig seizoen. Iets wat de meeste series ondanks het werken met verschillende regisseurs, doorgaans tot een goed einde brengen. Pam & Tommy scoort behoorlijk goed op verschillende individuele aspecten. Als product van acht afleveringen samen echter pakt het niet. Er zijn abrupte sprongen in ritme, in toon en in focus. Daarnaast struikelt de serie over een zeer groot ethisch probleem. Het maakt van deze serie dan weer wel een zeer interessante case study, ontiegelijk relevanter dan pakweg Twee Zomers, om even stil te staan bij het feit dat ‘the male gaze’ in entertainment nog steeds een acuut probleem blijft.
Toen mid-jaren negentig de sekstape opdook waar deze serie op bouwt, wist niemand dat die gestolen was. Iedereen dacht dat het een publiciteitsstunt was van Pamela Anderson en Tommy Lee, beiden al dan niet tanende sterren met een zeer beperkt talent. De jaren negentig blonken niet bepaald uit in respect voor het standpunt van de vrouw. De verspreiding van deze expliciete home-video op het moment dat het internet gemeengoed werd, brak de carrière van Pamela Anderson ei zo na volledig. Zij was de slet, de hoer van Babylon die meer aandacht wou terwijl Tommy Lee werd gelauwerd als de hengst met de grote piemel. Deze serie heeft de goede intentie om de wereld duidelijk te willen maken dat beiden het slachtoffer waren van een diefstal en dat Pamela onterecht bijna de schuldige was en nooit als de gedupeerde werd erkend. De serie probeert het standpunt van de vrouw als slachtoffer over te brengen en die stille stem eindelijk aan het woord te laten. Pamela Anderson liet echter duidelijk weten dat ze, niettegenstaande de bewonderenswaardige intenties van de makers, hoegenaamd niet gediend was met deze serie over dit misschien wel oud maar voor haar nog steeds zeer reëel trauma. Dit geeft de reeks een zeer wrange bijsmaak. Een integer maker zou hebben gezegd: ok, geen toestemming van de vrouw in deze kwestie, dan geen serie. Helaas is sinds mid-jaren negentig nog niet veel ten goede veranderd en wordt andermaal Pamela Anderson herleid tot een object zonder stem en macht. Heel typerend is dat Tommy Lee wel zijn zegen gaf en de serie hielp als raadgever.
Een tweede probleem is de rol van Rand Gauthier, gespeeld door Seth Rogen die met zijn productiehuis ‘Point Grey Pictures’ het project ondersteunde. Rand is de klusjesman die door Tommy Lee werd ontslagen. Uit wraak breekt hij in en steelt hij de kluis van Tommy Lee, waarin hij DE tape aantreft. Hoe zijn personage een belangrijke rol blijft hebben in de rest van de reeks en zelfs een catharsis bereikt is behoorlijk dubieus en zet andermaal pijnlijk het lijden van de ‘man’ centraler dan dat van de vrouw. Dit is ook het personage dat in het begin van de serie veel te lang gekoppeld wordt aan het standpunt van de kijker.
Een andere probleemsituatie is de regie. De eerste drie aflevering worden verteld als een schalkse schelmenroman. Die zijn in beeld gebracht door een man. De vijf volgende episodes die de calvarie in beeld brengen alsook de verlossing (voor de mannen dan toch) zijn geregisseerd door vrouwen. Op zich geen probleem maar in het geval van Pam & Tommy voelt dat toch als een marketingtruc en niet als een oprechte bekommernis voor het standpunt van deze vrouw.
Vervelender is de opmerkelijke stijlbreuk tussen beiden geslachten. Eerst is er Craig Gillespie, die toch al knappe dingen liet zien op het grote scherm met Lars and the Real Girl (de beste Ryan Goslingfilm die bijna niemand zag, uit 2007), I, Tonya en meer recent, Cruella (met prachtige fotografie door Nicolas Karakatsanis). Hij maakte duidelijk dat hij acteurs kan regisseren (Gosling, maar vooral Robbie en Janney in I, Tonya) en geen al te slecht cameraoog heeft. Wat hij in Pam & Tommy laat zien is niet per se slecht, maar totaal niet geschikt voor het kleine scherm. Voor een tv-serie baat het niet te pochen met opzichtige ‘oners’ (lange, ononderbroken camerabewegingen) die alleen maar werken bij P.T. Anderson, Scorsese of Tarantino. Als hij met de camera een club binnenglijdt, toont Gillespie dezelfde overmoed als Tarantino in Pulp Fiction in de scène waarin Travolta en Thurman ‘Jack Rabbit Slims’ betreden. Op een groot scherm komt Tarantino er nog mee weg. Op het kleine scherm is dat weggegooid geld. De volledige eerste drie afleveringen lijken een film die niks geeft om de restricties van het tv-format waarin het vast zit geklemd. Niet alleen in de regiestijl, ook het scenario wil een film zijn. Pas halverwege de acht afleveringen valt het allemaal in z’n plooi en vindt de serie haar ritme.
Deze tweede helft, afleveringen 4 tot 8, voelen als een drama met stevige focus en worden voortreffelijk gedragen door de geweldige acteerprestaties van Lilly James als Pamela en Sebastian Stan als Tommy Lee. Hun ‘chemie’ werkt. De serie toont duidelijk de emotionele weerslag die de verspreiding van de video op hun privéleven had. Er wordt duidelijk en correct gesteld dat dit geen georkestreerde sekstape is, maar een home-video van een dolverliefd en pasgetrouwd koppel. De serie doet echt zijn best het verhaal respectvol te vertellen en Pamela als een volwaardig personage neer te zetten. Het verhaal legt correct de focus op hoe zij duidelijk wel het grote slachtoffer is. Maar hoeveel is dat waard als je tegelijk haar uitdrukkelijke wens deze pijn niet opnieuw op te rakelen, volledig negeert. Hoeveel zijn die intenties nog waard als de ‘male gaze’ dominant blijft en de mening van de vrouw minder waard is dan de commerciële belangen?
Pam & Tommy oogt goed als een serie die zich afspeelt in de jaren negentig. De serie zou fantastisch zijn geweest moest ze zijn gemaakt en uitgebracht in diezelfde jaren negentig. Zelfs de absurde scènes als die waar Tommy Lee met zijn piemel discussieert passen perfect in die tijdsgeest. Moest dit een serie van die jaren negentig zijn, ze verdiende een hogere kwotering. Maar als een product van de jaren 2020 schiet dit alles op veel ethische vlakken zwaar tekort. Hoe kun je bijvoorbeeld anno nu nog een moment inlassen waarin Hugh Hefner opduikt als de gemoedelijke, beschermende vaderfiguur terwijl we allemaal ondertussen zo goed weten wat voor iemand hij echt was. Pamela Anderson verdient beter.
