U kent haar waarschijnlijk nog niet, maar de Catalaanse Joana Serrat heeft met Cross The Verge een van de mooiste folkplaten van het jaar gemaakt. Deze plaat doolt rond op een zonnig, mistig kruispunt tussen Mojave 3 en Mazzy Star, sierlijk balancerend tussen Britse folk en Americana. Dat deze plaat al sinds mei uit is en dat we die nu pas bespreken toont vooral aan dat ook wij maar mensen zijn en soms schromelijk platen over het hoofd zien. Dit is er eentje om in en ook nog lang na de zomer te koesteren.
Om maar direct tot de kern van de zaak te komen en de liefhebbers van Schadenfreude teleur te moeten stellen: echte uitschuivers zijn er niet op dit gracieuze album te vinden. Of het moet zijn dat afsluiter “Your Gold Could Be Mine” zijn prachtige titel niet helemaal waar maakt: het nummer is een beetje te kort en simplistisch aangepakt om echt te blijven hangen. Over de rest van de plaat hebben we eigenlijk niet te klagen en daar zit ongetwijfeld de uitgekiende productie van Howard Bilerman (Arcade Fire) voor iets tussen.
Dankzij die productie komen alle instrumenten (gitaar, drums, piano, banjo, etc.) bijzonder mooi uit de verf zonder elkaar voor de voeten te lopen. Cross The Verge klinkt misschien eenvoudig, maar het is geen koud kunstje om zo’n mooie, goed klinkende plaat als deze te maken waar reverb en helder klinkend instrumentarium elkaar zo goed in balans houden. Hoe de stem van Serrat als een mistige nevel over het glinsterende wateroppervlak drijft, is echt fantastisch om te horen, zo is het refrein van de titeltrack “Cross The Verge” net zo groots en mysterieus als dat het boven alles gewoon ook een simpele oorwurm is met Serrats stem die lichtjes overslaat telkens ze “cross the verge” zingt.
De sfeer zit er overigens van bij het begin goed in, met het kwetsbare, aan oude Doo-Wop schatplichtige “Lonely Heart Reverb” (dat refrein, dat slepende ritme), maar dan met een licht mysterieus ondertoontje, met Serrat die haar woordeloze “ooh’s” over de rinkelende gitaren uitspreid als een zilverwit laken. Amerikaanse muziek staat wel vaker op het voorplan, met name in het doodeenvoudige, van Americana doordrongen “Cloudy Heart” waarop de stem van Slowdive en Mojave 3 bekende Neil Halstead en die van Serrat elkaar zo mooi doorkruisen – en dat overigens even mooi mogen doen op het dreigende “Black Lake”
.
Dan hebben we nog niets gezegd over de pedal steel die een van de hoofdrollen op dit album speelt, zoals op “Solitary Road”, een nummer dat zo bekend traditioneel country klinkt dat het ook van Emmylou Harris of Johnny Cash had kunnen zijn, maar dat Serrat dankzij haar stem en persoonlijke tekst toch ver van de pastiche weet te houden. Net zo mooi maar subtieler is de brommende bariton gitaar die op “I Follow You Child” met de hoge pedal steel in de clinch gaat. En zo schippert dit album mooi en elegant tussen traditioneel klinkende songs aan de ene kant en uitgekiende, gebalanceerde productie anderzijds met veel contrastpunten en genoeg variatie en lagen die van Cross The Verge een album waarin ook na tien of vijftien luisterbeurten nog iets te ontdekken valt, zoals de echoënde drums van “Flags” of hoe “Lover” met een slepende, van verlangen doordrongen mondharmonica invalt.
Het helpt natuurlijk ook dat Serrat een songschrijfster is die verdomd goed weet wat ze doet en die ook de muziek waar ze naar refereert door en door kent. Naast de folkmuziek van Amerika (met name Americana) heeft ook de Engelse folktraditie een grote invloed op dit album. Het hooggezongen, op akoestische gitaren zwevende “Winter Come” hadden we ook net zo goed op een Richard Thompson plaat terug kunnen vinden en “Tug Of War” hadden we dan weer op een oud album van Travis kunnen vinden.
In vergelijking met de hier en daar te voorspelbare voorganger Dear Great Canyon (“Green Grass” was echt een beetje teveel Amy Macdonald) heeft Serrat op Cross The Verge een creatieve vooruitgang geboekt waar menig andere singersongschrijvers verschillende platen over zouden doen. Luisteren naar deze plaat voelt in ieder geval als een warme zomerdag met de ramen wijd open. Niets vernieuwends, nee, maar de kans is eerder klein dat u dit jaar een betere Americana-folk plaat gaat horen die tegelijk zo ontroerend, uitdagend en zo esthetisch mooi klinkt als deze. We zijn dan misschien drie maanden te laat, maar kleine pareltjes als deze zijn eigenlijk tijdloos.
