Als het album van het internationale gezelschap The Whammies nog niet afdoende bewees dat de samenwerking van Dijkstra en Bishop er eentje is om in te lijsten, dan wordt daar nu dieper op ingegaan met deze duoplaat, die de vanzelfsprekend klinkende combinatie nog eens knap in de verf zet.
Een van de slogans van het kersverse Driff Records is ‘Transcontinental Improvised Music’. Dat is niet enkel toepasselijk omdat we met een Amerikaan en een Nederlander te maken hebben, maar beiden hebben ook een iets diepgaander band met elkaars continent dan gemiddeld. Dijkstra woont en werkt immers al een tiental jaar in de Verenigde Staten, waar hij niet enkel een samenwerking smeedde met o.m. percussionist John Hollenbeck (zie hun unieke plaat Sequence voor het resultaat) en een hele resem andere muzikanten, maar ook de banden met Nederland blijft aanhalen.
Bishop wordt vooral beschouwd als een cruciale schakel in de jazz- en improvisatiewereld van Chicago, een stad die hij onlangs, na twintig jaar, opnieuw achter zich liet. Hij heeft er een paar decennia van reizen en touren met de meest allerhande bezettingen op zitten, maar studeerde voor zijn muzikale carrière ook nog een paar jaar filosofie in België, waardoor je dat transcontinentale element wel letterlijk mag nemen. Hoewel trombone en altsax elkaar wel vaker tegenkomen in bands, is dit de eerste de keer dat we de twee horen op een duoalbum.
Maar eigenlijk is de geest vaak niet zo ver verwijderd van Play The Music Of Steve Lacy , want ook hier vind je vaak die bruisende energie terug, net als de swing en de verdeling tussen hechte, uitgeschreven passages en momenten van grotere vrijheid. Bovendien ligt de nadruk onvermijdelijk sterker op de mogelijkheden van de respectievelijke instrumenten en kunnen de twee laten horen wat ze in hun aanzienlijke bagage hebben steken.
Opener/titeltrack “1000 Words” is meteen al een visitekaartje dat heel wat collega’s groen kan doen uitslaan van jaloezie. Die wat ingetogen, haast slome aanzet is trouwens maar schijn, want al snel verschijnt er meer leven in dat thema, krijg je frisse swingelementen die aansluiten bij de composities van The Whammies, wordt er gesoleerd tegen een achtergrond van herhalingen die houvast bieden, met hunkerende lyriek van Bishop en bijna hysterisch gesputter van Dijkstra.
Daarna krijg je al snel een verbreding van de sound, o.m. door het gebruik van dempers. In “Bone Narrow” leidt het tot een soort Q & A van herhalingen en variaties met steeds wisselende insteek, textuur en snelheid, terwijl het in het gepast getitelde “Klopgeest” leidt tot een stukje vol piep-, knor- en pruttelklanken, en in “Duo Stukje” vloeit rond een fluks onderonsje dat verderlicht huppelt, aanleunt bij de klassieke muziek en geen ritmesectie nodig heeft om volledig te overtuigen. Dat de verveling nooit toeslaat bij deze bezetting zegt al voldoende.
Momenten van ingetogenheid en melancholie worden trouwens mooi afgewisseld met meer knorrige, nerveuze stukken. Zo is Bishops “Ice”, waarin zijn trombone haast als een hoorn klinkt, een prachtig weemoedig stukje, dat nog lijkt na te galmen in de intro van “Dons”. “Strobe” en “El Norte” zijn dan weer meer uitgeschreven en uptempo stukken die sterker inzetten op kloeke ritmes of een tweespalt van klank: prachtig hoe het album afsluit met ontspoorde blazers die elkaar toch steeds in het oog lijken te houden.
Naast composities waarin ruimte is voor vrijheid, zijn er ook een paar stukjes die de balans doen overhellen naar de andere kant. In “Standpipe”, “Drainpipe” en “Stovepipe” gaat het er vrijer aan toe, maar overhaast gaan de twee nooit tewerk, waardoor die stukken haast even toegankelijk zijn als de andere stukken. Blijft “Stovepipe” hangen in mijmerende sferen, dan kiest “Darinpipe” wel voor expressieve uitspattingen, die uiteindelijk wel weer hun weg naar de rust vinden. En zo blijft alles mooi gedoseerd op 1000 Words, een album dat twee kleppers bij elkaar brengt die staan te spelen alsof ze al jarenlang niet anders doen dan sparren in een vrij moment.
