Tegen de desastreuze tegenslagen van Terry Gilliam kan nog
altijd niemand op, maar James Mangold (regisseur van het
overschatte ‘Walk the Line’ en het onderschatte ‘3:10 to Yuma’)
heeft met ‘Knight and Day’ toch ook fameus afgezien. Of op z’n
minst de studiobonzen van 20th Century Fox, want een regisseur vast
krijgen was blijkbaar al geen sinecure, laat staan het vinden van
twee geschikte sterren. Adam Sandler weigerde (begrijpelijk) de rol
van actieheld in de film toen die nog door het leven ging als
‘Wichita’ – omdat hij zichzelf (je moet de man een zekere
zelfkennis nageven) nog niet meteen met een pistool zag – en Chris
Tucker en Eva Mendes zouden de hoofdrollen voor hun rekening nemen
toen de naam veranderd was naar ‘Trouble Man’ (oneindig veel betere
titel dan die waar we nu mee opgescheept zitten, overigens), op dat
moment een uitgesproken romantische productie. Gerard Butler paste
vervolgens op het laatste nippertje (voor een wellicht veel betere
pay check) om ‘The Bounty Hunter’ te kunnen doen en Tom
Cruise zou zich, toen hij uiteindelijk met het project in zee ging,
met een bescheidener loon tevreden moeten stellen dan normaal. Maar
die wou dan weer zijn zegje doen over zijn personage. En
ondertussen was ‘Knight and Day’ ook al een pure actiefilm
geworden. Maar goed: ondanks alle problemen en een stevig uit de
hand gelopen prijskaartje (bijna 120 miljoen dollar, alstublieft)
is ‘Knight and Day’ nog wél een behoorlijk geslaagd filmpje
geworden. Of hoe Hollywood soms even onvoorspelbaar kan zijn als
een drachtige merrie! Aha!
Waar gaat ‘Knight and Day’ (ugh, die titel!) nu
eigenlijk over? Het is een beetje een soep geworden, maar het
verhaal draait aanvankelijk om de mysterieuze, charismatische en
lichtjes gestoorde superagent Roy Miller (Tom Cruise) die op de
hielen wordt gezeten door de FBI. Op een vliegtuig dat om geen
enkele aanwijsbare reden volzit met geheimagenten die Miller een
kopje kleiner willen maken, richt hij een kleine ravage aan en
doodt hij en passant ook even de piloten. Eén persoon is
echter niet op haar plaats in de vlucht: de aantrekkelijke June
Havens (Cameron Diaz). Roy neemt haar mee op sleeptouw en samen
vliegen ze van de ene shoot-out naar de andere, maar of Roy wel te
vertrouwen is, blijft de vraag. Is hij echt een agent die de wereld
wil beschermen tegen het plan van een corrupte collega, of is net
hij de verrader, zoals de FBI beweert? Vragen, onnozeliteiten en
absurde plottwists zullen vanaf dan uw deel zijn.
Het slechte nieuws is dat ‘Knight and Day’ op bepaalde moment
helemaal géén steek houdt en dat de productieproblemen soms
zichtbaar doorschemeren in de plot. Zo is de structuur erg
episodisch en bevinden de personages zich soms van de ene scène op
de andere in een totaal verschillende locatie, zonder enige uitleg.
Ook de toon en zelfs het genre van de film durven gekke
bokkensprongen te maken: ‘Knight and Day’ gaat van actiefilm naar
komedie naar romantische komedie naar spionagethriller naar James
Bond en weer terug. Het goeie nieuws is echter dat James Mangold
meer dan voldoende weet waar hij mee bezig is. Hij weet de foutjes
van het scenario stijlvol te maskeren met een efficiënte regie en –
de redding van de film – hij injecteert de boel met een ferme dosis
ironie. ‘Knight and Day’ maakt wel érg opzichtig gebruik van een
McGuffin (de Zephyr), en zoals gezegd maakt de overgang van scènes,
plotwendingen en locaties soms no sense at all. Maar
Mangold wéét dat en maakt ter compensatie ten volle gebruik van de
troeven die de film gelukkig heeft: de chemie tussen Cruise en
Diaz, een streep geslaagde humor en wat broodnodige,
Simpsons-achtige zelfrelativering. En dat werkt.
Een voorbeeldje: op een bepaald moment worden Roy en June
gevangen genomen door een groep huurlingen van wie eigenlijk nooit
wordt uitgelegd wie ze zijn (de laconieke uitleg luidt: “Ja, zij
zijn óók op zoek naar de Zephyr!”). De situatie ziet er dus
redelijk dramatisch uit. Op dat moment krijgen we een
point-of-viewshot van June: Roy hangt opgeknoopt aan zijn voeten
heen en weer te bengelen, en telkens wanneer hij door het beeld
passeert, zegt hij dingen à la “It’s okay, I got this.”
Dan krijgen we een korte fade en zien we Roy een bewaker
knevelen. Weer een fade, opeens zitten ze in een
helikopter. Weer een fade: hé, een tropisch eiland. No
worries! Op zich totaal onlogisch en verre van elegant, maar
tegelijk ook best grappig. John Schwartzwelder, de meest prominente
Simpsons-schrijver, stopt soms absurde details in zijn scenario’s
en die duidt hij dan aan met de uitleg “for some reason”.
In ‘Knight and Day’ gebeurt er véél for some reason. Maar
is het leuk om naar te kijken? You betcha!
Daarbij staan Cruise en Diaz allebei erg leuk te acteren. Tom
Cruise legt de ironie er soms wat te dik op, maar meestal weet hij
een heerlijk personage neer te zetten. Roy Miller is arrogant,
getikt, altijd (zelfs in het midden van een gevecht) extreem
beleefd, innemend en gewelddadig. Fijn hoofdpersonage, kortom.
Cameron Diaz, van haar kant, mag dan weer laten zien dat zij over
een erg goeie komische timing beschikt. De vele running
jokes in de film zouden maar half zo goed werken met een
minder getalenteerd duo als belangrijkste cast. De studio heeft dus
nog wreed chance gehad met de acteurs die ze uiteindelijk
gevonden hebben.
‘Knight and Day’ is, kortom, een rommeltje, maar wel een
innemend en voor dit genre verfrissend zelfbewust rommeltje.
What you see is what you get en iedereen die de trailer
heeft gezien, weet waaraan hij zich moet verwachten: stijlvol in
elkaar gestoken (dat gestileerde lettertype!), uitstekend
gechoreografeerde en knap geregisseerde, maar ook routineuze en
vlakke romcom-actie. Hollywood-onzin met mooie mensen,
jawel, maar die onzin wordt voldoende volgestouwd met ongegeneerde
lol om u daar geen bal van aan te trekken zolang de film duurt.
‘Knight and Day’ is bullshit, maar wel bullshit van het fijne
soort.
Afijn, met ‘The A-Team’, ‘Toy Story 3’, ‘Predators’,
‘Centurion’, ‘L’Illusioniste’, volgende week ‘Inception’ en dán nog
deze ‘Knight and Day’ is de filmzomer van 2010 alvast erg mooi
begonnen. Sit back, relax en zet uw brein even rustig op
stand-by. Af en toe kan dat deugd doen.
