The XX :: 11 oktober 2009, Botanique

Elk jaar zijn muzikale hype. Vorig jaar kleurden de — volgens zéér gemene tongen — “verwaarloosbare hobbytuinsongs” van Fleet Foxes de dagen, dit jaar is het de beurt aan een kwartet Londense broekjes dat met een minimum aan middelen een maximum aan intensiteit en elektriciteit levert. Het liep dan ook storm voor het eerste headlinerconcert op Belgische bodem van The XX, die in alle eenvoud een verbluffend optreden neerpootten.

Ze zijn de tegenpool van dat andere fenomeen van 2009, Florence + The Machine: stil, eenvoudig, vestimentair geslachtsloos. Toch gaat het bij beide acts over passie, (onbeantwoorde) liefde en seks. De muzikale taal is verschillend, de boodschap is dezelfde en komt op dezelfde plek terecht: recht in het hart.

Toeval of niet: The XX hebben er net een Britse, uitverkochte tournee als voorprogramma van Florence + The Machine op zitten. Hun doortocht in een reeds wekenlang uitverkochte Rotonde is de derde van hun eerste Europese tournee als headliner. In het voorjaar volgt een optreden in de veel grotere ABBox dat — mits wat enthousiasme van uwentwege — wellicht verplaatst wordt naar de grote zaal.

The XX is een groep van weinig woorden of gebaren. Wanneer ze met hun rug naar het publiek simultaan gitaren stemmen op het geluidstapijtje dat producer/knopjesman Jamie Smith uitrolt tijdens “Intro” lijkt dit een knipoog naar Kraftwerk. Meteen het enige moment dat we hen verdenken van ingestudeerde scènes, daarvoor staan de onzekerheid en het ongeloof over de uitzinnige respons van het publiek te duidelijk af te lezen van de gezichten. Er worden geregeld bedankjes gepreveld, maar net als op de plaat wordt meteen de essentie opgezocht.

Zelfs goochelen met de setlist wordt niet overwogen: de volgorde van het album blijft gewoon behouden — op een wissel tussen “Crystalised” en “VCR” na. Het benadrukt de luisterervaring van de plaat als een minutieus uitgedokterd geheel in plaats van als afzonderlijke songs. Zo rijdt Oliver Sims solomoment “Fantasy” naadloos dat van Romy Madley Croft binnen, die tijdens dat nummer, “Shelter”, moeite heeft met de juiste toonhoogte. Een eenmalige fout, Croft fluisterzingt voorts even aandoenlijk als op plaat. “I’ve softened shipwrecks right from the start / I’ve been underwater / Breathin’ out and in / I think I’m losin’ where you end and I begin” zingt ze gebroken op een slome, funky beat in ‘Basic Space’, dat een uitzinniger, bijna dansbaar einde aangemeten krijgt dan op plaat.

Veel is te danken aan het fascinerende drummachinespel van Jamie Smith. Zelden klonk machinegestuurde percussie in een traditionele rockbezetting zo boeiend en warm. Live benadrukt hij de jungle drum in “Crystalised”, wat de song een nieuwe dynamiek meegeeft. Het is duidelijk dat de groep hem muzikaal veel verschuldigd is, toch gaat niemand hier met de pluimen lopen. Crofts geconcentreerde vingerzettingen verraden bij momenten dat ze een paar jaar geleden slechts vier akkoorden kon spelen. Het is nooit ergerlijk, hoogstens aandoenlijk. Haar in reverb verdronken sound is bovendien de perfecte klankkleur voor haar hunkerende toon. Sims dik aangezette basspel is onontbeerlijk en misschien zelfs nu al onmisbaar. Zijn bijdrage aan de beruchte Womack & Womack-cover “Teardrops” is minstens even belangrijk als de vocale herinterpretatie van die jaren ’80-hit.

Ook live blijft “Infinity” onweerstaanbaar. Op de golven van een van “Wicked Game” gepikte riff voeren de zangers een dialoog zonder elkaar aan te kijken: “Wish the best for you / Wish the best for me / Wish for infinity / If that ain’t me / Then give it up,” besluit de zanger. “I can’t give it up,” huilt de zangeres. Van zoveel tastbaar verdriet wordt ook een uitverkochte Rotonde muisstil.

Misschien is het succes van The XX te danken aan hun eenvoud, eerlijkheid en bescheidenheid in tijden van overdaad, bombast, pathos en jaren ’80-verering. Misschien is The XX veeleer een verademing dan een hype. Het is ook niet duidelijk hoe lang ze zullen standhouden. Momenteel is dat van geen belang. The XX is een groep van het hart. Raken ze niet, laat de kelk dan voorbijgaan. Degenen die wel gekaapt worden, reserveren alvast hun ticket voor 17 februari in de AB.

http://www.myspace.com/thexx
http://thexx.info
http://www.myspace.com/thexx
Young Turks / Beggar’s Banquet
Beeld:
Jens Baert

aanraders

verwant

Romy :: Mid Air

Oliver Sim zong de schaamte al van zich af...

Oliver Sim :: Hideous Bastard

Op je zeventiende te horen krijgen dat je voor...

Het beste van Pukkelpop volgens enola (1998 – 2018)

Voor een laatste keer vloeken deze zomer. Nog één...

enola’s vijftig beste platen van de jaren ’10

Dit is het allerbeste wat het decennium heeft voortgebracht. Video...

The xx

2 maart 2017Vorst Nationaal, Brussel

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in