De laatste keer dat Neurosis in België optrad, moest deze legendarische band genoegen nemen met een bijna lege skatestage op Pukkelpop ergens verloren in de namiddag. Niettemin kregen de de drie man en een paardekop een kolos van een show voorgeschoteld. In meer ‘normale’ omstandigheden ging het toch iets moeizamer.
Het was oorspronkelijk de bedoeling dat de eerste passage van Neurosis in vijf jaar in de bizarre locatie van de Alfacam-studio’s in Lint zouden plaatsvinden. Een uitstekend getimed faillissement zorgde er echter voor dat de band in een echte concertzaal kon aantreden, zodat de schande van Pukkelpop zich niet nog eens zou herhalen. Nu, we zijn voor Neurosis niet te beroerd om onze noordergrens over te steken: de band voelt zich uitstekend in zijn vel in Nederland. Getuige hiervan de ijzersterke passage in de Effenaar twee jaar geleden, om nog maar te zwijgen van hun passage op Roadburn 2007, een optreden dat nog steeds zeer hoog staat in onze top één van beste concerten ooit.
Maar zeggen dat de verwachtingen hooggespannen waren, konden we nu ook weer niet. Eerst en vooral waren we niet echt onder de indruk van hun recentste plaat Honour Found In Decay, die degelijk was, maar niet de intense klasse van de zeven (!) vorige platen benaderde. Ook moeten de heren het sinds vorig jaar stellen zonder visualsman Josh Graham, die de groep verliet om meer tijd te spenderen aan zijn eigen project A Storm Of Light (of dat nu nodig was, daar spreken we ons niet over uit). Graham werd (nog) niet vervangen, wat wilde zeggen dat er voor de eerste keer sinds 1990 (!!!) geen visuele component aan een Neurosis-optreden hing, iets wat toch een essentieel onderdeel van de live-ervaring was geworden.
De heren moesten het dus maar met hun muziek alleen weten te klaren. Nu, met een catalogus als die van Neurosis moest dat geen probleem zijn. Ook aan inzet en beleving ontbreekt het dit vijftal niet. Hoewel ze intussen allemaal een heel eind in de veertig zijn, wordt elk optreden nog intens beleefd. Maar hoe hard de band ook aan de kar trok, het Antwerpse publiek kregen ze nooit helemaal over de streep. Misschien lag het aan het grote aantal nummers uit de nieuwe plaat (meer dan de helft van Honour Found In Decay wordt gespeeld), die wat meer basic en toegankelijker zijn, zodat de verwachte pletwals op zich liet wachten. Nummers als “We All Rage In Gold”, “My Heart For Deliverance” en “Bleeding The Pigs” konden ondanks enkele knappe momenten met moeite overtuigen. Het klinkt bijna paradoxaal, maar net omdat Neurosis op de laatste plaat minder koos voor de pijnlijke, compromisloze weg, konden deze nummers live niet brengen wat je doorgaans van Neurosis verwacht. Het is alsof je naar een geiser staat te kijken, terwijl je eigenlijk op een vulkaanuitbarsting had gehoopt.
Maar er passeerden net zoveel intense passages en licht geniale momenten. Zo was er het monsterlijk dreigende “At The End Of The Road”, dat zo’n pijnlijk trage aanloop nam, dat de mokerslag erna bijna als een bevrijding werd ervaren. Given To The Rising stond traditiegetrouw als een kasteel, en klassieker “The Tide” was een glorieus moment, met Steve Von Till als melancholische bard, die na een moment van contemplatie een nietsontziend onweer aanjaagt. Maar het is slotnummer “Locust Star” dat de zaal platwalste. Het is waarschijnlijk het meest genadeloze nummer uit het Neurosis-songboek, en die reputatie deed het ook weer deze keer alle eer aan: Locust Star denderde als een pyroclastische stroom over het publiek heen, en bracht deze anderhalf uur durende set tot een cataclysmisch slot.
Zeggen dat Neurosis een slecht optreden gaf, is vloeken in de kerk, maar toch waren er achteraf teleurgestelde geluiden te horen in de bar, vooral van oudgedienden en fans van het eerste uur. De kritiek was ten dele begrijpelijk: te veel nieuwe (lees: mindere) nummers, het ontbreken van visuals die toch een leegte laten, Scott Kelly die nu toch écht wel oud en dik begint te worden. Maar verdraaid, er zijn héél wat bands op deze aardkloot die er een arm, een been en nog een paar andere organen voor over hebben om optredens als deze te spelen. Zo’n immense karrenvracht aan talent, ervaring, energie en magistrale nummers steek je immers nooit weg, zelfs niet op mindere dagen.
