De Canadees Aidan Baker werkte het voorbije decennium aan een oeuvre dat stilaan Merzbow-allures krijgt. De Wikipedia-pagina die aan de man gewijd is, vermeldt zomaar even vijfenzeventig soloreleases! Tel daar nog de compilaties, samenwerkingen met andere artiesten en het materiaal van bands Nadja en ARC bij en de teller gaat vlot boven de magische driecijfergrens. Deze week brengt ook het Belgische label ConSouling Sounds een release van de man uit: Lost In The Rat Maze.
Dat album is niet enkel een geslaagde toevoeging aan het vorige werk van deze klassiek geschoolde gitarist, maar het past ook binnen het labelprofiel, dat vooral gericht is op instrumentale muziek uit drone-, post-, en ambientregionen. In de aanloop naar ’s mans performance op het Antwerp Live Looping Festival op 5 maart kreeg goddeau de kans om de artiest een paar vragen voor te schotelen.
enola: De liner notes van Lost In The Rat Maze vermelden dat je naast uitvoerder ook componist van de muziek bent. In welke mate was dat dan het geval? Ik kan me immers voorstellen dat de muziek pas z’n uiteindelijke vorm kreeg tijdens het opnameproces.
Baker: “Terwijl de meeste geluiden op Lost In The Rat Maze inderdaad geïmproviseerd van aard zijn, ben ik wel vertrokken van stemmingen en een melodische ruggengraat die min of meer gecomponeerd was. Een paar keer is het echter ook gebeurd dat songs ontstonden vanuit een sample of tapeloop en dat de rest daar rond opgebouwd werd. Soms gebruik ik liever de term “spontane compositie” en dat zou je ook kunnen toepassen op de songs op dit album.”
enola: Zowel de titel als de albumhoes zijn vrij suggestief en onheilspellend. Kan je daar wat extra uitleg bij geven?
Baker: “Ik hou er eigenlijk niet van om een expliciete interpretatie aan mijn werk te geven, omdat ik liever zou hebben dat de luisteraar zijn eigen respons of interpretatie er aan kan geven. In dit geval veronderstel ik dat ik vooral gefascineerd was door de tegenstelling tussen jezelf volledig verliezen en de beperkingen die geassocieerd worden met het moderne stedelijke leven enerzijds, en het ontsnappen in kunst en muziek anderzijds. Een gevoel voor schoonheid vinden en bewaren, zelfs terwijl je verdwaalt in het moderne bestaan… zoiets. De hoes is een foto van een omheining met prikkeldraad in Brooklyn, New York. Het ziet er zowel sinister als mooi uit, en dat is misschien wat ik ook probeerde te vatten met de muziek.”
enola: Probeer je ook om dergelijke albums opnieuw tot leven te wekken als je live speelt, of verkies je dan steeds die meer spontane/geïmproviseerde aanpak?
Baker: “Doorgaans zijn de concerten volledig geïmproviseerd. Als ik toch songs uitvoer, dan zijn het ofwel de duidelijk gestructureerde stukken ofwel de meest abstracte, die de improvisatie toelaten. Ik heb nog geen enkele keer geprobeerd om de songs van Lost In The Rat Maze live uit te voeren. Omdat de meeste echter op het raakvlak van die twee uitersten zitten en opgenomen werden met een redelijk breed gamma aan instrumenten en mogelijkheden, kan ik me wel voorstellen dat het ook wat moeilijk zou zijn om ze live te brengen.
enola: Waar haal je dan het meeste voldoening uit: muziek componeren of uitvoeren? En hoe verschillen die het sterkst van elkaar?
Baker: “Ze geven beide even veel voldoening, maar dan op een heel andere manier. Het belang van het moment tijdens een performance – de respons van het publiek, het werken aan een gemeenschappelijke muzikale omgeving – kan heel bijzonder zijn, maar de tijd nemen om te verdwalen in de details van zo’n opnameproces – een welbepaalde sound vastleggen en de ideale combinatie van noten en texturen zoeken en vinden – geeft zeker zoveel voldoening.”
enola: Er zijn ook stemmen te horen op de plaat, maar de teksten (als die er al zijn) zijn onverstaanbaar. Doe je dat omdat je stem wil gebruiken als instrument of heb je daar een andere motivatie voor?
Baker: “Er zijn wel degelijk teksten, maar zoals je aangeeft zijn die zo goed als niet te ontcijferen. Het is gedeeltelijk gedaan vanuit de wens om de stem als instrument te beschouwen, maar het is tegelijkertijd ook een bewuste poging om de focus weg te halen van de teksten, zoals de bij de meeste muziek het geval is.”
enola: Je oeuvre is ronduit kolossaal. Is het de bedoeling om echt alles op de slaan voor het nageslacht? En heb je er eigenlijk al eens aan gedacht om werk te maken van een langetermijnproject?
Baker: Het is eigenlijk minder de drang om alles te bewaren dan de wil om de geluiden, songs en ritmes die uit m’n hoofd komen te delen, maar dan in een formaat waardoor anderen het eventueel ook kunnen appreciëren. Ik heb eigenlijk nog niet gewerkt aan een langetermijnproject, al zou het misschien wel eens interessant kunnen zijn. Ik moet dan wel m’n honger naar onmiddellijke resultaten kunnen uitschakelen. De laatste tijd heb ik wel tijd gestoken in redelijk uitgewerkte samenwerkingen die me zowel een hoop plezier als uitdagingen bezorgd hebben en hopelijk mijn geluid en esthetiek, of hoe je ’t ook wil noemen, wat hebben verrijkt.”
enola: Je hebt ook een paar boeken op je naam, waarvan ik er helaas nog geen gelezen heb. Zijn er overeenkomsten in de werkwijzens waarmee je omgaat met muziek en literatuur of is er een andere duidelijke link tussen de twee?
Baker: “Ik vermoed dat beide eigenlijk wel een gemeenschappelijke manier van werken met beelden hebben, . Mmaar schrijven vind ik toch een veel rigoureuzer proces, intellectueel gezien toch. Hoewel muziek heel complex en intellectueel kan zijn, is de creatie ervan toch vaker wel dan niet een vrij automatisch en intuïtief proces, terwijl schrijven veel meer volharding en focus vergt.
enola: Ik las ergens dat je nogal zot bent van het werk van William T. Vollmann (Amerikaans auteur die vooral bekend is omwille van z’n hoge productiviteit en legendarisch ontoegankelijke werken, gp). Wat trekt je het meest aan in zijn werk, buiten de omvang ervan?
Baker: “Ik denk dat ik me nogal kan vinden in de manier waarop hij de wereld aanschouwt. Ik heb ook het gevoel dat we die realiteit op een vergelijkbare manier interpreteren en zwak hebben voor bepaalde details en karaktertrekken. Misschien ook wel die obsessiviteit als het over ons werk gaat. Anderzijds kan ik wel niet zeggen dat ik zo belezen en gedisciplineerd ben als hem.”
enola: Zijn er nog schrijvers (of andere artiesten) waar je zo’n verwantschap mee voelt?
Baker: “Andere favoriete schrijvers zijn Steve Erickson, Richard Brautigan, Haruki Murakami, Angela Carter, Iain Banks en T.C. Boyle. Ze hebben op de een of andere manier allemaal invloed gehad op mijn muziek of schrijven.”
enola: Wat ik ook eens las, dat is dat je slechts twee gitaren bezit. Klopt dat wel? De meeste gitaarexperimentalisten die ik ken zijn gitaar- en materiaalfreaks!
Baker: “Tot een paar maanden geleden had ik maar één akoestische gitaar en één elektrische gitaar, en die ik al had sinds m’n dertiende. Nu ik in Duitsland woon, heb ik echter nog een elektrische gitaar gekocht en een twaalfsnarige akoestische gitaar. Die laatste vooral omdat m’n andere in Canada is en ik het toch wel miste.
enola: Het nummer “Corridors Of Funk” op je laatste plaat leek me echt ideaal voor een (imaginaire) film. Heb je er ooit over gedacht om te werken aan een soundtrack? Er moeten toch regisseurs zijn wiens werk je graag zou voorzien van muziek, als je de kans zou krijgen…
Baker: “Er is wel al muziek van me gebruikt in films, maar ik heb nog nooit specifiek voor een film geschreven, al lijkt het me zeker wel boeiend. Het zou interessant zijn om eens te kunnen werken met mensen als Jim Jarmusch en David Cronenberg.”
enola: Idem voor muziek: je hebt er al heel wat samenwerkingsverbanden er op zitten, maar zijn er nog artiesten die op je ideale wish list staan?
Baker: “Het zou mooi zijn om eens te kunnen werken met Bill Frisell, PJ Harvey of Mark Kozelek, al kan ik me moeilijk voorstellen dat het er ooit van gaat komen met een van die mensen.”
enola: Als een nieuwkomer je vraagt met welke plaat van je hij eigenlijk moet beginnen, wat raad je dan aan?
Baker: “Ik verwijs luisteraars meestal naar I Wish Too, To Be Absorbed (op Important Records), omdat het een compilatie is en een vrij breed gamma van de dingen die ik uitbreng laat horen. Daarnaast misschien ook The Sea Swells A Bit, dat een van m’n populairste releases is. Intussen is het misschien wel al out of print.”
enola: Zowat alle artiesten die ik ooit gesproken heb houden er wel een of andere liefde of zwakte voor muziek (of een andere kunstvorm) op na die ver verwijderd is van wat ze zelf doen. Hoe zit dat bij jou?
Baker: “Ik ben opgegroeid met 80s synth pop en daar heb ik nog steeds een zwak voor. Ik denk dat het ook geen geheim is dat we met Nadja nog A-ha’s “The Sun Always Shines On TV” gespeeld hebben. Onlangs luisterde ik ook nog naar Thomas Dolby’s The Golden Age Of Wireless, een geweldige, ondergewaardeerde synthpopplaat.”
Aidan Baker staat op zaterdag 5/3 op het Antwerp Live Looping festival, naast volk als Simeon Harris, Yellow6 en Theo Travis.
