Om afscheid te nemen van 2023 presenteert elke dag één enolamedewerker zijn of haar song van het jaar.
When I make my move to you, you will know. En of. Grian Chatten bewijst met “The Score” op minder dan drie minuten dat hij tot de allergrootse songsmids ter aarde behoort. En daarvoor heeft hij geen toeters, bellen of band nodig. De bad boy van Fontaines D.C. opent zijn met bloed, tranen en andere excrementen bevlekte dagboek.
Eerlijk? Ik heb staan roepen. Extreme aanvallen van rage against the machine gehad. Ja, bij het opzetten van de afspeellijst horende bij mijn Spotify Wrapped-jaaroverzicht voelde ik me als een vreemde. De meest afgespeelde nummers, slecht waren ze zeker niet, maar waren zij dan de Song Van Het Jaar? Nou nee. Er zijn dit jaar zijn enkele dijken van platen gemaakt, zo solide dat ze onze Noorderburen ook bij tweeënhalve graad opwarming nog wel droog houden. Maar om daar nu één enkel nummer uit te kiezen dat er met kop en schouders bovenuit steekt, blijkt moeilijker te zijn. Sterker nog, zoiets zou de platen reduceren tot dat éne nummer, en dat is de waarheid oneer aandoen.
Dan maar de jackpot verdelen? Een deel voor het prachtige, uit pure wanhoop de schouders ophalende “We Kunnen Niet Zoveel” van Spinvis? Een ander deel voor de majestueuze slow burner “Le Blues Polaire” van – jaha, ze kunnen het nog! – dEUS? Uiteraard moeten dan ook de weerwolfslow van Bert Dockx Band’s “Dog” en de sjot-in-de-radijzen-van-schoen-met-stalen-tip “Paper Machete” van Queens Of The Stone Age bedeeld worden. En wat te zeggen van de rist aan pareltjes op de platen van Yonah Jano, boygenius of billy woods?
Neen, wij gaan niet valsspelen en kiezen is nu eenmaal keihard verliezen. Als we eerlijk, écht eerlijk zijn, is er toch een nummer dat net dat neushaartje voorsprong had aan de meet. We trekken onze van de Guinness verzopen schoenen aan richting the green emerald: Ierland. Grian Chatten, het schoffie van de postpunkformatie Fontaines D.C. komt met een soloplaat. Het bloed nog van de knokkels druipend en een laatste oerkreet nog nafluitend in de oren, stapt hij onder een opkomende zon de pub uit. Dat magische moment dat de hemel baadt in een donkerblauwe diepte alvorens de strijd met de Ierse grijsheid te verliezen. Hij is alleen, zonder zijn posse. Verwacht wordt dat hij nog wel even wat vuilbakken omver zou schoppen en de klink van de buurmans voordeur onderplast op weg naar huis, maar kijk: dat doet hij niet. Hij toont berouw, zwakte, melancholie. Hij toont zichzelf.
Op “The Score”, de opener van zijn negen nummers lange biecht Chaos For The Fly, maakt Chatten op majestueuze wijze duidelijk wat we hier gaan krijgen: uitgeklede, eerlijke folk met een duidelijke boodschap. De zachte, haast fluisterende stem over het tokkelende gitaartje in de strofes… mag ik een referentie aan Nick Drake maken? Mogelijk krijg ik hier spijt van, maar goed: dat geldt zowat voor al mijn uitspraken aan de kerstdis na tien uur ’s avonds. De zanger is duidelijk. Heel de avond hing hij de grote Jan uit, maar hij is slechts geïnteresseerd in een enkel iets, namelijk Haar. O muze, ik zou verdomme al mijn street cred, heel mijn imago opgeven voor jou. En daarom kleed ik me uit, tot aan mijn stem en gitaar toe. In het refrein breekt de hemel open, de bevende Chatten verzucht samen met de vrouwelijke backings – zijn verloofde, Georgie Jesson, nota bene: “Aah, you know the score… it ain’t limited to your knowing looks and touches anymore.” Pure lust.
Ook hierna blijft het nummer zijn spanning behouden als de eenvoudige strofe overgoten wordt met een subtiele, ritmische baslijn en krioelende elektronica. We voelen de jeuk, het ongemak, het beleven van onbeantwoorde liefde bij het uitzweten van een gemene kater.
Net hierom zal dit nummer de tand des tijds doorstaan. Het heeft de catch en puurheid van de traditionele Ierse folk, maar deze wordt eigentijds gemaakt. Het voelt het niet aan als een stijloefening. En dat eigentijdse bedoel ik niet enkel muzikaal. Ook de eerlijkheid van deze notoire bad boy hoort bij de tijdsgeest anno 2023. Een nummer dat je altijd kan blijven opzetten en meteen weer meezingen maar dat toch ook onmiskenbaar een bepaalde tijd en de daarin heersende mores weergeeft: dat klinkt als een Song Van Het Jaar.
Pfoe, toch nog blij met de keuze. Sorry voor al het geroep, Sint Spotify. Hier heb je mijn ziel terug. Tot volgend jaar.
