Death Cab For Cutie deed in De Roma wat het er bijna exact vier jaar geleden deed. Het geluid was deze keer beter, de setlist leunde op een puike nieuwe plaat en een bijna jarige klassieker, maar verder was er weinig nieuws te melden. Nog steeds slaagt de groep er niet in om de brug naar het publiek te maken.
So here we are: het nostalgiecircuit. Je kijkt rond je, ziet jezelf in de spiegel op het toilet, en schrikt. Is het echt al zo lang geleden? Ja dus. Dit najaar viert Ben Gibbard in de Verenigde Staten zelfs de twintigste verjaardag van dubbelslag Transatlanticism/Give Up. Vandaag staat hij hier zonder The Postal Service, waarmee hij die laatste plaat maakte, maar met hoofdberoep Death Cab For Cutie. We zijn ondertussen zes worpen verder in de carrière van die groep, en we zijn er allemaal niet jonger op geworden.
Fitter misschien wel. Gibbard heeft al lang het drinken opgegeven, en staat er vandaag strak op, als een afgetrainde fratboy. Die musculatuur wringt met de outsider-anthems van weleer, en ook muzikaal speelt de groep misschien iets te veel alsof ze in een arena staan. Veel subtiliteit laten de heren niet horen, of het zou het trippelende begin moeten zijn, waarin de frontman “I Don’t Know How To Survive” solo inzet. Het is een opluchting dat De Roma voor een keer niet kraakt wanneer de muzikanten invallen, en het nummer openbarst. In weerwil van de reputatie van deze oude filmtempel is het geluid vandaag eindelijk eens degelijk. En meteen kiest ook Death Cab For Cutie voor dat adjectief.
Dit is ruw geschat de vijftiende keer dat we de groep aan het werk zien sinds die eerste keer in de AB Club in 2003 – “nooit werden we beter beter ontvangen, het legde de lat hoog voor de komende twee decennia” – en nooit zagen we hen minder dan dat. Maar ook nooit beter. Death Cab For Cutie is het soort band dat komt, zijn ding doet alsof het dit elke dag doet – dat is toevallig ook zo – maar het ook niet zo bijzonder vindt. Hoe hard de zanger ook benadrukt dat ze deze tweede passage in deze mooie zaal hadden omcirkeld, ik weet niet of ik hem geloof. Aan Nederlandse zalen had hij enkele dagen geleden immers ook goeie herinneringen.
Viel er dan niets moois te rapen? Toch wel. Het zijn vooral de popnummers die er vandaag het beste uitkomen. Het nieuwe “Pepper” bijvoorbeeld, maar het hoogtepunt is “Your Heart Is An Empty Room”, een nummer waarin Gibbard de verlorenheid en onzekerheid van de late twintiger die hij in 2005 was nog eens terugvindt. “And all you see are so many possibilities / to not be alone” croont hij. En het voelt alsof hij nog altijd weet hoe het toen voelde.
In “Asphalt Meadows”, de titelsong van de vorig jaar verschenen tiende plaat van de groep, drijft op een zinderend ritme. “I saw the train doors closing / I felt your sorrow deepen”, gaat het in een van die beeldende zinnen waarop Gibbard een patent heeft. Het nieuwe “I Miss Strangers”, waarvan de tekst verder gaat, “more than I miss my friends”, is het lockdown-anthem dat net iets te laat is verschenen, “Crooked Teeth” het eerste moment waarop de kloof tussen podium en zaal eindelijk wat wordt overbrugd. Want die is er wel. De Rock Werchter-achtige frontstage die band en publiek scheidt zorgt duidelijk voor afstand. En afstandelijkheid.
Progrocksong “I Will Possess Your Heart” blijft zo vandaag hoogst academisch, waar die meanderende baslijn je in andere gevallen als een slang kan besluipen. Terwijl ik dit schrijf staat “The Ghosts Of Beverly Drive” op, en ik voel meer bij de jachtige drums van de plaatversie dan ik enkele uren geleden heb gevoeld; dan klopte er live iets niet.
Misschien is het woord wel “steriel”. Er is immers niets mis met wat Gibbard en kompanen brengen. Dit zijn muzikanten die hun mijlen hebben afgelegd, avond na avond bewezen dat ze deze nummers in de vingers hebben. Vinnig wordt het echter nergens. Zelfs de postrock-achtige finale van setsluiter “Foxglove Through The Clearcut” voelt getelefoneerd aan, waar je een Mogwai-achtige explosie had verhoopt.
In de bisronde wordt nog eens flink uit hitplaten Transatlanticism en Plans geput. “Lightness” is letterlijk een toegift, een albumtrack die enkel voor de echte fans iets zal betekenen, maar ook laat horen waarom Death Cab For Cutie in 2003 zo belangrijk was. In tijden van Strokes en Libertines was de poëzie van Gibbard van een welkome gevoeligheid, net zoals de schaamteloze romantiek van “Soul Meets Body” (“If the silence takes you then I hope it takes me too”) twee jaar later recht in de roos was.
En zo is ook het laatste woord voor de zwijmelaars van weleer. “I need you so much closer” kreunt Gibbard, en de band stuwt “Transatlanticism”-het-nummer naar een langzaam opbouwende climax die nooit echt openbarst. Tientallen koppels wiegen niettemin gemoedelijk mee: nog een laatste keer knallen, nog één keer doen alsof het nog een beetje vroeger is. De afbetaling is in orde, de verbouwing wordt besproken. Straks wordt de babysit afgelost. En binnen enkele jaren heeft Death Cab For Cutie een nieuw album, en staan ze hier ongetwijfeld nog eens. Het is goed zo, maar het voelt wat weinig.
Wat is er mis met bezieling?
