Hij doet misschien niet bij iedereen een belletje rinkelen, maar de Fransman Vincent Munier is een van de meest geprezen natuurfotografen van onze tijd. Enkele jaren geleden trok hij met avonturier en schrijver Sylvain Tesson de Tibetaanse hoogvlakte in om de uiterst zeldzame sneeuwpanter op foto vast te leggen, iets waar nog maar weinigen hem in zijn voorgegaan. Niet zozeer het doel zelf, maar de louterende ervaring op weg naar de panter wordt op verbluffende wijze vastgelegd door co-regisseur Marie Amiguet.
Wie slechts sporadisch in contact komt met natuurdocumentaires is waarschijnlijk het meest vertrouwd met de BBC- en Netflixproducties van David Attenborough zoals Planet Earth en Our Planet. Hierin worden natuurlijke taferelen die vaak nooit eerder op lens vastgelegd zijn, op sterke wijze in beeld gebracht en van vakkundige commentaar voorzien door de innemende Attenborough. Zijn voice-over kan haast rechtstreeks in een biologiehandboek neergepend worden.
Hoewel La Panthère des Neiges qua productie een aantal divisies lager speelt, hoeft de film qua verbluffende tableaus allerminst onder te doen. Met niets meer dan oerdegelijk materiaal en een Spartaanse volharding en geduld brengen Amiguet, Munier en Tesson een afgelegen wereld tot leven die voor velen van ons nauwelijks bekend is. Waar deze film nog verschilt van veel andere docu’s in het genre, is dat de informatieve context die geschetst wordt erg schaars blijft. We krijgen geen voice-over die ons even komt uitleggen hoe weinig van die sneeuwpartners er nog ronddolen op onze planeet en hoe uitzonderlijk het is om zo’n exemplaar te spotten. Door het feit dat we ons duo waanzinnige beproevingen zien doorstaan om hun panter te vinden, begrijpen we hoe uitzonderlijk de situatie is. Dat betekent echter niet dat deze film een zoveelste avonturenfilm is waarin het excentrieke karakter van de protagonisten het eigenlijke onderwerp van de film is, zoals dat bijvoorbeeld het geval is bij het Oscar winnende Free Solo over Alex Honold’s beklimming van El Capitán. La Panthère des Neiges richt de camera dan wel op humane (het olijke duo Munier-Tesson) en animale (de Tibetaanse fauna) protagonisten, maar de boodschap die de film wil brengen gaat verder dan dat: de verhouding tussen mens en omgeving en hoe we steeds meer vervreemd zijn geraakt van die omgeving.
Het is aandoenlijk om te zien hoe de doorwinterde allesweter Vincent Munier zijn kameraad Tesson, zonder de belerende professor uit te hangen , weet mee te slepen in zijn passie. Aanvankelijk geeft Tesson nog schoorvoetend toe dat de missie voor hem enkel geslaagd is als ze de panter effectief weten te spotten, gaandeweg komt hij echter tot inzichten die verder gaan dan dit. Eén van de meest aangrijpende momenten is Tesson tot het besef zien komen dat ze, na dagen verwoede pogingen om wild te spotten, zelf constant in het vizier staan van in de rotsen en grassen verborgen wild. De verwoestende fotoreeks van antilopen en ander adembenemende Tibetaanse fauna die onbevreesd in de camera staren, vaak nauwelijks zichtbaar in het frame vanwege hun indrukwekkende camouflage, zijn sterke staaltjes van beeldend vertellen. Anno 2022 is het sowieso een risicovolle keuze om minutenlang enkel foto’s te tonen op het cinemascherm, maar deze gedurfde momenten zijn één van de hoogtepunten van de film. Voorzien van Warren Ellis’ (met medewerking van Nick Cave) schurende violen en piano op de geluidsband – de soundtrack doet erg denken aan ’s mans even geslaagde score van The Assassination of Jesse James By The Coward Robert Ford – wordt dit geheel nog enkele niveaus hoger getild.
Ook al pogen beeld en muziek in La Panthère des Neiges je naar hogere sferen te brengen, toch wordt de toon van de film opvallend licht gehouden. De haast verheven beelden worden afgewisseld met een overvloed aan banaliteiten die een andere boodschap van de film willen benadrukken: we zijn maar een stelletje nietige wezens die een kleine poging doen om onze omgeving te begrijpen. Naast alle pracht toont Amiguet ons ook hoe het komische duo klungelt met hun materiaal of hoe ze als twee onnozelaars in het gras rondkruipen in een camouflagebroek. Dit staat in schier contrast met de beelden van het wild dat wel weet op te gaan in zijn omgeving. Zo lijkt het wel alsof de panter heel de film toekijkt hoe die onnozelaars haar proberen te ontmaskeren. Een verdienstelijke poging moet hij denken, maar ze komen nog niet aan de voeten van de Tibetaanse heersers zelf.