Al meer dan tien jaar tast de Noord-Ierse producer Max Cooper de grenzen van technologie en muziek af. De audiovisuele installatie ‘Transcendense’ in het kader van and&-festival is een nieuwe fase in dat steeds evoluerende proces waarin hij op zoek gaat naar schoonheid in natuur en wetenschap.
Voorlopig nog geen optredens, maar Het Depot, and& en Cooper hebben in de plaats een technologisch en artistiek hoogstandje voorzien. Van dinsdag tot zondag kan je in de prachtige barokke Sint-Michielskerk in Leuven gedurende vijftien minuten individueel al liggend op een riser een zonder twijfel indrukwekkende audiovisuele ervaring ondergaan. Rode draad is, zoals de naam het zegt, het transcendente.
“Het werkt op verschillende niveaus: er zijn de transcendentale nummers, transcendentale dimensies in ruimte, de transcendentale setting in een kerk en transcendentale audio via de soundtrack en audio-installatie die het gevoel van gewichtloosheid geeft”, legt Cooper vanuit Londen uit. “Tot slot is er ook nog de transcendentale vraag die wordt gesteld aan elke bezoeker.”
Cooper is wat dat thema betreft niet aan zijn proefstuk toe. De installatie ligt in het verlengde van Coopers laatste plaat Yearning For The Infinite, zijn meest uitgebreide en expressieve project tot nu toe; een audiovisuele weergave van de menselijke obsessie met het onbereikbare, in opdracht van het gerenommeerde kunstcentrum Barbican in Londen.
“Dat was de eerste keer dat ik transcendentale nummers gebruikte in een project, maar ik ben er al lang door gefascineerd. Het is een thema dat waarschijnlijk nog zal terugkeren. Eigenlijk gebruik ik mijn projecten om te leren over onderwerpen waarin ik interesse heb.”
Zoektocht
Kenners weten het misschien wel: voor Cooper, die zelf een doctoraat in de databiologie heeft, gaan wetenschap, geluid en het visuele hand in hand. De moeite om te lezen is het artikel ‘Transcendental Tree Map’ op zijn website. “Wetenschap is voor mij altijd een esthetische en emotionele bezigheid geweest, waarbij ik me op elkaar inwerkende structuren en processen voorstelde, die elk aanleiding gaven tot de volgende”, stelt hij. “Ik heb een groot deel van de afgelopen tien jaar besteed aan het zoeken naar kunst in de wetenschap, waarbij ik de schoonheid van natuurlijke systemen gebruik als een visuele achtergrond om mijn muziek op te tonen en mijn optredens te vormen.”
Zo werkte hij voor de installatie in Leuven samen met Martin Kryzwinsky, een bio-informaticus gespecialiseerd in datavisualisatie uit Vancouver wiens werk ook al The New York Times en Wired haalde. Kryzwinsky schreef de codes voor de visuals. “In wetenschap zit er net als in muziek veel esthetiek. Nummers zitten vol van natuurlijke structuren, voor mij is de liefde voor natuur en kunst geconnecteerd. In se gaat wetenschap over patronen in de natuur, muziek over patronen in geluid. Dat is de reden waarom we van muziek houden. Alle culturen hebben muzikale patronen en om die reden is het een deel van het menselijke leven en instinct.”
Hoewel hij de Sint-Michielskerk nog niet kon bezoeken door de covidbeperkingen was Cooper meteen enthousiast nadat hij er een virtuele rondleiding kreeg. “In de kerk kwam alles samen uit verschillende invalshoeken en ideeën. Het is geen religieuze installatie, maar een combinatie van het artistieke, wetenschappelijke en religieuze”, klinkt het. “Ik bekijk het vanuit een seculier perspectief. Kerken zijn een mooi onderdeel van onze geschiedenis, ze zijn ontworpen om te inspireren en er gaan krachtige emoties van uit.”
Ook wat kerken betreft, is Cooper niet aan zijn proefstuk toe: hij deed vorig jaar al een audiovisueel project in de prachtige Carlisle Church in Belfast. “Dankzij de locatie is al een deel van het werk gedaan. Er ontstaat een juxtapositie van wiskundige structuren en het interieur van de kerk. Mijn belangrijkste doel is om te proberen de structuur aan te vullen met mijn muziek en visuele projecties, de beelden rond de architectuur te kaderen en te proberen iets muzikaal en visueel samen te stellen dat bij elkaar past.”
Innovatie
Sinds Cooper zich volledig richtte op muziek maakt hij er een studie van om zoveel te innoveren binnen de elektronische muziek. “Mijn muzikale zoektocht startte in 1998 toen ik begon te draaien in clubs, mijn eerste productie was rond 2005, in 2010 experimenteerde ik voor het eerst met surroundgeluid – innovatie is altijd een doel geweest. De eerste keer dat ik live visuele kunst, wetenschap en muziek combineerde, was in 2014.” Datzelfde jaar introduceerde Cooper nog iets baanbrekend, ditmaal op ADE: een 4D-geluidssysteem waarmee hij een volledig nieuwe “bouwsteen aan de grondbeginselen van de muziek” wou toevoegen, zo legde hij uit aan VICE.
Als elektronische muziekartiest kijk Cooper dan ook met veel bewondering naar het steeds veranderende genre. “Het wordt gedreven door een jonge generatie die steeds vernieuwing wil. Maar ook door technologie: toen ik in de jaren negentig startte als dj, kon ik me de audiovisuele shows van de laatste jaren bijlange nog niet inbeelden. Moderne geluidssystemen staan me vandaag ook toe zeer detaillistisch te werken, the sky is op dat vlak the limit. Technologie opent zoveel nieuwe deuren.”
Zweterige rave
Cooper mocht in het verleden al aantreden op het Lichtfestival in Gent, Bozar Electronic, de AB en twee keer op Dour: heeft hij dan een speciale connectie met België? “België en ook Nederland waren de eerste landen waar ik mijn eerste echte liveoptredens deed. Ik had meteen het gevoel dat er een connectie was. Mijn eerste show was trouwens in Zukunft in Brussel in 2009”, zegt Cooper die in coronatijden druk bezig was met nog tal van andere projecten.
“Recentelijk nog met augmented reality en ik heb ook gewerkt aan een nieuwe plaat die ik hopelijk snel live kan brengen. Of ik de optredens mis? Enorm, ik denk dat we allemaal nood hebben aan een zweterige rave. Daarnaast maakte ik ook een soundtrack voor Jacob Jonas The Company, een dansgezelschap uit Californië. Dat is het positieve aan de lockdown: ik heb veel geëxperimenteerd met andere kunstvormen in plaats van touren.”
Meer info over and&-festival is te vinden op www.andleuven.com
