Terwijl hun Keenroh XL-project nog ergens ligt na te smeulen, komen pianist Thijs Troch en fluitist Jan Daelman alweer met iets nieuws op de proppen. Zopas werd op het El Negocito-label namelijk de debuutplaat Abel van het improvisatiekwartet Kabas voorgesteld. Na een eerste concert in de Gentse thuisbasis, zette deze band haar uitgebreide internationale release-tournee verder in Den Hopsack in Antwerpen.
Een tweetal jaren geleden maakten we kennis met de vrije improvisatie van het duo Keenroh, dat op haar titelloze debuut een muzikaal universum creëerde vol avontuurlijke interacties en donkere melancholie. De wat minder courante combinatie van piano en fluit bleek in de handen van dit piepjonge duo een perfect match, wat ook de jury van de Jong Jazztalent-wedstrijd tijdens Gent Jazz in 2014 niet ontging, want die Keenroh beloonde zowaar met de eerste prijs. Na een geslaagd hoofdstuk met het negenkoppige Keenroh XL dat uit die overwinning voortvloeide en enkele uitweidingen met Dirk Serries onder de naam Residuum Free Unit, zijn Troch en Daelman nu samen terug met het kwartet Kabas, waarmee ze nog maar eens een tandje bijsteken in hun verkenningstocht van de geïmproviseerde muziek.
Bij Kabas vinden we ook Nils Vermeulen (contrabas) en Elias Devoldere (drums) terug, die natuurlijk heel eigen ervaringen en referenties binnenbrengen. Vermeulen kwamen we samen met Troch al tegen in Jukwaa, dat met Harbinger Of Imminent Ruin onlangs nog een nieuwe plaat afleverde, terwijl we Devoldere vooral kennen van Humo’s Rockrally runner-up Nordmann. Het kwartet herbergt dus allemaal improvisatoren van de nieuwe generatie, jonge twintigers die nog maar aan het begin staan van hun muzikale carrière. In Den Hopsack – een charmant cafeetje in het oude Antwerpse stadscentrum – speelden deze lui hun tweede release-concert van een lange reeks, die hen ook nog onder meer in de Lokerse Jazzclub, De Ruimte in Amsterdam en zelfs tot in Berlijn zal brengen.
Kabas is duidelijk niet de groep van het groot lawijt. Dat zou ook nogal vreemd zijn met een fluitist in de rangen, die qua volume stevig in het nadeel is. Het kwartet houdt daarentegen van detailwerk, wat mooi geïllustreerd werd wanneer Daelman en Vermeulen elkaar opzochten in enkele spelletjes met boventonen. De bij elkaar gebonden takken waarmee Devoldere de vellen met veel beheersing beroerde, maakten het palet alleen maar rijker, want deze zelfgemaakte rods zorgden af en toe voor een onverwacht bijgeluid of een toevallige vondst. Troch beperkte zich aanvankelijk vooral tot het snarenwerk in de klankkast van de piano, maar voegde na verloop steeds meer slinkse akkoorden toe (die ons om de een of andere reden aan Mal Waldron deden denken). Alles bij elkaar leverde dat een zeer mooie textuur op die zich verder op een organische manier en zonder grote schokken mocht ontwikkelen.
De set bestond uit drie uitgebreide stukken (plus een korte toegift), het ene al wat heviger dan het andere. De rollende loopjes in het lage register die Troch op regelmatige basis uit de piano jaagde zorgden voor wat onrust en beweging, en leken de muziek af en toe naar een korte maar krachtige ontlading te sturen. In de aanloop daarnaar zag men Vermeulen en Devoldere wel eens naar elkaar toegroeien, om dan enkele seconden samen te klitten en meteen weer van elkaar weg te stuiteren. Van echt ritmewerk kon men dan ook niet zozeer spreken. Het was vooral een stevige, onderhuidse puls waarmee de bas- en drumtandem zich op creatieve wijze onderscheidde.
Daelman speelde op verschillende fluiten, waaronder een exemplaar uit bamboe en een dwarsfluit zonder mondstuk, waarmee hij voor intrigerende, vocaalachtige klanken zorgde in de heftige passages (wat overigens ook bij Keenroh het geval is). Voor het meer meanderende werk kon hij steeds rekenen op Troch, waarbij bas en drums zich enkele keren doelbewust terugtrokken om het woord aan het geoliede duo te laten. Het feit dat het concert puur akoestisch werd afgewerkt speelde daarbij in hun voordeel. Het verplichte het selecte publiek namelijk om de aandacht er bij te houden en waar nodig zelfs de adem in te houden.
Wie het kwartet de komende weken nog aan het werk wil zien, krijgt daar volop de kans toe. Nog tot eind april doorkruist Kabas onze contreien, van Brussel naar Den Haag en via Rijsel naar Berlijn. Maar men kan het natuurlijk ook gewoon met de cd doen (of de vinyl, die binnenkort nog verschijnt).
De foto’s van Geert Vandepoele werden een dag eerder in El Negocito (Gent) gemaakt.
