Hij ontfermt zich over andermans verhalen. Voor The Imagined Savior Is Far Easier To Paint verkiest Ambrose Akinmusire niet zijn eigen levenswandel als inspiratiebron, maar geeft hij zowel roerende gebeurtenissen als bijzondere individuen uit zijn omgeving een heldere stem. Een andere benadering dan zijn debuutalbum bij Blue Note, die meteen voor een doordringende indruk zorgt. Akinmusire’s tweede is een intiem pronkstuk met menselijke betrokkenheid als kern.
Verhalen hebben altijd al Akinmusire’s muzikale universum omarmd. Zo denken wij terug aan het magistrale openingsstuk “Confessions To My Unborn Daughter” van het album When The Heart Emerges Glistening (zijn debuut bij Blue Note), dat meteen de toon voor de volgende composities heeft gezet. Akinmusire adoreert de kunst van het vertellen, met zijn trompet als een expressieve uitlaatklep. Jazz is daarbij geen abstracte term, maar een levend organisme en een collectief begrip van ervaringen, impressies en verleden.
We horen Akinmusire’s levendige vertelstijl meteen bij “Marie Christie”, in de wijze waarop hij nadrukkelijk met zijn trompet het woord voert: zonder vaste leidraad voor melodie, ritme of tempo. Akinmusire wisselt van stijl en dynamiek alsof het hem nauwelijks moeite kost, terwijl Sam Harris een meer dan behendige begeleiding op piano brengt. Net boven de drie minuten is “Marie Christie” een korte en krachtige ouverture — pittig zonder aan intimiteit in te boeten — voor een serie van uitgesponnen composities.
Op andere ogenblikken voert niet melodie maar het gesproken woord de leidraad, met “Rollcall For Those Absent” en “Asiam” als twee sterke referentiepunten. Waar “Asiam” zich eerder in een lange traditie van vocal jazz probeert te situeren (denk aan Mark Murphy), is er met “Rollcall” voor een onconventionele benadering gekozen (een kinderstem noemt een reeks van zwarte jongeren die de afgelopen jaren om het leven zijn gekomen –veelal door schietongevallen). Akinmusire bestrijkt een palet dat van onthutsend tot ontroerend reikt.
Meer dan zijn voorganger draagt The Imagined Savior Is Far Easier To Paint de stempel van zijn ontwerper. Akinmusire schotelt zijn luisteraars langgerekte en intense epossen voor, stevig om te doorgronden , waar de klemtoon op melodieuze doorontwikkeling ligt. Continuïteit zonder in herhaling te vallen. Dergelijke wendingen gebeuren verrassend geruisloos tijdens “J.E. Nilmah (Ecclesiastes 6:10)”, met een doordacht sprongetje tussen eenzame zoektocht en bevlogen samenspel. In “As We Fight” prefereert Akinmusire kleine accentwijzigingen in tempo en harmonie, die de voortrazende muziekstroom telkens van koers veranderen. Alleen spijtig dat niet alle composities diezelfde graad van afwisseling en complexiteit bevatten — vooral “Memo” sleept iets te lang aan.
Los van structuur weet Akinmusire met gevoel en emotie — soms is er een donker kantje of zelfs sprake van een vleugje tragiek — tussen intimiteit en gewichtigheid te balanceren. Er zijn bescheiden orkestraties bijgehaald om composities kracht bij te zetten, zonder ooit in storende contrasten te vervallen. Akinmusire kan echter ook rust en bezinning op de voorgrond laten treden, zoals dat bij “Ceaseless Inexhaustible Child” (met zang van Cynthia Brown) het geval is.
Oogappel van The Imagined Savior Is Far Easier To Paint is “Our Basement”, een compositie die treffend Akinmusire’s kijk op muziek weet te vatten. Geen purisme of een exclusieve benadering van jazz, wat geïllustreerd wordt door de prominente rol voor vocals en tekst (Becca Stevens). Harmonie vormt een elementaire bouwsteen, zonder het vormelijke experiment volledig te schuwen — zie Akinmusire’s weefselachtige melodieën en hermetische intermezzo’s. Een impressie van openheid overheerst, een lokmiddel voor een breder publiek en tegelijk het draagmiddel voor een onderliggende boodschap.
Zonder alles uit de doeken te doen, willen we ten slotte graag “The Beauty Of Dissolving Portraits” nomineren voor mooiste songtitel van het jaar. Voilà, daarmee is er genoeg verteld en kunnen we stilaan tot de essentie komen: Ambrose Akinmusire heeft met hart en ziel aan het creatieproces van zijn nieuwe album The Imagined Savior Is Far Easier To Paint leiding gegeven. Niet helemaal zonder fouten, maar perfect menselijk en vooral hartverwarmend schoon.
