TOP 10
1. Shame
Regisseur/kunstenaar Steve McQueen vertaalt in ‘Shame’ op een meesterlijke wijze de kwellingen van een seksverslaafde naar het scherm, zonder gebruik te maken van huis-, tuin- en keukenpsychologie of platte obsceniteiten. Zijn messcherpe observatie van de frustraties en emotionele blokkades van een man wiens leven wordt gedomineerd door zijn obsessie voor seks zindert nog lang na. Met een briljante vertolking van Michael Fassbender als kers op de taart vormt ‘Shame’ één van de meest memorabele én confronterende films van de voorbije jaren.
2. Once Upon a Time in Anatolia
In handen van Turks regisseur Nuri Bilge Ceylan vormt een nachtelijke zoektocht naar een lijk één van de meest verbijsterende films van het jaar. De prachtige enscenering, magnifieke belichting – wat men al niet met een paar autokoplampen kan bewerkstelligen – filosofische mijmeringen en breed uitgesponnen long takes doen vermoeden dat regisseur Andrei Tarkovski gereïncarneerd is en in Turkije vertoeft.
Wat krijg je als je een befaamde tragedie van Shakespeare laat vertolken door een stel bajesklanten in Rome? Grandioze cinema, zo blijkt. Van begin – de casting – tot eind – de terugkeer naar het dagelijkse leven in de gevangenis – weten de bejaarde gebroeders Taviani te fascineren en verbazen door hun selectie van briljante amateuracteurs en innovatieve enscenering. Dé revelatie van het voorbije Filmfestival van Gent!
4. Beasts of the Southern Wild
Geen wonder dat het debuut (!) van Benh Zeitlin wordt bedolven onder de superlatieven en prijzen (zowel in Sundance, Cannes en Gent). Zeitlin’s magische portret van een vader – dochterrelatie en de overlevingsdrang van het kleine meisje Hushpuppy in het diepe zuiden van de VS is simpelweg betoverend, ontroerend, wondermooi en heerlijk fantasierijk!
Lars Von Trier mocht dan met het prachtige ‘Melancholia’ in 2011 de eindejaarslijstjes domineren, in 2012 is het de beurt aan land- en naamgenoot Joachim Trier. Met het existentiële pareltje ‘Oslo, August 31st’ bewijst Trier dat een film over melancholie en wanhoop oogverblindend en hartverscheurend kan zijn.
6. A Simple Life
Aziatische films zijn in 2012 een beetje ondervertegenwoordigd. Met ‘A Simple Life’ van regisseuse Ann Hui kwam er vanuit Hongkong echter een juweeltje aangewaaid. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal geeft ‘A Simple Life’ op een ingetogen en diep ontroerende manier een inkijk in de hechte relatie tussen een volwassen man en zijn bejaarde huishoudster.
7. Killer Joe
Regisseur William Friedkin gaat de nihilistische toer op met het zinderende, gewelddadige ‘Killer Joe’. Matthew McConaughey is fenomenaal als de creepy sadistische huurmoordenaar Joe die de vuile zaakjes van een white trash gezin moet opknappen. Gedurfd, humoristisch en gitzwart. Neo-noir op topniveau!
8. Wuthering Heights
Deze rauwe, naturalistische verfilming van Emily Brontë’s Wuthering Heights – met een zwarte Heathcliff – is tegelijk ruw en poëtisch. Andrea Arnold blijft trouw aan de droefgeestige gothic novel en illustreert na ‘Fish Tank’ en ‘Red Road’ dat ze een voortreffelijke cineaste is.
9. Looper
‘Looper’ krijgt niet enkel een mooi plaatsje in de top tien, de film mag eveneens een gooi doen naar ‘Beste Actiefilm’ en ‘Beste Sciencefictionfilm’ van 2012. Het duo Rian Johnson/ Joseph Gordon-Levitt slaagt er na het fascinerende ‘Brick’ wederom in een originele, intelligente film te fabriceren. Daarenboven is Gordon-Levitt wel zeer overtuigend als de jonge Bruce Willis.
10. Beyond the Hills
De (te) lange duur (155 minuten) ten spijt is ‘Beyond The Hills’ van Roemeen Christian Mungiu (‘4 Months, 3 Weeks and 2 Days’), over een duiveluitdrijving in een klooster, een beklemmend portret van de vriendschap tussen twee vrouwen. Aan de hand van lang aangehouden shots dissecteert Mungiu minutieus de desastreuze onverschilligheid en bijgelovigheid in de Roemeense samenleving.
Films die de top tien net niet haalden, maar zeker in een top twintig zouden belanden : ‘Elena’, ‘Weekend’, ‘A Royal Affair’, ‘Amour’, ‘Jane Eyre’, ‘I Wish’, ‘Moonrise Kingdom’, ‘Tinker Tailor Soldier Spy’, ‘Take Shelter’ ‘The Deep Blue Sea’.
FLOP 5
1. Lock Out
Een stevige actiefilm wordt op tijd en stond zeker geapprecieerd, maar wat Luc Besson en de zijnen in ‘Lockout’ tevoorschijn toveren, overschrijdt de grenzen van de goede smaak. Duf, ongeïnspireerd, clichématig en voorspelbaar.
2. Tot Altijd
In vergelijking met terechte winnaar ‘A Perdre La Raison’ van Joachim Lafosse (de beste Belgische film van 2012) zal ‘Tot Altijd’ van Nic Balthazar eerder in aanmerking komen voor de categorie ‘Slechtste Belgische Film van 2012’. Ondanks het gedurfde onderwerp – de euthanasie van een MS-patiënt – slaagt de weinig subtiele Balthazar er niet in sentiment en humor op gepaste wijze te hanteren.
Blijkbaar leverde het hardvochtige beleid van Margaret Thatcher onvoldoende materiaal op om een boeiende biopic te maken en concentreerde regisseuse Phyllida Lloyd zich dan maar op de oude dag van de ‘Ijzeren Dame’ met een pathetisch, ongenuanceerd en saai portret tot gevolg.
4. Love is all You Need
Susanne Bier draag ik, sinds ze ‘After the Wedding’ uit haar mouw schudde, hoog in het vaandel, maar wat de regisseuse in ‘Love Is All You Need’ (de titel alleen al!) aan sentiment en goedkope humor tentoonspreidt, is hemeltergend zonder meer, ondanks de verdienstelijke vertolkingen. Sorry, Pierce!
5. The Paperboy
Het ‘what the fuck?’ –gehalte van ‘The Paperboy’ was zo hoog dat mijn interesse voor de toekomstige maaksels van regisseur Lee Daniels wel zeer tanende is (de Janis Joplin biopic in spe ten spijt). Want wat is ‘The Paperboy’ eigenlijk? Een zuiderse zinderende thriller? Een sociale aanklacht tegen racisme? Of een goedkoop en pervers tv-filmpje? Frankly, my dear, I don’t give a damn.
En dan nog…
Meest overtuigende slechterik van het jaar : het was een close call tussen Javier Bardem in ‘Skyfall’, Matthew McConaughey in ‘Killer Joe’ en Tom Hardy in ‘The Dark Knight Rises’, maar het is dan toch in het voordeel van Bane uitgedraaid. ‘Bronson’ van Nicolas Winding Refn was reeds een voorbode van het dreigende talent van Hardy dat hij met Bane vervolmaakt aan de hand van een griezelig masker en dito stem. Zelfs geparodieerd in ‘South Park’ doet zijn ijzingwekkende stem de nekharen overeind staan.
Slechtste seksscène: de telepathische vrijscène tussen Nicole Kidman en John Cusack in ‘The Paperboy’.
Ontroerendste afscheid : dat tussen de twee homoseksuele mannen in ‘Weekend’.
Favoriete verboden romance : die tussen Mads Mikkelsen en Alicia Vikander in ‘A Royal Affair’.
Een overdaad aan mannelijk (half)naakt: De hoeveelheid mannelijk vlees die Steven Soderbergh de kijker in ‘Magic Mike’ – een film over het reilen en zeilen in de mannelijke stripperswereld – voorschotelt, bleek net iets te overdadig. En dan heb ik het nog eens niet over het enorme talent van Joe ‘Alcide’ Manganiello aka Big Dick Richie.
Verrijzenis van het jaar : die van Sparky, het hondje in ‘Frankenweenie’.
Hunk van het jaar : Aaron Taylor – Johnson mag gezien zijn ravissante verschijning als de drugdealende Ben in ‘Savages’ en graaf Vronski in ‘Anna Karenina’ altijd eens op bezoek komen. Dat de jonge god op oudere vrouwen valt is uiteraard mooi meegenomen.
Babe van het jaar: Marion Cotillard.
Lelijkste onderkaak : actrice Keira Knightley is een mooie deerne, maar verliest toch wat van haar pluimen door haar prominente onderkaak in ‘A Dangerous Method’.
Meest penetrerende blik : Michael Fassbender in ‘Shame’.
Beste acteerprestatie in een slechte film: die van Meryl Streep in het abominabele ‘The Iron Lady’. Afschuwelijke film, impressionante vertolking.
Schattigste filmkoppel : de weggelopen tieners in ‘Moonrise Kingdom’.
Grootste brok-in-de-keel-moment : het einde van ‘A Perdre La Raison’.
Moedigste rol: die van Porfirio Ramírez Aldana. In ‘Porfirio’ geeft hij een niets onthullende vertolking van zichzelf als een verlamde aan zijn rolstoel gekluisterde Colombiaan.
Beste prequel : ‘Prometheus’.
Slechtste make – up : die van Leonardo DiCaprio in ‘J. Edgar’.
