Het was bijna voorspelbaar, maar ook met Glasvegas ging de slet genaamd roem op de loop. Drank, drugs, en een onrustwekkende verdwijning leken de headlines over de groep te beheersen, maar een tweede plaat kwam er dan toch: afgelopen lente sloeg een ontnuchterde groep terug met Euphoric /// Heartbreak \. “We zijn nog nooit zo gelukkig geweest”, zegt gitarist Rab Allan.
Natuurlijk kon al die chaos niet zonder slachtoffers. En dus vertrok drumster Caroline McKay net voor de opnames van Euphoric /// Heartbreak \. Geen zin meer om in een band te zitten; geen zin meer om drumster te zijn. Ze was, uiteindelijk, ook maar gerekruteerd door frontman James Allan omdat ze er cool uitzag. “Ze heeft zichzelf toen leren drummen, maar dat bleef natuurlijk erg rudimentair”, zegt Rab, Allans neef, vandaag. “Toen we besloten dat we op onze tweede plaat meer complexe ritmes wilden gebruiken, zoals normale bands doen, bleek dat onhaalbaar voor haar. Haar beslissing om op te stappen, zette de deur dus wel open om te zoeken naar een technisch begaafdere drummer. Een geluk bij een ongeluk dus; we vonden Jonna Löfgren, een Zweedse drumster, met de nodige skills. Jammer natuurlijk dat we Caroline verloren, maar de balans slaat toch positief uit: de band is momenteel op zijn best, en we zijn ook nooit zo gelukkig geweest.”
Elke dag wasted
Dat was wel anders in de jaren na de release van Glasvegas in 2008. De band verloor zich in drank en cocaïne, en in 2009 raakte James Allan zelfs enkele dagen vermist. Vandaag is de groep zo goed als clean, iets wat ze naar eigen zeggen volledig zelf bewerkstelligden. “We waren er allemaal even erg aan toe”, zegt gitarist Rab. “Alleen is het in het geval van James wat meer gedocumenteerd. Soms loopt het wat uit de hand, en ontaardt het in gekte, en dan moet je beseffen dat het genoeg is geweest. Het is goed dat Jonna nu in de groep zit: zij drinkt alleen maar. Dat heeft een goed effect op ons.”
“Van de ene dag op de andere ophouden — en dat is wat we gedaan hebben; geen afkickklinieken of zo; gewoon een heel bewuste beslissing — was heel moeilijk. We waren verslaafd. We hadden twee jaar lang de gewoonte gehad om dagelijks te gebruiken, dagelijks wasted te zijn. Ik denk dat we er alleen maar van af zijn geraakt, omdat we ook heel graag wilden stoppen. Als iemand ons had geforceerd, was het nooit gelukt. Ik zal niet zeggen dat ik nooit meer gebruik, maar dan spreken we over twee keer in de laatste vijf maanden.”
“Maar het was nodig. Ik zag dat James zijn talent aan het verspillen was, en ik heb hem gezegd dat we er mee moesten kappen. Het vroeg wat overredingskracht, maar uiteindelijk hebben we dat gedaan. En wat ik en James doen, dat doet Paul (Donoghue, bassist, mvs) ook. En dat was dat. Het was een keerpunt voor de groep, zowel muzikaal als persoonlijk.”
“Het heeft veel verbeterd. Toen we met onze vorige plaat toerden, deed ik zelfs geen moeite om iets van de steden waar we speelden te zien. Ik bezoop me elke avond, en bleef de volgende dag gewoon in bed tot ik er uit moest. Ik heb daardoor heel wat gemist, denk ik. Deze keer maak ik er een punt van om te proberen zoveel mogelijk te zien van de plekken waar we staan. De leukste plek? Nu moet ik België zeggen zeker?”, glimlacht hij. Wees maar eerlijk, sussen we. “Rome was mooi. En Stockholm ook. Maar Brussel is heel erg mooi. Het verbaasde me gisteren echt hoe fijn het hier is.”
Een match made in heaven
Over steden gesproken: Euphoric /// Heartbreak \ werd opgenomen in Los Angeles, zowat het wit tegenover het zwart van Glasgow. Hoe voelde dat? “We dachten dat we ons volledig vervreemd zouden voelen”, zegt de gitarist, “maar uiteindelijk zijn we elke avond wel op een feest beland. (lacht) We hadden zo’n huis aan het strand gehuurd, en hebben daar ongeveer twintig nummers opgenomen op drie weken. We maakten de platenfirma wijs dat dat vier maanden heeft geduurd, zodat we langer konden blijven. ’t Was er geweldig. Vanuit het huis zagen we voortdurend joggers passeren, wat een erg grappig gezicht was voor ons: in Glasgow loop je alleen maar als ze je achterna zitten. We konden er maar niet bij dat er zoveel mensen liepen.” (schatert)
“Hoe het was om met Flood (legendarisch producer van onder andere Smashing Pumpkins,U2, PJ Harvey en Depeche Mode, mvs) te werken? Hij is een genie. Hij en James zijn de meest bizarre karakters die ik ooit ontmoet heb. Het was fijn om iemand tegen te komen die even vreemd als James is. ’t Was het bewijs dat James écht is. Flood was niet alleen producer, maar ook een vriend. Hij gaf ons vertrouwen, liet ons geloven in onszelf. Hij heeft ook zelf gevraagd om ons te producen. Eigenlijk waren we aan het album begonnen met Rich Costey die ook ons debuut had opgenomen, maar we hebben hem ontslagen nog voor we echt gestart waren. We moesten dus opnieuw op zoek naar een producer, en aangezien ik toen veel naar Violator van Depeche Mode luisterde, kwam Floods naam weer naar boven. Iemand bij de platenfirma vertelde me dat hij al langer met ons wilde werken. Een match made in heaven dus.”
De les van Bono
“Neen, die synthesizers hadden we zelf al in onze muziek binnengebracht. Ik weet dat het lijkt alsof hij die als man achter Depeche Modes Violator heeft gesuggereerd, maar onze demo’s stonden er al vol mee. We luisterden veel naar dingen als Visage en OMD, en dat is er zo in geslopen. Flood heeft het wel allemaal veel beter doen klinken. Er staan trouwens veel minder synths op de plaat dan je denkt: veel is eigenlijk vervormd gitaarwerk; ik heb me wat nieuwe pedaaltjes gekocht, zie je. Live gebruik ik ze om die keyboards ook aan te sturen. Da’s nodig, want ik moet gitaar kunnen blijven spelen, aangezien James dat niet meer doet. Hij is een zanger nu. ’t Is een beetje een echte man op dat vlak; hij kan geen twee dingen tegelijk doen.”
Maar goed ook, glimlacht Rab. “Om eerlijk te zijn, is hij ook helemaal niet zo goed op gitaar. Hij is veel beter op toetsen. Dus het kwam me wel uit eigenlijk; het maakte mijn job gemakkelijker. Nu moet ik zijn verkeerde akkoorden niet opvangen. Hij kan zich gewoon niet concentreren, en dat is ook waarom hij zo getalenteerd is. Die dagdromen van hem geven inspiratie. Nu hij zich concentreert op zang, zijn mensen ook erg verrast hoe goed hij kan zingen. Hij is een geweldige zanger, maar dat heeft hij lang niet willen geloven. Hij vond dat hij hoogstens ok was, maar een paar mensen die hij dat heeft verteld, hebben hem dat uit zijn hoofd gepraat. Dat een van hen Bono was, zal geholpen hebben.” (lacht)
Hoe is dat, Bono ontmoeten? “Gek. Ik wist helemaal niet wat te verwachten, maar hij was heel respectvol. Hij vertelde ons waarom hij ons zo goed vond, en specifiek in detail wat in welke songs. Geweldige ervaring om die optredens in het voorprogramma van U2 te doen, trouwens. Afschrikwekkend was het anders wel. We hadden al even niet meer gespeeld, en dan moesten we meteen dat soort podium op, voor een massa die alleen maar U2 wilde. Ik probeerde het als een leerzame ervaring te zien, en er lessen uit te trekken. Dat waren 1) de groep was afschuwelijk, 2) mijn materiaal trok op niets en 3) James’ gitaarspel leek nergens naar. Over die drie dingen hebben we daarna gepraat, wat er toe geleid heeft dat James zich zou toeleggen op zang, ik nieuwe versterkers en pedalen heb gekocht, en dat we besloten dat de band beter moest worden. Toen heeft Caroline ook drumlessen gekregen. Dat was net voor ze besloot op te stappen. Ze wilde en kon het gewoon niet meer opbrengen.”
“Die arenaconcerten waren zeker geen droom die werkelijkheid werd. Toen we begonnen, spraken we niet af dat we even groot als U2 wilden worden, maar enkel dat we een goeie groep moesten worden. Ik denk niet dat spelen voor 60.000 mensen me erg gelukkig zou maken, als ik niet in een goeie groep met goeie songs zou zitten. Dat is wat me blij maakt, of we nu voor twintig of tweehonderd man staan. Ik kwam een paar weken geleden nog zo’n groep tegen in Engeland — ik ga de naam niet zeggen, je zou ze herkennen — die tegen me klaagden dat ze niet in arena’s stonden. Waarom? “Omdat dat is wat we willen doen!” Da’s zo erg; hun enige doel is in stadions staan. Wat een gebrek aan ambitie.”
Schaamte
James’ teksten zijn nogal openhartig en melodramatisch. Op het randje van klef, merken we op. Zijn neef lacht. “Zo leeft hij zijn hele leven. (lachje) Hij is zoals hij op plaat is; he’s genuine. Maar neen, ik vind het niet gênant als hij met zo’n pijnlijk openhartige tekst afkomt. You know what? James is degene die zich altijd te pletter schaamt, ik moet hem altijd vertellen hoe goed het is. Neem nu “Daddy’s Gone”; dat wilde hij live niet spelen, hij vond het geen goed nummer. Hetzelfde met “Flowers & Footballtops”. Ik moest hem bullebakken voor hij het wilde doen. Hij schaamde zich echt voor zijn songs, maar ik wist dat ze geweldig waren.”
Opmerkelijk zijn de twee songs op Euphoric /// Heartbreak \ die als subtitel “Homosexuality” kregen. “Dat idee heeft James opgedaan op een feest, toen hij een conversatie tussen een kameraad van hem en zijn vriend oppikte. Hij wist niet dat de man homo was, maar hoorde hoe die zijn lief vertelde dat hij hem graag zag, maar zich daarvoor schaamde. Het raakte James enorm hoe teder dat gesprek tussen die twee mannen kon zijn; het zette zijn hele idee over relaties en liefde op losse schroeven. Toen heeft hij “I Feel Wrong (Homosexuality Pt. 1)” geschreven. En om daar ook een positieve kant aan te breien, kwam er toen ook “Stronger Than Dirt (Homosexuality Pt. 2)” bij. Ik denk dat hij dat zelf een van de beste songs vindt die hij ooit geschreven heeft.”
Een festivalvraagje ten afscheid. Wat herinnert hij zich nog van Glasvegas’ vorige Pukkelpoppassage? “Een ongelofelijk moment”, klinkt het. “Iedereen in die tent werd gek. Blijkbaar waren wij toen dé band waar iedereen naar uitkeek; wat vreemd is aangezien Sony Belgium ons debuut nooit heeft willen uitbrengen. Het schandalige is dat ze ons nadien kwamen opzoeken toen we met Kings Of Leon in Amsterdam stonden. Vertelden ze ons na afloop hoe goed ze ons vonden. Nou, die hebben we buitengezet. Ze hadden onze plaat niet eens uitgebracht, wat zouden ze ons geweldig vinden? Enfin, ze hebben zich daar dan toch voor geëxcuseerd.” (lacht)
