DOSSIER BRITPOP: ”Different Class” :: Jarvis Cocker ontdekt dat het niet meevalt ster te zijn

Zeventien jaar. Zo lang moest Pulp aan de weg timmeren voor de band van het grote succes kon proeven. Met een “Common People” dat net op het juiste moment kwam, werd het klassenbewustzijn van de Britten nog eens gekieteld, en plots was Jarvis Cocker een ster. Om snel weer van die status af te willen. Ook dat was Britpop immers: wel dromen van de hitparade, maar eenmaal daar je meteen afvragen “wat doé ik hier?”

Je hebt groepen die even geduld moeten hebben, je hebt er die hard moeten werken om ergens te geraken, en dan heb je Pulp. Opgericht in 1978, duurde het tot 1995 vooraleer de groep rond Jarvis Cocker zich aan de vooravond van de hete zomer van 1995 plots meegesleurd wist in het grote Britpopfeestje. Een beetje beduusd, en onwennig; precies zoals dat het eeuwige muurbloempje betaamde.

En net zoals de seut die eindelijk loskomt, schoot ook Jarvis Cocker iets te veel door in dat plots gevonden popsterrenschap. Van een idiote stunt was hij nooit echt bang — ooit trad hij weken in een rolstoel op nadat hij uit een raam had proberen te vliegen “om indruk op een meisje te maken” — maar de wat sullige frontman ontpopte zich maar wat graag tot populaire citatenmachine en socialite. Top Of The Pops presenteren? Even Louis Tobbackgewijs een straffe uitspraak doen op slechts futiel aansturen van een journalist? Men belde maar; Jarvis stond klaar.

Bad boy

Het duurde ook geen halve single na “Common People” of Pulp had al een eerste keer boel met de roddelpers. De groep had er niets beters op gevonden dan van de hoes van single “Sorted For E’s & Wizz” — op zich al een confronterend verslag van een illegale rave ergens in een veld — een soort handleiding te maken om je drugs te verbergen. Een hoop onzin natuurlijk, maar vertel dat maar aan een “The Daily Mirror”, dat van schreeuwerige headlines als “Ban this sick stunt” (in hoofdletters, natuurlijk) zijn handelsmerk maakt. Rel dus, een Cocker die zich moet excuseren, en een single die voor de tweede persing — “had die krant ons meteen een soort collectors item geregeld” — een wat bravere omwikkeling kreeg. Maar de zanger zou zijn imago van “bad boy” niet snel kwijtraken.

Zeker niet dankzij het fameuze Michael Jacksonincident, nauwelijks een half jaar later: Wacko Jacko voelt zich op de Brit Awards weer Jezus, een ongetwijfeld niet helemaal nuchtere Cocker kan het niet meer aanzien, bestormt het podium om er wat met zijn kont te wiebelen in de richting van het publiek, en wordt met veel theater gearresteerd, aangehouden, weer vrijgelaten, en in diezelfde populaire kranten te kijk gezet als smeerlap. Het zou niet meer goed komen.

“Natuurlijk was het iets spontaans”, liet Cocker jaren later weten. “Als ik had geweten wat de gevolgen zouden zijn, had ik het wel gelaten. Ik werd een van de meest herkende mensen in het Verenigd Koninkrijk, wat mijn dagelijks leven veel moeilijker maakte. Ik kon gewoon niet meer naar de winkel. Ach, het is het Jason Donovansyndroom, nietwaar. Ook die wordt nog altijd herkend, zelfs al zit ie al eeuwen niet meer in Neighbours. In de tabloidwereld blijf je gewoonlijk voor eeuwig beroemd, op een vrij trieste manier.”

“Larging it”

Niet dat hij het niet stiekem ergens ooit heeft gewild. Wie droomt als jonge muzikant niet van sterrendom? Cocker ontkent het niet. “Op een wat megalomane manier had ik er misschien om gevraagd door “Sorted For E’s & Wizz” te laten uitkomen op single. Het amuseerde me wel, dat “Ban This Sick Stunt”-gedoe. Maar toen ik me eenmaal realiseerde wat het echt betekende om in de tabloids te komen, werd het verschrikkelijk. Er was dat verhaal over een meisje waar ik seks mee had gehad, dat plots op straat lag; dat was verkillend.”

Ondertussen was Cocker ook op andere vlakken de ster aan het uithangen. Echt vies van een lijntje coke was hij niet, alcohol ging er vanzelfsprekend vlot in. Maar ook dat blijft maar zo lang fun, tot het te ver gaat. Het moment waarop de zanger zich realiseerde dat het misschien allemaal wat uit de hand was gelopen, en hij zichzelf maar eens opnieuw tot de orde moest roepen, kwam er in een toilet in een nachtclub. “Zat ik daar te snuiven, hoor ik plots de drummer van Dodgy roepen: ‘Nog zwaar het beest uitgehangen, laatst?’ en al wat ik kon denken was ‘Dit is niet wat je met je leven hoort te doen.’ Alle respect voor de drummer van Dodgy, maar het deed me vaststellen dat ik ergens verkeerd was gereden en dat het tijd was om even gas terug te nemen en na te denken.”

Het maakt een mens niet mooier, dat ster zijn. “Ik heb het eens meegemaakt dat ik bij een verhuis een oud magazine met mezelf op de cover vastgreep en dacht ‘wie is die lul?’. Ik herkende mezelf niet eens, en stelde me plots de vraag of dit echt was wat ik wilde wat mensen van me dachten. Toen begon het me te dagen dat ik mezelf misschien wat te veel in de spots had gezet, te veel had gedaan waar ik nooit voor gemaakt was, zoals Top Of The Pops presenteren of een wandelende citatenmachine worden. Dat ik had toegestaan dat die beroemdheid het feit ondermijnde dat we eigenlijk muziek maakten.”

Misschien is het iets universeels. Het overkwam Damon Albarn en Graham Coxon van Blur net zo goed: je timmert jarenlang aan de weg, plots heb je die hit, en wil iedereen een stukje en kan alles. Natuurlijk duik je daar vierklauwens in. En leeftijd is daarbij geen punt, zo benadrukt Cocker. “Men zei me altijd dat ik dat succes wel zou aankunnen, aangezien ik al voorbij de dertig was, maar dat maakte het alleen maar erger. Op die leeftijd heb je al een leven, vol vrienden en relaties die je al jaren meedraagt, en dat wordt plots verstoord. Je denkt dat je een goed leven had, maar in die nieuwe omgeving stel je vast dat dat eigenlijk niets voorstelt. Ik wil niet zeggen dat roem automatisch iets verschrikkelijks is dat je ziel erodeert en je geest doet oplossen, maar… het kan dat wel zijn.”

Kruistocht

En dus zou het grote publiek geen propere Britpopopvolger voor Different Class krijgen. Met This Is Hardcore sloeg Pulp ostentatief een andere richting in: donkerder, confronterender, minder happy go lucky. De titelsong verkende harde porno, elders lachte Cocker met ouder wordende leeftijdsgenoten die probeerden jong te blijven, en bezong hij het huiselijke leven in een song die “Vaatwas” heette. En dan was er nog de single, “Help The Aged”. Qua opgestoken middelvinger naar het grote publiek, was het Suedes Dog Man Star en Blurs Blur maal drie.

“Goeie plaat”, vindt Cocker nog steeds (het is hun beste), “maar geen plaat die gemaakt is door tevreden mensen. ’t Is een plaat over ontgoocheling. We hebben altijd geprobeerd om ernstig te zijn over wat we doen, over hoe we onze gevoelens vertalen in muziek, dus ik vind het erg goed dat we niet geprobeerd hebben om het wat op te vrolijken en te doen alsof alles ok was met ons. Nochtans waren er heel wat verwachtingen, aangezien het de opvolger van een erg populaire plaat was. Zeker van de platenfirma.”

Neen dus, de Britpoppers waren niet gemaakt voor de verzengende hel der beroemdheid. Uiteindelijk was het hen van in het begin om de muziek te doen geweest, en bleek daar zo in het felle flitslicht van de paparazzi weinig meer van over. Suede, Blur, en toen ook Pulp: ze hadden alternatieve muziek zo ver gebracht als ze konden, er meer mensen aan bloot gesteld dan ooit, maar het had hen een stukje ziel ontstolen. Het was te ver gegaan.

“Nochtans waren mijn intenties eerbaar, edelachtbare”, lachte Cocker in een interview. “Het leek in het begin zelfs een kruistocht. Ik wilde tonen dat muzikanten uit de alternatieve scene niet per se vage, lichtjes autistische mensen waren. Dat leek me belangrijk. Dat is ook wat er gebeurd is in 1995: het was muziek uit de marge die plots het grote publiek vond, en ik dacht toen, vrij naïef, dat het een verschil zou maken, dat er dingen zouden veranderen. Twee jaar later realiseerde ik me dat ik niet de mainstream had veranderd, maar dat de mainstream mij had veranderd.”

Pulp speelt op vrijdag 15 juli op het Dourfestival.

Island

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...

verwant

JARV IS… :: Beyond The Pale

Toen zijn vaste gitarist onverwacht overleed, verdween bij Jarvis...

End Of The Road 2019 :: Geen Brexit wegens Porsche Majeure

Het beste festival van Engeland. Het Walhalla van Enola's...

Pulp :: This is Hardcore (1998)

Midden jaren negentig katapulteerde Pulp zich met klassiekers als...

DOSSIER BRITPOP :: Het beste van de rest

Britpop was meer dan Suede, Blur, Oasis en Pulp....

DOSSIER BRITPOP: ”Don’t Look Back In Anger” :: een requiem voor Britpop

Voor wie toen opgroeide en het van dichtbij meemaakte,...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in