Een dag nadat Nine Inch Nails het laatste concert van zijn afscheidstour speelde, stond het materiaal al online te koop. Het studiomateriaal werd onder een plastic zeil gestoken, Reznor verklaarde de groep immers nog niet dood. Ruim een half jaar later is er echter de eerste EP van zijn nieuwe groep, waarop Reznors razend sexy vrouw Mariqueen Mandig hetzelfde vitriool in nieuwe zakken mag steken. Of is dit meer?
Moeilijk te zeggen, op basis van deze eerste zes songs op een EP die u voorlopig nog gratis kunt downloaden op de site van How To Destroy Angels en die op 2 juli in de winkel ligt. Iets te vaak zijn dit gewoon Nine Inch Nails-songs waarover een vrouwenstem geweven is — de zanglijnen zijn zo Reznor dat het evengoed een vrouwelijk uistapje kon zijn zoals “La Mer” op The Fragile. Dat hoeft echter geen gebrek te zijn.
Voor iemand wiens absolute meesterwerk aan het puberen is (het onwaarschijnlijk straffe The Downward Spiral wordt 16 dit jaar, het moest al aan het comazuipen zijn), was Reznor de laatste jaren nog redelijk relevant. Dat dat komt doordat de verschijningsvormen en de marketing rond de laatste NIN-releases (het USB-verhaal rond Year Zero en het aanvankelijk gratis downloadbare The Slip, terwijl Reznor maar aan het foeteren en schelden was op platenfirma’s) de platen zelf overtrof, is kort door de bocht.
Het grotendeels op laptops getokkelde Year Zero was immers een kopstoot die het magere With Teeth deed vergeten, laatste album The Slip was een best of met nieuwe nummers die bevestigde dat niemand ooit nog als Nine Inch Nails kan en zal klinken. Maar ook: een te grote herhalingsoefening om NIN nog eens twintig jaar te laten doorgaan. Iets wat gestaafd werd door een tegenvallende verkoop, en een experimenteerdrang die niet zo nodig tot een Ghost I-IV moet leiden, als we even eerlijk mogen zijn. Nine Inch Nails was beter geolied dan de Golf van Mexico, pogingen om daar uit te breken misten te vaak hun doel.
Een meer dan slimme beslissing dus van Reznor om z’n nihilisme uit andere poriën en stembanden te laten gutsen. Maar een tabula rasa is dit geenszins, temeer omdat Atticuss Ross (de rechterhand van Reznor afgelopen decennium) van How To Destroy Angels een trio maakt. Het fantastische openingsnummer (met dito clip) en eerste single "The Space In Between" voelt dan ook ontzettend herkenbaar aan, waarbij Mandigs stem Reznors songs als gegoten zit. Van haar moet u voorlopig echter geen gekrijs verwachten: gefluister, gepraat en gekreun bezweren Reznors ingehouden woede, maar gieten er soms wel een fikse dosis seks bij.
Seks van de kinkier soort dan wel: "BBB" is op muziek gezette (soft) SM — "Listen to the sound of my Big Black Boots" sist Mandig in uw oor, en u luistert gedwee terwijl het zonovergoten park waar u door wandelt een donkere kelder wordt. Gewéldig, jongens. "Fur Lined" heeft een sexiness die in de verste verte niets te maken heeft met het bestiale "Closer" van zestien jaar geleden. Geen geneuk als de beesten, wel teasen en kronkelen. Ondertussen komt de muziek weer voornamelijk uit de laptop, terwijl vooral de gitaar ten tijde van The Fragile van de muur wordt geplukt. Geen wonder dat de sfeer van deze EP vooral die van die dubbelaar en The Slip benadert. "Parasite" had dan weer zo op Year Zero kunnen staan, op het sterk aanzwellende en weemoedige "A Drowning" speelt die typische Reznor-piano sinds de begindagen weer de hoofdrol, terwijl halfweg even de blazers van Radioheads "The National Anthem" opduiken. Zulke verrassingen zitten er nu te weinig in.
Het mondt allemaal uit in een sfeer die het gezelschap opzoekt van Portisheads derde en Mezzanine van Massive Attack. Meer geil dan gitzwart, meer bezwerend dan beukend. Een boeiende richting voor Reznor, die echter nog wel veel dieper uitgepuurd kan worden. Nu lijkt Mandis soms niet meer dan gastzangeres en dat kan niet de bedoeling zijn.
How To Destroy Angels heeft het dus in zich om z’n bestaansrecht (geen oude wijn in nieuwe zakken) te rechtvaardigen en overleven, maar daarvoor lijkt de sleutel nog meer bij Mandis dan bij Reznor zelf te liggen. Deze EP bevat echter zulke uitstekende songs dat we dit nu al een sterke overgangsplaat durven te noemen. Ach, weet u nog de tijd dat Broken het opstapje was voor The Downward Spiral? Bon, tijd voor een wijntje voor deze oude zak.