Elektronische muziek bloeit in de industriële grootstad: techno in Detroit, house in Chicago en Sheffield als uitvalsbasis van het Warp-label. Al sinds de jaren zeventig hoort ook Berlijn in dit rijtje thuis. Het gelegenheidstrio Moderat zet de rijke traditie van de Duitse hoofdstad verder.
Dat elektronische muziek een typisch verschijnsel van de arme metropool is, mag niet verbazen. De computer maakte destijds zijn intrede als een relatief gemakkelijk en toegankelijk instrument, waardoor de weg naar een muzikale carrière plots open lag. Ook voor mensen uit een minder kapitaalkrachtige laag van de bevolking, voor muzikanten met minder voorkennis. Want net als voor de heren achter Moderat — de Berlijner Apparat aangevuld met zijn twee kompanen van Modeselektor — volstond een enkele laptop om het bedrukte karakter van een grootstad op hun benauwende muziek af te stemmen.
Moderat klinkt op en top Europees, met een duidelijk Germaanse inslag. Duitsland heeft dan ook ontegensprekelijk een veel grotere traditie op het gebied van het elektronische experiment dan de Verenigde Staten. Van het mainstreamwerk van Kraftwerk over de meer experimentele platen van Oval tot de absolute avant-garde van Bernhard Günter, allen lijken ze hun invloed te hebben gehad op het ontregelde totaalgeluid van deze plaat. De donkerste stukken als “Nasty Silence” en “3 Minutes Of” doen zelfs denken aan de hoogdagen van de gesloten Berlijnse school rond Ash Ra Tempel en Tangerine Dream.
Op het Europese vasteland is immers al geruime tijd een proces van verkenning aan de gang — in tegenstelling tot aan de overkant van de Grote Oceaan, waar veel producers tot op vandaag vrij traditioneel blijven in het gebruik van de computer als écht instrument: heel wat beats per minute, strofe-refrein, etc … — dat kan worden teruggevoerd tot dat explosieve artistieke fenomeen van net voor de Eerste Wereldoorlog: de historische avant-garde. Waarmee we niet suggereren dat Moderat vol onbeluisterbare experimenten staat. Integendeel. Het gaat meer om een open geest, om het spelen met structuur, om een progressieve manier van componeren die de luisteraar uitdaagt.
Een mooi voorbeeld vormt het sublieme, sferische tweeluik “Porc#1” – “Porc#2” waarin het duel tussen de broeiende beats en een postrockgitaar uitmondt in een verheven hymne met een verwarde IDM-coda. De voornaamste Duitse invloeden werden al aangehaald, maar even gemakkelijk maakt het trio de oversteek naar London, die andere Europese metropool. Zo heeft afsluiter “Out Of Sight” evenzeer de Britse dupstep van Kode 9 als de wollige elektronica van Apparat in zich. Op “No22” sluit de Moderat een verbond tussen Burial en Paul Kalkbrenner. Om maar te zeggen dat “Moderat” bovenal een album is waaruit een grote muzikaliteit blijkt, een plaat zich volledig openstelt voor vernieuwing en beproevingen.
Bij een muzikale samenwerking is het altijd uitkijken naar wie het aan het langste eind trekt, wiens stem het zwaarste doorweegt. Op “Moderat” levert de symbiose echter een bijzonder harmonisch geheel op. De heren van Modeselektor dienen zich aan als muzikale kameleons en Apparat haalt eens te meer het beste uit zijn muzikale partners. Dit levert een rijke luisterplaat op, een kroniek van een grauwe grootstad. Eén waar het gemakkelijk is om je weg in te verliezen, maar waar er net op dat moment steeds wat nieuws te ontdekken valt.
