Voor ers van: experimental, Jandek,
Charalambides
Groepen hebben zo hun eigen manier om in een boogje rond het
verdeel-en-heerslandschap van platenmaatschappijen te lopen. Een
grote vis zoals Radiohead – we hoeven
hun daad wellicht niet meer uit de doeken te doen – doet dat door
hun recentste
album integraal als download beschikbaar te stellen. Hoewel dit
heel wat reactie veroorzaakte, zijn zij niet de eersten en zeker
niet de enigen. Kleine visjes die diep onder het oppervlak proberen
te overleven – hoe dieper men ernaar op zoek gaat, hoe
wonderbaarlijker de ontdekking achteraf wel eens blijkt te zijn –
ondernemen zo’n riskante acties al sinds dag één van het bestaan
van no-nonsense platenmaatschappijen. Het onderliggende gevoel dat
het bij hen meer dan bij wie ook om de artistieke ambt van muziek
maken gaat, mag voor niemand verwonderlijk zijn. Dat ze zelf vaak
schuchtere kwibussen, op de rand van neurotische of zelfs
doorwinterde loners zijn, dient men er dan maar bij te
nemen.
Een van de belangrijkste namen die dat landschap kleurt, is de
Amerikaanse Christina Carter. Laat u niet afschrikken omdat de naam
u volstrekt onbekend in de oren klinkt. Integendeel, het zou ons
afschrikken moest u Carter wél kennen.
Carter begon begin jaren negentig muziek te maken samen met
naamgenoot Tom Carter. Muziek die ze trouwens enkel uitbrachten op
cassettes onder de naam Charalambides op het zelf uit de grond
gestampte label Wholly Other. In latere stadia brachten ze ook werk
van vrienden uit en maakten ze gebruik van cd-r’s omdat naar eigen
zeggen het belangrijk was en is om het hele proces van muziek maken
van binnenuit mee te maken. Wat voor sommigen misschien
amateuristisch aandoet, wordt – en neem het van ons aan – na
verloop van tijd helemaal weggeveegd door deze onvervalste wil tot
betrokkenheid verscholen in hun maaksel.
In het solowerk van Carter huist ook diezelfde ziel. Dat het menens
is, merkt men door het respect waarmee Carter Amerikaanse
traditionals op ‘Masque Femine’ behandelt en in een
avant-gardejasje stopt. Aanvankelijk is dat jasje enkel haar eigen
stem, voor ‘All Alone’ laat ze nauwelijks haar stembanden trillen.
Net zo regressief gebracht is ‘Ask Me Now’, waar de smeekbede wordt
gefluisterd en ondersteund door zacht gekerm dat prachtig uitsterft
op het einde van het nummer. ‘Centerpiece’ wordt voorwaar gezóngen
en het lijkt wel alsof Carter zonder benul luidop aan het zingen is
terwijl iemand het in alle stiekemheid opnam. Curieus toch,
niet?
Gewapend met enkel haar stem is Carter opmerkelijk kwetsbaar en die
keuze leent zicht perfect voor de nummers. In ‘End Of A Love
Affair’ bijvoorbeeld zingt ze zo schattig over haar gebreken dat we
ons niet kunnen inbeelden dat het de oorzaak zou zijn van wat de
titel impliceert. Zo’n geladen emotionele lichtheid zit, net zoals
in het meerstemmige ‘Blues Are Brewing’, ook vervat in het ietwat
triestere ‘Honey Moon’. ‘Just Friends’ krijgt dan weer een radeloze
weerklank: “To think of what we’ve been/And not to kiss
again”. Nergens rozengeur te bespeuren, zelf geen maneschijn
te vinden in wat enkel maar een naakte confrontatie blijkt met
zichzelf.
Wanneer Carter dan toch haar gitaar gebruikt, doet dat niets af aan
het effect. Zo kan ze in ‘Last Night When We Were You’ geheel
terecht vergeleken worden met onder andere een Marissa Nadler. ‘I
Fall In Love Too Easily’ is misschien het meest bekend in de
uitvoering van Miles Davis, die zijn interpretatie enkel op
instrumentale wijze vormgaf. In de versie van Carter wordt het
retrospectieve werk alweer uitsluitend vocaal aangepakt, hoewel er
op een gegeven moment een politiesirene in de verte te horen
valt.
In theorie mag ‘Masque Femine’ een behoorlijk kale en saaie
onderneming lijken, maar Carters durf en originaliteit maken er
iets verrassends mooi van. Omdat het niet altijd degene moet zijn
die verschijnt op het Amerikaanse toonaangevende Pitchfork of die –
godbetert – het meest gedraaid wordt op Studio Brussel die in uw
cd-speler moet belanden, raden wij ‘Masque Femine’ stellig aan.
Voor wie eventjes doorzet, is deze andere excentrieke kant
ongetwijfeld de moeite waard.
http://www.manybreaths.com
http://www.last.fm/music/Christina+Carter
