Eigenlijk leren we nooit iets van de geschiedenis, maar als het al eens gebeurt is het een lofzang waard, zo beweert iLiKETRAiNS. Na het fabuleuze Progress • Reform dat zijn vroege singles verzamelde, debuteert de groep nu ietwat ontgoochelend met het prachtig getitelde Elegies To Lessons Learnt. Opnieuw tekent het vijftal voor de boeiendste geschiedenisles denkbaar, maar de landerigheid ligt soms op de loer.
iLiKETRAiNS blijft de wat vreemde nonkel van de Britse rock: gekleed in oude spoorweguniformen bezongen ze op hun vroegste optredens oude helden als Robert Falcon Scott of Roald Amundsen terwijl achter hen oude filmpjes van treinen werden geprojecteerd. Het nieuwste hippe rockbandje dat over meisjes en uitgaan zong it wasn’t, maar Progress • Reform bood met nummers als "No Military Parade" en "Stainless Steel" wél prachtige ijskathedralen van geluid. Het was een benadering van postrock-met-zang die veel beloofde voor een toekomstig debuutalbum.
Op Elegies To Lessons Learnt gaat iLiKETRAiNS voort met het documenteren van menselijk falen door hoogmoed, gedrevenheid en kwetsbaarheid. Net als op zijn voorganger voelt luisteren aan als bladeren in een geschiedenisboek. Opener "We All Fall Down" bezingt het lot van het Engelse stadje Eyam dat in 1665 bijna volledig ten onder ging aan de pest. De enige moord op een Britse eerste minister wordt in "Spencer Perceval" verteld vanuit het standpunt van de dader, "We Go Hunting" brengt de heksenprocessen van Salem opnieuw in herinnering. Telkens gaat dat met prachtige, statige zinnen gepaard als het prachtige "Call of your witchhunt, this time the French are not to blame" waarmee "Twenty Five Sins" — dat The Great Fire Of London opnieuw doet opflakkeren — opent. "I bid you farewell/I’ll see you in hell": met zijn donkere en gewichtige bariton kan zanger Dave Martin elk woord een zware geladenheid meegeven.
Met "This Is A Breakdown" begint "Death Of An Idealist" dramatisch en het is alweer zo’n onbekende pagina uit de Britse geschiedenis: een Brits parlementslid zet zijn eigen dood in scène en trekt — op de vlucht voor zijn schulden — naar Australië. De klank is glashelder dankzij mixer Ken Thomas, die eerder werkte met Sigur Rós en Hope Of The States, gitaren barsten ingehouden uit, waardig doet Martin het verhaal. Hetzelfde stramien in "Remnants Of An Army" en "Come Over". En op de rest van Elegies To Lessons Learnt. En daar wringt het schoentje.
De nummers op Elegies To Lessons Learnt mogen individueel dan sterk zijn, helemaal foutloos is de plaat niet. Sterker nog: in vergelijking met voorganger Progress • Reform gaat dit echte debuut lichtjes onder de lat door. Waar de groep op die verzamelaar al eens overschakelde van plechtig naar een dramatische gitaaruitbarsting, wordt op deze nieuwe enkel nog statigheid nagestreefd. Dat doet iLiKETRAiNS dan ook als geen ander, maar de eentonigheid loert om de hoek: dat eeuwige begrafenissfeertje verzandt al eens in dreinerige lamlendigheid en hoeveel spanning er soms ook wordt opgebouwd, nergens komt er een verlossende climax.
Voor iLiKETRAiNS geldt dan ook wat opgaat voor elke leraar geschiedenis: één interessant trucje is niet genoeg om je leerlingen bij de les te houden. Wie hen aan zijn lippen wil blijven kluisteren, zal creatief uit de hoek moeten komen. Ook deze treinconducteurs zullen op een opvolger hun palet moeten verbreden om te blijven boeien.
