Het heeft lang geduurd alvorens ik de juiste woorden vond om de
nieuwe plaat van The Decemberists de hemel in te prijzen.
Uiteindelijk kwam ik maar tot één conclusie: beluister zelf
‘Picaresque’ en vorm zelf een oordeel. Ofwel spreekt de muziek je
meteen aan en is het genieten geblazen, ofwel zegt het je helemaal
niets. Een gulden middenweg is er bijna niet.
Voor mij was de keuze snel gemaakt: met ‘Picaresque’ hebben The
Decemberists voorlopig de beste popplaat van het jaar gemaakt. Tot
nu toe bleef deze groep een nobele onbekende, ondanks de duidelijke
aanwezigheid van klasse en talent. Hopelijk volgt met hun nieuwe
plaat de meer dan verdiende introductie bij het grote publiek. Ze
hebben dan ook al een lange weg afgelegd, met ‘Picaresque’ als
derde poging. Daarvoor hadden ze al enkele ep’s op ons losgelaten,
alvorens de debuutplaat ‘Castaways & Cutouts’ af te leveren,
gevolgd door het indrukkwekende ‘Her Majesty The Decemberists’, wat
hun de eerste aandacht van critici en een bescheiden fanbase
opleverde.
Toen vielen de indrukwekkende teksten van zanger Colin Meloy reeds
op, en ook op deze plaat zijn die present. Als songschrijver staat
Meloy op een torenhoog niveau, misschien kan hij zelfs bij de top
gerekend worden. Meloy laat zijn teksten ademen door abstracte
zinnen zo veel mogelijk weg te laten. Op die manier blijven de
teksten simpel te verstaan, zonder aan intelligentie in te moeten
boeten. Hij gaat eerder de verhalende toer op, met lyrics die meer
weg hebben van kortverhalen en toch zonder probleem als
liedjesteksten gebruikt kunnen worden. Het minste dat gezegd kan
worden, is dat ze een leuk alternatief vormen voor de
ongeïnspireerde rommel die voor teksten moeten door gaan bij die
liedjes die vandaag de dag de radiogolven terroriseren. Ook de
onderwerpen die aan bod komen, springen in het oor en zijn zeer
gevarieerd. Van Spaanse koningdochters over mariniers in de buik
van walvissen tot internationale spionage, het is eens wat anders
dan de doordeweekse ‘I’m So Lonesome I Could Cry’-thema’s. In een
moment van zelfkennis zingt Meloy op ‘The Engine Driver’ dan ook
“I’m a writer/ writer of fictions“. Bovendien is hij
gezegend met een stem die de plaat gedurende 55 minuten kan
dragen.
Muzikaal bieden The Decemberists op ‘Picaresque’ niets nieuws, en
nemen ze elementen over uit verschillende genres. Wel bundelen ze
alles tot een coherent geheel, gekruid door een eigen stijl. Het
gitaarwerk speelt zoals te verwachten de meest vooraanstaande rol,
maar daarnaast worden de liedjes ook opgesmukt met andere
instrumenten. Af en toe komt een accordeon om de hoek kijken, dan
zorgen een pak strijkers weer voor dat extra beetje finesse. Het
zijn niet zomaar klakkeloze versieringen om de nummers te vullen,
maar ze spelen daadwerkelijk een functionele rol in het verlenen
van de juiste sfeer aan een liedje.
Ook de drumsectie speelt een grote rol in het meeleveren van de
juiste drive aan een nummer. ‘The Infanta’ wordt aangekondigd door
een opzwepend ritme, en ‘The Sporting Life’ lijkt het achterneefje
van Iggy Pops’ Lust For Life’. ‘Eli The Barrowboy’ verraadt een
traditionele folkachtergrond, terwijl op andere momenten het
streven naar vooruitgang naar voren komt. Over de kwaliteit van de
nummers zelf moeten niet veel woorden vuil gemaakt worden. Alles
blijft van een zeer hoog niveau, met geen enkele negatieve
uitschuiver. ‘The Engine Driver’, ‘The Sporting Life’ en ‘The
Infanta’ behoren tot het beste wat de groep tot nu toe op de
mensheid losgelaten heeft.
U vraagt zich nu waarschijnlijk af of we met die ene perfecte plaat
te maken hebben. Na lang zoeken komen toch enkele
schoonheidsfoutjes bovendrijven. ‘The Mariner’s Revenge Song’
sleept met zijn 9 minuten net iets te lang aan, terwijl Of ‘Angels
And Angles’ dan weer net iets langer had mogen duren. Dat is
natuurlijk muggenziften, en die kleine misstapjes mogen met de
mantel der liefde bedekt worden. Ze doen dan ook niets af aan de
gehele kwaliteit van dit album: dit is een indrukwekkende plaat,
die zich koppig niets van de huidige hypes en trends aantrekt. De
kans op tijdloosheid stijgt daardoor gevoelig, daarbij geholpen
door de uitstekende nummers en een gezonde dosis ambitie. Op het
einde van het jaar, wanneer de traditionele tijd voor de
eindejaarslijstjes weer aangebroken is, mag en zal deze plaat niet
over het hoofd gezien worden.
